Ekonomi Okuryazarlığı ve Eğitimine İlişkin Alan Uzmanı ve Öğretmen Görüşlerinin Belirlenmesi

Year 2017, , 1 - 22, 22.12.2017

Gülten Yıldırım , Cemil Öztürk

https://doi.org/10.32433/eje.362123

Cited By: 7

Abstract

Bu araştırma ekonomi ve sosyal bilgiler
alan uzmanları ile sosyal bilgiler öğretmenlerinin ekonomi okuryazarlığı ve
ekonomi eğitimine ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla
gerçekleştirilmiştir. Betimsel tarama modeline uygun olarak yürütülen araştırmanın
çalışma grubunu üniversitelerin ekonomi ve sosyal bilgiler eğitimi
programlarında görev yapan uzmanlar ile İstanbul’un altı ilçesinde görev
yapan sosyal bilgiler öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmaya toplam 116
uzman ve sosyal bilgiler öğretmeni gönüllü katılım göstermiştir. Araştırmanın
verileri, bir kişisel bilgi formu ve iki anket aracılığıyla toplanmıştır.
Elde edilen verilerin analizinde frekans, yüzde ve sıra sayıları toplam
puanları kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre
katılımcıların çoğu Türkiye toplumunun
ekonomi okuryazarlığı düzeyini ve aldığı ekonomi eğitimini yetersiz görmekle birlikte oldukça
önemli bir kısmı ekonomi okuryazarlığını vatandaşlar için gerekli bir yeterlik
alanı olarak görmektedir. Ekonomi eğitiminin
gerçekleştirilmesi gereken eğitim kademesi olarak ilk sırada en çok ortaöğretim
kademesi tercih edilmektedir. Ortaokul kademesinde ekonomi öğretiminin çoğunlukla
disiplinlerarası program yaklaşımına uygun olarak tasarlanması gerektiği
düşünülmektedir. Disiplinlerarası yaklaşımla tasarlanması önerilen
programlarda ekonominin özellikle ülke
ve dünya gündemi ile ilgili güncel gelişmeler, coğrafya ve politika
konularıyla ilişkilendirilmesi önerilmektedir. Araştırma bulguları, ekonomi
okuryazarlığının ve ekonomi eğitiminin bu alanın farklı paydaşları tarafından
önemli ve gerekli görüldüğünü, bununla birlikte bu konudaki eğitimin yetersiz
olarak algılandığını ortaya koymuştur. Bu sonuçların, ekonomi eğitiminin topluma
ulaşması konusunda bir talebi yansıttığı söylenebilir.

Keywords

Ekonomi okuryazarlığı, ekonomi eğitimi, uzman görüşleri, öğretmen görüşleri

An Investigation of the Views of Field Experts and Teachers related to Economic Literacy and Its Education

Abstract

This study was conducted to determine the views of economists, social studies
education field experts, and social studies teachers on economic literacy and
economics education in Turkey. The study was conducted with descriptive survey
model. The study group consisted of 116 volunteer participants including experts
working in the economics and social studies teacher education departments in the
universities and social studies teachers working in the six counties of Istanbul. The
data were collected through a demographic information form and two
questionnaires. In the analysis of the data, frequency, percentage, and sum of
ranking scores were used. According to the results, participants think that
economic literacy level of Turkish society and economics teaching are insufficient.
A majority of the participants regard economic literacy as a basic competency area
for all citizens. Participants consider high school stage as the most appropriate
education level for teaching economics, then middle school, undergraduate,
primary, and kindergarten levels, respectively. In addition, approximately two
thirds of participants believe that economics teaching should be designed based
on the interdisciplinary approach in middle schools. A considerable proportion of
the participants suggest that the interdisciplinar programs should be associated
with current developments related to the country and world agenda, geography,
and politics. The findings of the study show that economic literacy and economics
education are seen as an important and necessary competency by different
stakeholders in the field, also an inadequate area for all society.

Keywords

Economic literacy, economics teaching, expert views, teacher views

References

• Akhan, N. E. (2010). İlköğretim sosyal bilgiler öğrencilerinde ekonomi okuryazarlığının durumu ve geliştirilmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akhan, N. E. (2013). Ekonomi okuryazarlığı. E. Gençtürk & K. Karatekin (Ed.). Sosyal bilgiler için çoklu okuryazarlıklar (s. 77-112). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Banaszak, R. A. (1987). The nature of economic literacy. Eric Digest no: 41.
• Bayhan, P.; Yükselen, A. & Kaysılı, B. K. (2007). Çocukların ekonomiyle ilgili kavramlara yönelik algılarının yaşlara göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 32 (143), 3-12.
• Brophy, J. & Alleman, J. (2002). Primary-grade students' knowledge and thinking about the economics of meeting families' shelter needs. American Educational Research Journal, 39 (2), 423-468.
• Çakmak, E. (2013). Kil tabletten tablet bilgisayara okuryazarlık. E. Gençtürk & K. Karatekin (Ed.). Sosyal bilgiler için çoklu okuryazarlıklar (s. 1-19). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Davies, P. (2006). Educating citizens for changing economies. Journal of Curriculum Studies, 38 (1), 15-30.
• Davison, D. G. & Kilgore, J. H. (1971). A model for evaluating the effectiveness of economic education in primary grades. The Journal of Economic Education, 3 (1), 17-25.
• Disney, R. & Gathergood, J. (2012). Financial literacy and consumer credit portfolios (Working Paper 12/06). Nottingham: Centre for Finance and Credit Markets.
• Doğanay, A. (2012). A curriculum framework for active democratic citizenship education. M. Print & D. Lange (Eds.), Schools, Curriculum and civic education for building democratic citizens, (s. 19-40). Netherlands: Sense Publishers.
• Doong, S. (2008). Taiwan’s new citizenship curriculum: Changes and challenges. David L. Grossman, Wing On Lee, Kerry J. Kennedy (Eds). Citizenship curriculum in Asia and the Pacific (s. 43-60). Hong Kong: Springer Publications. e-ISBN 978-1-4020-8745-5.
• Ellis, A. K. (2007). Teaching & learning elemantary social studies (Eighth Edition). Boston: Pearson Publications.
• Eurydice. (2012). Avrupa’da okullarda temel yeterlikler geliştirme: Politik fırsatlar ve zorluklar (EACEA P9 Eurydice). Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• Eurydice. (2017). Citizenship education at school in Europe – 2017 (Eurydice Raporu). Luxembourg: Publications Office of the European Union. doi:10.2797/536166.
• Gençtürk, E. & Karatekin, K. (Ed.) (2013). Sosyal bilgiler için çoklu okuryazarlıklar. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Gerek, S. & Kurt, A. A. (2007). Ekonomi okuryazarlığı: Çevrimiçi ortamın uygulamada yaratacağı değer. 7th International Educational Technology Conference, 03-05 May 2007, Bildiri Kitabı, 919-923.
• Güneş, F. (1997). Okur-yazarlık kavramı ve düzeyleri. A. Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 27 (2), 499-507.
• Hansen, H. S. (1985). The economics of early childhood education in Minnesota. The Journal of Economic Education, 16 (3), 219-224.
• Hansen, W. L.; Salemi, M. S. & Siegfried, J. J. (2002). Use it or lose it: Teaching literacy in the economics principles course. The American Economic Review, 92 (2), 463-472.
• Harris Interactive Inc. (2005). What American teens & adults know about economics (NCEE Raporu). 19.10.2015 tarihinde http://www.councilforeconed.org/cel/WhatAmericansKnow AboutEconomics_042605-3.pdf adresinden alınmıştır.
• Karasar, N. (2004). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kardash, N. (2006). Analysis of economic knowledge among Kansas school children as demonstrated on the 2005 Kansas social studies assessment (Yayımlanmamış doktora tezi). University of Kansas, Faculty of the Graduate School, Kansas.
• Kerr, D. (1999). Citizenship education in the curriculum: An international review. The School Field, X (3-4), 5-32.
• Kessler-Harris, A. (2003). In pursuit of economic citizenship. Social Politics, 10 (2), 157-175.
• Kourilsky, M. (1977). The kinder-economy: A case study of kindergarten pupils' acquisition of economic concepts. The Elementary School Journal, 77 (3), 182-191.
• Kourilsky, M. L. (1987). Childrens’ learning od economics: The imperatives and the hurdles. Theory Into Practice, XXVI (3), 198-205.
• Lankshear, C. & Knobel, M. (2011). New literacies. (Third Ed.). England: Open University Press.
• Lewis, J. (2003). Economic citizenship: A comment. Social Politics, 10 (2), 176-185.
• MEB. (2009a). Ortaöğretim ekonomi dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2009b). Ortaöğretim girişimcilik dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Yayınevi.
• Melendez, W. R., Beck, V. & Fletcher, M. (2000). Teaching social studies in early education. United States of America: Thomson Learning.
• NCREL. (2003). Engauge 21st century skills: Literacy in the digital age. 22.11.2013 tarihinde Http://Pict.Sdsu.Edu/Engauge21st.Pdf adresinden alınmıştır.
• NCTE. (2007). 21st-century literacies: A policy research brief (NCTE Raporu). 04.12.2017 tarihinde http://www.ncte.org/library/NCTEFiles/Resources/Positions/Chron1107ResearchBrief.pdf adresinden alınmıştır.
• OECD. (2005). Improving financial literacy: Analysis of issues and policies. Fransa: OECD Publications.
• OECD. (2017). Pisa 2015 results (volume iv): Students’ financial literacy. Paris: OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264270282-en.
• Oklahoma Department of Career and Technology Education. (2009). Life skills: Financial literacy skills teacher edition. Oklahoma: Oklahoma Department of Career and Technology Education.
• Otsu, K. (2008). Citizenship education curriculum in Japan. David L. Grossman, Wing On Lee, Kerry J. Kennedy (Eds). Citizenship curriculum in Asia and the Pacific (s. 75-94). Hong Kong: Springer Publications. e-ISBN 978-1-4020-8745-5.
• Ruben, E. (2012). İktisat öğretimi üzerine bir yazın taraması (Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni 2012/50). 23.11.2013 tarihinde http ://www.tek.org.tr adresinden alınmıştır.
• Schug, M. C. & Armento, B. J. (1985). Teaching economics to children. Mark C. Schug (Ed.). Economics in the school curriculum k-12 (s. 33-43). Washington: The Joint Council on Economic Education ve The National Education Association Publications.
• Schug, M. C. (1985). Introduction. Mark C. Schug (Ed.), Economics in the school curriculum k-12 (s. 6-7). Washington: The Joint Council on Economic Education ve The National Education Association Publications.
• Schug, M. C. (1996). Teaching economic reasoning to children. Children’s Social and Economic Education, 1 (1), 79-88.
• Sezgin, Ş. (2007). Ekonomik oy verme teorisi: Türkiye örneği (1998-2003). Amme İdaresi Dergisi, 40 (2), 21-38.
• Snavely, L. & Cooper, N. (1997). The information literacy debate. The Journal of Academic Librarianship, 23 (1), 9–14.
• SPK. (2012). “Türkiye finansal yeterlilik araştırması” sonuç raporu hazırlandı (Duyuru Metni). 10.06.2014 tarihinde http://www.spk.gov.tr/duyurugoster.aspx?aid=20121116&subid =0&ct=f adresinden alınmıştır.
• SPK. (2014). Finansal erişim, finansal eğitim, finansal tüketicinin korunması stratejisi ve eylem planları. Ankara. 08.11.2015 tarihinde http://www.spk.gov.tr/displayfile.aspx?action= displayfile&pageid=1076&ext=pdf adresinden alınmıştır.
• SPK. (2015). 2015 yılı ikinci Türkiye finansal okuryazarlık araştırması tamamlandı (Duyuru Metni). 08.11.2015 tarihinde http://www.spk.gov.tr/duyurugoster.aspx?aid=20151005& subid=0&ct=f adresinden alınmıştır.
• Staubs, M. O. (2007). Economics education: Attitudes and practices of elementary and middle grade teacher candidates. (Yayımlanmamış doktora tezi). Department of Elementary Education in the Graduate School of The University of Alabama, Alabama.
• TC Başbakanlık. (2014). Finansal erişim, finansal eğitim, finansal tüketicinin korunması stratejisi ve eylem planları konulu genelge (2014/10). Resmi Gazete, 29021, 5 Haziran 2014.
• Turgut, M. F. & Baykul, Y. (1992). Ölçekleme teknikleri. Ankara: ÖSYM Yayınları.
• TÜKÇEV. (2014). Türkiye tüketici profili ve bilinç seviyesi araştırması. Ankara: Elma Teknik Basım Matbaacılık.
• Ülkemizde finansal okur yazarlık epey düşük. 19.06.2011 tarihinde http://ekonomi.milliyet.com.tr/akgiray-ulkemizde-finansal-okur-yazarlik-epey-dusuk/ekonomi/ekonomidetay/17.03.2011/ 1365633/default.htm adresinden alınmıştır.
• Walstad, W. & Watts, M. (1985). The current status of economics in the k-12 curriculum. Mark C. Schug (Ed.), Economics in the school curriculum k-12 (s. 8-20). Washington: The Joint Council on Economic Education ve The National Education Association Publications.
• Webley, P. (2005). Children's understanding of economics. M. Barrett and E Buchanan-Barrow (Eds). Children’s understanding of society (s. 43-67). Hove: Psychology Press.
• Wehmeyer, M. M. (1980). A kindergarten economics project (ERIC Raporu: ED238751). 08.11.2015 tarihinde http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED238751.pdf adresinden alınmıştır.
• Woodiwiss, A. (2002). Economic citizenship: Variations and the threat of globalisation. Engin F. Isin & Bryan Turner (Eds.), Handbook of citizenship studies (s. 53-68). Great Britain: Sage Publications.
• Yıldırım, G. (2016). Vatandaşlık yeterlikleri bağlamında ortaokul ekonomi okuryazarlığı standartlarının belirlenmesi ve öğretim programlarındaki yerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Zhong, M. & Lee, W. O. (2008). Citizenship curriculum in China: A shifting discourse towards chinese democracy, law education and psychological health. David L. Grossman, Wing On Lee, Kerry J. Kennedy (Eds). Citizenship curriculum in Asia and the Pacific (s. 61-73). Hong Kong: Springer Publications. e-ISBN 978-1-4020-8745-5.