Bir Grup Üniversite Öğrencisinde Afet Kaygısı ve İlişkili Bazı Değişkenlerin Belirlenmesi

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 2, 10 - 15, 30.09.2025

Aysun Güzel , Ali Samet Kılıç , Büşra Darılmaz

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin afet kaygısı ve ilişkili bazı değişkenlerin belirlenmesidir.
Yöntem: Araştırma tanımlayıcı tipte epidemiyolojik bir araştırma olarak planlanmıştır. Araştırma verileri 10 Temmuz – 10 Eylül 2023 tarihleri arasında online olarak ulaşılabilen üniversite öğrencilerinden toplanmıştır. Araştırmanın örneklemi, evreni bilinmeyen örneklem hesaplanmasına yönelik hazırlanmış tablolar aracılığıyla 384 kişi olarak belirlenmiştir (396 öğrencinin verileri analize dahil edilmiştir). Araştırma kapsamında hazırlanan veri toplama aracı 10 adet sosyodemoğrafik özellikler, 6 adet Afet Kaygısı Ölçeği (AKÖ), 10 Adet Sosyal Medya Kullanım Ölçeği (SMKÖ), 10 adet Medya ve Televizyon Okuryazarlık Düzeyleri Ölçeği (MODÖ) sorularından oluşmaktadır. Verilerin analizinde SPSS 25 programı kullanılmıştır.
Bulgular: AKÖ ile SMKÖ toplam puan, SMKÖ sosyal bütünleşme ve duygusal bağlantı alt boyutu ve SMKÖ sosyal rutinlerle bütünleşme alt boyutu arasında pozitif yönde, zayıf düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur (sırasıyla r=0,315, p<0,001; r=0,315, p<0,001; r=0,237, p<0,001). AKÖ ile MODÖ toplam puan, MODÖ okuryazarlık alt boyutu ve MODÖ bağımlılık alt boyutu arasında pozitif yönde, zayıf düzeyde ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur (sırasıyla r=0,227, p<0,001; r=0,209, p<0,001; r=0,178, p<0,001).
Sonuç: Öğrencilerin yaşadıkları afet kaygısı yaş, sınıf düzeyi, sosyal medya kullanımı, medya ve televizyon okuryazarlık düzeyi gibi bazı değişkenler ile ilişkilidir.

Anahtar Kelimeler

Afet kaygısı , Medya ve televizyon okuryazarlığı , öğrenci , sosyal medya kullanımı

Kaynakça

• Norris F H, Friedman M J, Watson P J. 60,000 Disaster Victims Speak: Part II. Summary and Implications of the Disaster Mental Health Research. Psychiatry. 2002:65(3);240-260.
• Liu H, Xu X, Zhang Z, Cheng J. Impact of Social Media on the Psychological Well-Being of College Students: A Systematic Review. Journal of Health Communication. 2020:25(9);656-673.
• Veil SR, Buehner T, Palenchar MJ. A Work-in-Process Literature Review: Incorporating Social Media in Risk and Crisis Communication. Journal of Contingencies and Crisis Management. 2011:19(2);110-122.
• Oh O, Agrawal M., Rao HR. Community Intelligence and Social Media Services: A Rumor Theoretic Analysis of Tweets During Social Crises. MIS Quarterly. 2013:37(2);407-426
• Austin L, Liu BF, Jin Y. How Audiences Seek Out Crisis Information: Exploring the Social-Mediated Crisis Communication Model. Journal of Applied Communication Research. 2012:40(2);188-207.
• Cohen S, Wills TA. Stress, Social Support, and the Buffering Hypothesis. Psychological Bulletin. 1985:98(2);310-357.
• Al-Omoush KS, Garrido R, Canero J. The Impact of Government Use of Social Media and Social Media Contradictions on Trust in Government and Citizens’ Attitudes in Times of Crisis. Journal of Business Research. 2023:159;113748.
• Karagöz Y. SPSS ve AMOS Uygulamalı Nitel-Nicel Karma Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Yayın Etiği. Sivas: Nobel Akademik Yayıncılık; 2017.
• Güzel A. Development of the Disaster Anxiety Scale and Exploring Its Psychometric Properties. Archives of Psychiatric Nursing. 2022:41;175-180. https://doi.org/10.1016/j.apnu.2022.07.028
• Jenkins-Guarnieri MA, Wright SL, Johnson B. Development and Validation of a Social Media Use Integration Scale. Psychology of Popular Media Culture. 2013:2(1);38-50.
• Akın A, Özbay A, Baykut İ. Sosyal Medya Kullanımı Ölçeği’nin Türkçe Formu’nun Geçerliği ve Güvenirliği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2015:8(38);647-652.
• Korkmaz Ö, Yeşil R. Medya ve Televizyon Okuryazarlık Düzeyleri Ölçeği Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2011:8(2);110-126.
• Terti M, Böhm G. The effect of the Fukushima Nuclear Accident on Risk Perception, Trust, and Future Policy Preferences. Energy Policy. 2014:66;428-435.
• Liu C, Liu Y. Media Exposure and Anxiety during COVID-19: The Mediation Effect of Media Vicarious Traumatization. Int J Environ Res Public Health. 2020:17(13);4720.
• KimY, Lee J. Media Literacy as a Key Strategy for Reducing Disaster-Related Stress Among College Students. Journal of Risk Research. 2018:21(5);635-648.