The Strategic Role Of Trade Union About Prevent To Mobbing At Education Instituon

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 11, 179 - 200, 14.10.2015

Melih Özdemir

Öz

Mobing exist at all culture in the world and it’s universal fact that we all speak about it frequently but nobody understands at al lor knows wrong. İt’s not clear for us. It appeared in 1950s. Not just for us, mobbing is a serious problem for all over the world. Mobbing is encreasing day by day at organizations. Mobbing is harmful about physical and psychological for worker at the same time, it’s trade unionism that includes working equity and working peace. According to this reality, trade union should know mobbing and give information to workers about mobbing’s definition and preventing. We try to be careful about mobbing existences just at the education establishment. However, thre are similar behaviours at other fields, so our explanation is appropriate considerably by these, too. We try to understand trade union’s opinion about mobbing and supporting to their members. We use detail interwiev technique for our article. This is a qualitative study (research). We worked with trade union that is related to education, training and science and trade union’s cahirman fort his research. Result of this research that manager’s of trade unions know mobbing but their knowledge about mobbing is insufficient.

Anahtar Kelimeler

Mobbing, trade union, organizational commitment

Eğitim Kurumlarında Mobbing’i Önleme Noktasında Sendikaların Stratejik Rolü ve Önemi Nitel Bir Çalışma

Öz

Her kültürde var olan ve sektörel fark gözetmeksizin evrensel bir olgu olma
özelliğine sahip mobbing, kavram olarak hayatımıza girdiği günden bu yana aslında sıkça konuşulan ancak tam olarak anlaşılamayan ya da yanlış tanımlanan bir
kavram olarak, gerek düşüncelerimizde gerekse de hukuksal anlamda tam netleşmiş bir kavram değil bizler için. Geçmişi 1950’li yıllara kadar geriye gidebilen bu
kavram, sadece bizim için değil, tüm dünya için ciddi bir sorun teşkil etmekte ve
mobbing eylemlerinin örgütlerde her geçen gün arttığı görülmektedir. Mobbing,
çalışanlara sadece psikolojik veya fiziksel açıdan zarar veren bir eylem değil, aynı
zamanda çalışma hakkını, çalışma barışını da içine alan sendikal bir sorundur. Bu
açıdan sendikalar mobbing olgusunu tanıma, önleme ve çalışanları bilgilendirme
noktasında doğru adımları atmakla yükümlüdür. Çalışmamızı, yalnızca örgütlerdeki (eğitim kurumları) mobbing ile sınırlı tutmaya özen göstereceğiz. Ancak benzer davranış biçimleri başka alanlarda da görüldüğü için, yapacağımız açıklamalar
önemli ölçüde bunlar için de geçerli olacaktır. Makalemizde sendikaların mobbing
olgusu ile ilgili algılarını ve üyelerine destek noktasında hangi katkıları koyduklarını anlamaya çalıştık. Araştırmamızda derinlemesine mülakat yöntemi kullanılmıştır. Nitel bir çalışma olan araştırmanın örneklemini Samsun ilinde faaliyet
gösteren eğitim, öğretim ve bilim hizmetleri kollarında hizmet veren sendikalar ve
bu sendikaların şube başkanları oluşturmaktadır. Araştırma bulgularından çıkan sonuç, sendika yöneticilerinin mobbing olgusundan haberdar oldukları ancak bilgilerinin eksik ve yetersiz olduğu yönündedir.

Anahtar Kelimeler

Mobbing, sendika, örgütsel bağlılık

Kaynakça

• AYAN, Sezer (2011), Üniversitelerde Araştırma Görevlilerine Yönelik Psikolojik Taciz: Gazi, Kocaeli ve Cumhuriyet Üniversitesi Örneği, Akademik Bakış Dergisi, 27.
• AYGÜN, Hacı Ali (2012), Psikolojik Yıldırma (Mobbing) Üzerine Nitel Bir Araş- tırma, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 5.
• CEMALOĞLU, Necati ve ERTÜRK, Abbas (2008), Öğretmen ve Okul Müdürleri- nin Maruz Kaldıkları Yıldırmanın Yönü, Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 46, 67-86.
• ÇAM, Aylin (2013), Özel ve Resmi İlkokul ve Ortaokullarda Görevli Öğretmen ve Yöneticilerin Psikolojik Taciz Algısı. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• ÇELEBİ, Nurhayat ve TAŞÇI KAYA, Gülşah (2014), Öğretmenlerin Maruz Kaldığı Mobbing (Yıldırma), Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 5(9), 43-66.
• ÇELİK, Bahadır (2014), İlkokul Ortamında Öğretmenler Tarafından Algılanan Duygusal Bezdirme Üzerine Bir Araştırma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• ÇİVİLİDAĞ, Aydın (2012), Okul Psikolojik Danışmanlarının Psikolojik Taciz ve Yaşam Doyumu Düzeylerinin İncelenmesi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 129-144.
• DEMİR, Şamil (2009), Mobbing Olgusunun Hukuki Değerlendirmesi, Ankara Barosu Dergisi, 67(2).
• ERDEM, Mustafa Ruhan ve PARLAK, Benay (2010), Ceza Hukuku Boyutuyla Mobbing, Tbb Dergisi, 88.
• GÜLDALI, Olcay (2012), Çalışma Yaşamında Çalışana Psikososyal ve Psikosoma- tik Açıdan Acı Veren Travmatik Bir Deneyim: Mobbing (Yıldırma), Toplum ve Sosyal Hizmet, 23(2).
• GÜVEYİ, Ümit (2013), Memur Disiplin Hukukunda Mobbing, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1-2.
• KARACAOĞLU, Korhan ve REYHANOĞLU, Meti (2006), ‘Kıbrıs Türkü’ ve ‘Türkiyeli’ Ayrımı Bağlamında İşyerinde Yıldırma, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61-4.
• KARCIOĞLU, Fatih ve ÇELİK, Ülke Hilal, (2010), Mobbing(Yıldırma) ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi, Ankara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(1).
• KIREL, Çiğdem (2007), Örgütlerde Mobbing Yönetiminde Destekleyici ve Risk Azaltıcı Öneriler, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 317-334.
• ORAL, E. Timuçin ve BAŞ, Nesrin (2012), Mobbing Davranışı ve Kişilik Özellikle- riyle İlişkisi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
• ÖZDEMİR Serpil, TOSUN Betül, BEBİŞ Hatice ve YAVA Ayla (2013), Hemşire Kaleminden Mobbing: İşyerinde Psikolojik Saldırı. Taf Preventive Medicine Bulletin, 12(2).
• ŞENER, Okan (2013), Genel Kamu Liselerinde Psikolojik Yıldırma ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi, Karatekin Edebiyat Dergisi, 1(1), 47-64.
• ŞİMŞEK ERTEK, Seyhan (2009), Yıldırma ve Yıldırma Mağduru Öğretmenler Üzerine Nitel Bir Araştırma. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• TINAZ, Pınar (2001), Mobbingin Tanısı ve Olguyla Mücadele, Mess Mercek, 58- 65.
• TUTAR, Hasan (2004), İşyerinde Psikolojik Şiddet Sarmalı: Nedenleri ve Sonuçla- rı, Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2).
• YAMAN, Erkan, VİDİNLİOĞLU, Özge ve ÇİTEMEL, Nihan (2010), İşyerinde Psikoşiddet, Motivasyon ve Huzur: Öğretmenler çok şey mi bekliyor? Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1).
• YILDIZ, Kaya (2013), Örgütsel Bağlılık ile Örgütsel Sinizm ve Örgütsel Muhalefet Arasındaki İlişki, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/6 Spring; 853-879.
• YÜCETÜRK, Elif E. (2014), İşyerlerindeki Yıldırma Eylemlerini Önlemede Sedi- kaların Rolü, Çalışma ve Toplum.
• www.egitimbirsen.org.tr
• www.egitimsenizmir3.org.tr
• www.tbmm.gov.tr www.tdk.gov.tr www.tisk.org.tr
• www.turkegitimsen.org.tr
• www.wikipedia.org.tr