Ortaokul ve Lise Öğrencilerin Sportmenlik Davranışlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 2, 88 - 95, 26.12.2024

Ahmet Burak Kont , Yaşar Aziret , Umut Çoknaz , Hakkı Çoknaz

Öz

Bu araştırmanın amacı ortaokul ve lisede öğrenim gören öğrencilerin beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının bazı değişkenler açısından incelenmesidir.
Bu çalışmanın evrenini 260 öğrenci, örneklemini 134 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında ‘’Beden Eğitimi Dersi Sportmenlik Davranış Ölçeği’’ kullanılmıştır. Öğrencilerin sportmenlik davranış düzeyleri aritmetik ortalamalar
( ) ve standart sapmalar (ss) kullanılarak betimlenmiştir. Grupların karşılaştırılmasında parametrik testlerden t-testi iki grubun karşılaştırılmasında kullanılmıştır.
Öğrencilerin cinsiyetlerine göre beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının karşılaştırıldıklarında, erkekler lehine, istatiksel olarak bir farka rastlanılmıştır (p<0,001). Öğrencilerin okudukları okullara göre beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının karşılaştırıldıklarında istatistiksel olarak anlamlı bir farka rastlanılmamıştır (p>0,05). Öğrencilerin lisanslı sporcu olup olmama durumlarına göre beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının karşılaştırıldıklarında, sporcu lisansına sahip olan öğrenciler lehine, istatiksel olarak bir fark olduğu (p<0,001) bulunmuştur.
Sonuç olarak, cinsiyetin ve lisanslı sporcu olmanın sportmenlik davranışlarına etkileri olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Sportmenlik, Okul, Lisanslı sporcu, Cinsiyet

Etik Beyan

Bu çalışma için Düzce Üniversitesi Etik Kurulundan 04.10. 2024 tarih ve 2024/311sayılı etik kurulunun ve ilgili kurumların onayı alınmıştır. Yükseköğretim Kurumları “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” çerçevesinde hareket edilmiştir.

Destekleyen Kurum

Yok

Teşekkür

Yok

Kaynakça

• Akandere, M., Baştuğ, G., & Güler, E. D. (2009). Orta öğretim kurumlarında spora katılımın çocuğun ahlaki gelişimine etkisi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 59-68. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bsd/issue/53581/713988
• Altınkök, M., Kayışoğlu, N. B., Temel, C. & Yüksel, Y. (2015). Investigation of secondary school students’ physical education sportsmanship behaviours: Karabük Sample. International Journal of Sciences and Education Research, 1(3), 1044-1056. https://doi.org/10.24289/ijsser.279164
• Aracı, H. (2001). Lise beden eğitimi ders programları. Ankara: Nobel Yayınları.
• Babacan, M. E. (2014). Sosyal medya sonrası yeni toplumsal hareketler. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 135-160. https://doi.org/10.20493/bt.55255
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Cengiz, R. ve Taşmektepligil, M. Y. (2016). Spor üzerine sosyolojik bir çözümleme: Spor merkezleri (Samsun örneği). Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 56, 220-240. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/383397
• Certel Z., Bahdır Z. & Çelik B. (2020). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersi sportmenlik davranışları. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 11(3), 213-244. https://doi.org/10.17155/omuspd.676577
• Cremades, J. G. (2014). Becoming a sport, exercise, and performance psychology Professional: A global perspective. Psychology Press.US.
• Drewe, B. S. (2000). The logical connction between moral education and physical education. Journal of Curriculum Studies, 32(4), 561-573. https://doi.org/10.1080/00220270050033628
• Esentürk, O. K., İlhan, E. L. & Çelik, O, B. (2015). Examination of High School Students’ Sportsmanlike Conducts In Physical Education Lessons According to Some Variabilty. Science, Movement and Health,15(2),627-634. https://www.analefefs.ro/anale-fefs/2015/i2s/pe-autori/v2/61.pdf
• Hacıcaferoğlu, S., Selçuk, M. H., Hacıcaferoğlu, B. & Karataş, Ö. (2015). Ortaokullarda işlenen beden eğitimi ve spor derslerinin, sportmenlik davranışlarına katkısının bazı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Science Culture and Sport (Intjscs), 3(4), 557-566. https://doi.org/10.14486/IJSCS431
• Işıkgöz, M. E., Eşin, R. ve Başaran, M. (2019, May). Okul Türüne Göre Lise Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersi Sportmenlik Davranışlarının İncelenmesi: Batman İli Örneği. 2nd Eurasian Sports Sciences Congress, Muş Alparslan University, Muş, Türkiye. https://www.researchgate.net/profile/Shahrouz
• Karafil, A., Y., Atay, E., Ulaş, M. & Melek, C. (2017). Spora katılımın beden eğitimi dersi sportmenlik davranışları üzerine etkisinin araştırılması. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(2), 1-11. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cbubesbd/issue/33059/346890
• Koç, Y. (2013). Beden eğitimi dersi sportmenlik davranış ölçeği geçerlilik ve güvenilirlilik çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 96-114. https://www.researchgate.net/publication/314097019_
• Koç, Y. (2017). Beden eğitimi dersinde sportmenlik davranışı kazandırmaya yönelik uygulama önerisi: küçüklerin oyununda centilmenliğin yapılandırılması (KOCY). Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 212-227. https://doi.org/10.17556/erziefd.319393
• Konuk, N., Güntaş, S. (2014). Sosyal medya kullanımı eğitimi ve bir eğitim aracı olarak sosyal medya kullanımı. International Journal Entrepreneurship and Management Inquiries, 3(4), 1-25. https://dergipark.org.tr/en/pub/ijemi/issue/44619/494798
• Miller, B. W., Roberts, G. C. & Ommundsen, Y. (2004). Effect of motivational climate on sportspersonship among competitive youth male and female football players. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 14(3), 193-202. https://doi.org/10.1111/j.1600-0838.2003.00320.x
• Stewart, C.C. (2014). Sportsmanship, gamesmanship, and the implications for coach education. Strategies, 27(3), 3-7. https://doi.org/10.1080/08924562.2014.938878 Stornes, T., Bru, E. (2002). Sportspersonship and perceptions of leadership: An investigation of adolescent handball players' perceptions of sportspersonship and associations with perceived leadership. European Journal of Sport Science, 2(6), 1-15. https://doi.org/10.1080/17461391.2002.10142577
• Turkay, H. (2020). Spor Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın.
• Yapan, H.T. (2007). Spor Ahlakı. Gaziantep: Merkez Ofset.