GİRESUN MÜZESİ’NDE BİR GRUP PİŞMİŞ TOPRAK UNGUENTERİUM

Yıl 2020, Sayı: 25, 131 - 147, 15.12.2020

Abdurrahman Demir

Öz

Bu çalışmanın konusunu Giresun Müzesine ait 33 adet pişmiş toprak unguentarium oluşturmaktadır. Bu eserler Giresun Müzesine devren ve satın alma yoluyla kazandırılmıştır. Unguentariumlar günlük yaşamda, tapınaklara sunu ve mezar hediyesi olarak farklı amaçlarda kullanılmışlardır. Genel olarak unguentariumlar literatürde fusiform ve bulbous formları olmak üzere iki ayrı tipte tanınmaktadırlar. Çalışmamızda bu iki formun da yer aldığı Helenistik ve Roma dönemini kapsayan eserlerden oluşmaktadır. Giresun Müzesinde kayıtlı olan bu unguentariumların genel tanımlaması, tipolojik gelişimi ve kronolojik olarak değerlendirilmesi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Giresun Müzesi, Unguentarium, Helenistik Dönem, Roma Dönemi, Pişmiş Toprak

Kaynakça

• Anderson–Stojnovic, Virginia Ruth (1987), The Chronology and Function of Ceramic Unguentaria, AJA 91,105-122.
• Åström, Paul (1967), Two Unguentaria and an Obol, Opuscula Atheniensia VII, 187-190.
• Boulter, Cedric G. 1963, Graves in Lenorment Street, Athens, Hesperia Vol. 32, No. 2 pp. 113-137.
• Bruneau, Phılıppe (1970a), Tombes d’Argos, BCH 94, 437-531.
• Büyükyörük, Ferhan ve Tibet, Cihan (1999-2000), 1998-1999 Yılı Antalya Doğu Nekropolü Kurtarma Kazıları, Adalya IV.
• Cappelletto, Erika ve İndgjerd, Hallvard R. (2016), New Acquısıtıons From The Hellenıstıc-Roman-Byzantıneeast Necropolıs Of Hıerapolıs In Phrygıa: Theunguentarıa, Reı Cretarıæ Romanæ Favtorvm Acta 44.
• Civelek, Aynur (2001), Tralleis Nekropolisi Buluntuları Işığında Hellenistik ve Roma Dönemi Seramiği, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Demir, Abdurrahman (2013), Giresun Müzesi’nde Bulunana Bir Grup Cam Eser, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Demirdelen, Halil (1999), 10. Müze Kurtarma Kazıları Semineri 26-28 Nisan 1999, Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
• Doğanalp, Deniz ve Erdoğan, Aytekin (2018), Roman Unguentaria from Tripolis, Lydiafrom The Excavation Eeasons 2007-2009, Unguentarium A Terracotta Vessel form and Other Related Vessels in the Hellenistic, Romanand Early Byzantine Mediterranean., An İnternational Symposium Izmir, Turkey May 17-18.
• Dündar, Erkan (2008), Patara Unguentariumları, Ege Yayınları, İstanbul.
• Er, Yasemin (2004), Klasik Arkeoloji Sözlüğü, Ankara.
• Erol, Ayşe Fatma-Tamer, Deniz (2018), Fatsa/Cıngırt Kayası 2012-2014 Sezonu Kazılarından Ele Geçen Unguentariumlar, SEFAD, (39): 267-292.
• Günay, Gamze (1989), İzmir Müzesinde Bulunan Unguentariumlar, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Günay Tuluk, Gamze (1999), Dıe Unguentarıen Im Museum Von Izmır, Anatolia Antiqua VII, p. 127-166.
• Hellström, Pontus (1965), Labraunda II. i. Pottery of Classical and Later Date Terracota Lamps and Glass, Lund. Knigge, Ursula (1976), Der Südhügel, Kerameikos IX, Berlin.
• Körsulu, Hatice (2011), Kappadokia-Komana’sı Hellenistik ve Roma Dönemi Seramikleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Kunisch, Norbert (1972), Grabfunde aus dem Stadtgebiet von Bergama, Pergamon Gesammelte Aufsätze, PF I, Berlin.
• Laflı, Ergün (2003), Studien Zu Hellenistischen, Kaiserzeitlichen und Spätantikfrühbyzantinischen Tonunguentarien aus Kilikien und Psidien (Süd Türkei): Der Forschungsstand und Eine Auswahl von Fundobjekten aus den Örtlichen Museen, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Köln.
• Müze Asist, Giresun Müzesi Hakkında, https://muzeasist.com/muze/profil/giresun-muzesi (Erişim Tarihi: 24.02.2020)
• Myres, Jhon L. (1914), Handbook of the Cesnola Collection of Antiquities from Cyprus, the Metropolitan Museum of Art, New York.
• Ökse, Ayşe Tuba (2012), Ön Asya Arkeolojisinde Çanak-Çömlek, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, ss. 74-79.
• Özdemir, Celal ve DOĞANBAŞ, Muzaffer (2011), Amasya Merkez Şamlar Mahallesi 1079 Ada 10 Parselde Yapılan Kurtarma Kazısı, 19. Müze Çalışmaları ve KKS, Ankara, ss. 149-158.
• Öztürk, Özhan (2012), Antikçağ’dan Günümüze Karadeniz’in etnik ve Siyasi Tarihi Pontus, Genesis Kitap, Ankara.
• Pemberton, Elizabeth G (1985), Ten Hellenistic Graves in Ancient Corinth, Hesperia Vol. 54, No. 3., pp. 271–307.
• Robinson, Henry S. (1959), Pottery of the Roman Period: Chronology, The Athenian Agora V, Princeton, New Jersey.
• ROTROFF, Susan I. (1997), Hellenistic Pottery Athenian and Imported Wheelmade Table Ware and Related Material. Part 1, The Athenian Agora, Vol. 29, 1997, pp. iii-575.
• Saraçoğlu, Aslı (2011), Hellenıstıc and Roman Unguentarıa From The Necropolıs of Tralleıs, Anatolia 37, 2011.
• Şimşek Celal ve Duman Bahadır (2007), Laodikeia’da Bulunan Geç Antik Çağ Unguentariumları, Adalya No. X, 285-307.
• ŞİMŞEK Celal, OKUNAK Mehmet, BİLGİN Mustafa (2011), Laodikeia Nekropolü (2004-2010 Yılları), (Editörler: Celal Şimşek), Ege Yayınları, İstanbul.
• Tekocak Mehmet ve Yıldız Volkan (2015), Akşehir Nasreddin Hoca Arkeoloji ve Etnoğrafya Müzesi’nde Bulunan Bir Grup Pişmiş Toprak Vazo, Ege Yayınları, İstanbul.
• Thompson, Homer A. (1934), Two Centuries of Hellenistic Pottery, Hesperia Vol. 3, No: 4, 311-476.
• Vessberg Olof ve Westholm Alfred (1956), The Swedish Cyprus Expedition. Vol. IV Part 3 The Hellenistic And Roman Periods in Cyprus, The Swedish Cyprus Expedition, Stockholm.
• Yaşar Ali ve Polat Yaşar (2017), Amasya Müzesi’nden Pişmiş Toprak Bir Grup Unguentarium, Kubaba Arkeoloji-Sanat Tarihi- Tarih Dergisi, İzmir, Sayı 26, 7-18.