KARGO OTOMATI YER SEÇİMİ PROBLEMİ İÇİN BİR MATEMATİKSEL MODEL

Yıl 2023, Cilt: 34 Sayı: 1, 26 - 41, 27.04.2023

Orhan Alp Karabulut , Metehan Kerem Seyret , Mualla Gonca Avcı

https://doi.org/10.46465/endustrimuhendisligi.1130216

Cited By: 1

Öz

Son yıllarda e-ticaretteki büyüme ve artan rekabet nedeniyle son kilometre lojistik faaliyetleri gittikçe karmaşıklaşmakta ve bu faaliyetlere ilişkin maliyetler artmaktadır. Bu nedenle kargo şirketleri teslimat maliyetlerini düşürme ve hizmet kalitesini arttırma amaçlarıyla alternatif teslimat şekillerini benimsemektedirler. Bu alternatiflerden biri kargo otomatı vasıtasıyla yapılan teslimatlardır. Kargo otomatları teslimat maliyetlerinden önemli miktarda tasarruf sağlarken teslimat zamanı açısından esneklik sağlamaktadır. Fakat kargo otomatları şehirlerin merkezi yerlerine kurulduğu için yüksek bir kiralama maliyetine yol açmaktadır. Bu kapsamda kargo otomat ağının tasarlanması önemli bir tesis yeri seçimi problemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada kargo otomatı yer seçimi problemi için bir matematiksel model geliştirilmiştir. Önerilen model ile İzmir ili Buca ilçesinde kurulacak beş kargo otomatının yerleri belirlenmiştir. Buna ek olarak önerilen model farklı parametre değerleri için analiz edilmiştir. Analizlerden elde edilen sonuçlara göre kurulacak kargo otomatı sayısının karşılanan talep oranı üzerinde dikkate değer bir etkisi vardır. Buna ek olarak analiz sonuçları kargo otomatı kapasitesinde ve indirim sisteminde yapılacak değişikliklerle yeni bir kargo otomatı yatırımı yapmadan karşılanan talebin önemli miktarda arttırılabileceğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Son kilometre lojistiği, kargo otomatı, yer seçimi problemi, matematiksel modelleme

Kaynakça

• Cinsiyete Göre Bireylerin Kişisel Kullanım Amacıyla İnternet Üzerinden Mal veya Hizmet Siparişi Verme ya da Satın Alma Oranı. (2021). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/DownloadIstatistikselTablo?p=D1pCqZsEhgPwEK8RSDgSO4ND/7Txo6XnjzRSsvgKvQFv378v30dIpD0SqzWiccwZ
• Deutsch, Y., & Golany, B. (2018). A parcel locker network as a solution to the logistics last mile problem. International Journal of Production Research, 56(1-2), 251-261. Doi: https://doi.org/10.1080/00207543.2017.1395490
• Lin, Y., Wang, Y., Lee, L. H., & Chew, E. P. (2022). Profit-maximizing parcel locker location problem under threshold Luce model. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 157, 102541. Doi: https://doi.org/10.1016/j.tre.2021.102541
• Luo, R., Ji, S., & Ji, Y. (2022). An Active-Learning Pareto Evolutionary Algorithm for Parcel Locker Network Design Considering Accessibility of Customers. Computers & Operations Research, 105677. Doi: https://doi.org/10.1016/j.cor.2021.105677
• Orenstein, I., Raviv, T., & Sadan, E. (2019). Flexible parcel delivery to automated parcel lockers: models, solution methods and analysis. EURO Journal on Transportation and Logistics, 8(5), 683-711. Doi: https://doi.org/10.1007/s13676-019-00144-7
• Pan, S., Zhang, L., Thompson, R. G., & Ghaderi, H. (2021). A parcel network flow approach for joint delivery networks using parcel lockers. International Journal of Production Research, 59(7), 2090-2115. Doi: https://doi.org/10.1080/00207543.2020.1856440
• Rohmer, S., & Gendron, B. (2020). A Guide to Parcel Lockers in Last Mile Distribution: Highlighting Challenges and Opportunities from an OR Perspective. Teknik rapor, CIRRELT-2020-11. Erişim adresi: https://www.cirrelt.ca/documentstravail/cirrelt-2020-11.pdf
• Yu, Y., Lian, F., & Yang, Z. (2021). Pricing of parcel locker service in urban logistics by a TSP model of last-mile delivery. Transport Policy, 114, 206-214. Doi: https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2021.10.002