This research was carried out to determine 8th grade students’ level of comprehension and use of foreign words in Turkish course and workbooks. Students need to have a rich vocabulary repertoire to use Turkish correctly. The two important environments for achieving this goal are the course and workbook. By reading and examining the texts in the coursebooks, the students enrich their vocabulary by doing various activities with the words they learned in the workbooks. Thus, they acquire the habit of using Turkish correctly, diligently and safely. In this study, the frequency of hearing the foreign words in Turkish lessons and workbooks, and whether they knew their meanings and whether they were used correctly or not, were tried to be determined. The data of the study were obtained from 620 students studying in the 8th grade of secondary schools at the end of the spring semester of 2013-2014 academic year. According to the findings of the research, it was understood that most of the students hadn’t heard these words before and they did not know the meaning of the words and could not use them in a meaningful sentence. According to this result, it has been debated which features should be included in the 8th grade Turkish courses and workbooks in terms of the existence of vocabulary and the necessary suggestions have been put forth.
Aksan, D. (2009) Türkçenin Gücü, 12. Basım. Ankara: Bilgi Yayınevi
Aslan, C. (2006). Türkçe Ders Kitaplarında ‘Türkçe Olmayan Sözcük’lerin Kullanımı Üzerine Bir İnceleme, Tömer Dil Dergisi, 133, 7-19.
Bayar, N. (2016). Dil ve Toplum, Bartın Üniversitesi Uluslararası Edebiyat ve Toplum Sempozyumu, Bildiriler Kitabı 2. Cilt, 427-435
Bozkurt, F. (2002). Türklerin Dili, (İkinci Baskı), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları/2335
Börekçi, Muhsine (2009) Yapı ve İşlev Bakımından Türkiye Türkçesinde Sözcükler, Eser Ofset Matbaacılık, Erzurum.
Demirel, Ö. (1999). İlköğretim Okullarında Yabancı Dil Öğretimi. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Dilidüzgün, Ş. (2014). Türkçe Öğretiminde Sözcük Öğretime Yöntemlerinin Yeterliliği, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 233-258.
Ergin, M. (2013). Edebiyat ve Eğitim Fakültelerinin Türk Dili ve Edebiyatları Bölümleri İçin Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Basım, Yayım, Dağıtım.
Göğüş, B. (1991). Milli Eğitim Bakanlığının Türkçe Ders Kitapları, Çağdaş Türk Dili, 93, 45-46, 453-459.
Güneş, F. (2014). Türkçe Öğretimi Yaklaşım ve Modeller, (3. Baskı), Ankara: Pegem Akademi Yayınevi
Güneyli, A. (2011). Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Sözcüksel Görünümü, Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri, Edit: Hakan Ülper, Ankara: Pegem Akademi Yayınevi, 158-188.
İmer. K. (1973). Türk Yazı Dilinde Dil Devriminin Başlangıcından 1965 Yılı Sonuna Kadar Özleşme Üzerine Sayıma Dayanan Bir Araştırma, Türkoloji Dergisi, sayı:1, Cilt V, 175-190.
Kavcar, C; Sever, S; Oğuzkan, F. (1995). Türkçe Öğretimi, Ankara: Engin Yayınevi.
Kavcar, C. (2002). Türkçenin Güncel Sorunları, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim. 3, 13-17.
Kavcar, C. (2015). Osmanlıca Sevdası, Öğretmenlikte “50 Yıl (1965-2015)” Prof. Dr Cahit Kavcar’a Armağan, Anı Yayıncılık, Ankara: 445-446.
Kaya, Z. (2007). Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Türsel/Yazınsal Niteliği, II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Ankara, 83-90.
Korkmaz, Zeynep (1972), Korkmaz, Z. Yunus Emre’nin Anadolu Türkçesinin Kuruluşundaki Yeri.http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/12/846/10713.pdf, Erişim: 20 Haziran 2015.
Korkmaz, Zeynep (2005). Cumhuriyet Döneminde Dil Anlayışı, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 37, 34-41
Levent, A. S. (2010). Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, (Dördüncü Baskı), Ankara: Dil Derneği Yayınları
Özbay, M. ve Melanlıoğlu, D. (2008). Türkçe Eğitiminde Kelime Hazinesinin Önemi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt: V, Sayı:I, 30-45
Özdemir, E. (2002). Türkçenin En Önemli Sorunlarından Biri Dil Kirlenmesidir, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim. S. 3, 8-12.
Özkan, M. (2003). Yenileşme Sürecinde Türk Dili, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, c. XXX, 359-385.
Özkan, E. (2012). İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Öğrencilere Kazandırılması Hedeflenen Sözcüklerin Öğretimi ve İç Sözlük İlişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı.
Sağol, G. (1999) Osmanlı Döneminde Dilde Sadeleşme. Osmanlı. Sayı -. Cilt 9, 504-517, http://turkoloji.cu.edu.tr/pdf/gulden_sagol_yuksekkaya_osmanli_donemi_dilde_sadelesme.pdf
Sander, S. (2017). Ulusal Çocuk Cerrahisi Kongrelerindeki Türkçe Özetler: Sorun yalnız yabancı sözcükler mi? Çocuk Cerrahisi Dergisi, 31(2):35-42,
Sinan, A. T. (2006). Ana Dili Eğitimi Üzerine Bazı Düşünceler, Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 75-78.
Şahin, E. T. (2009) Türk Dilindeki İngilizce Kelimeler, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim dalı, Türk Dili Bilim Dalı, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,
Ülper, H. ve Karagül, S. (2012) Sözcük Öğretimi Yaklaşımları Açısından Türkçe Ders Kitaplarının Değerlendirilmesi, Yayına Hazırlayanlar: Engin Yılmaz ve diğ. Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Üzerine Çalışmalar. Ankara: Pegem Akademi Yayınları. 262-272.
Üşenmez, E. (2013). Yunus Emre Divanında Türkçe İslami Terimler. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 8/3, 625-644.
Vardar, B. (1988). Dil-Düşünce İlişkilerine Bir Bakış, Dil Yazıları II, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları: 395. 48-52.
Yavuz, K. (2000). Âşık Paşa Garib-Nâme. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10669,garib-namepdf.pdf. Erişim: 20 Haziran 2015.
ORTAOKUL 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN TÜRKÇE DERS VE ÇALIŞMA KİTAPLARINDAKİ YABANCI SÖZCÜKLERİ ANLAMA VE KULLANMA DÜZEYLERİ
Year 2019,
Volume: 18 Issue: 71, 1299 - 1314, 15.07.2019
Bu araştırma, öğrencilerin 8. Sınıf Türkçe ders ve çalışma kitaplarında geçen yabancı sözcükleri anlama ve kullanma düzeylerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin Türkçeyi doğru kullanabilmeleri için zengin bir sözcük dağarcığına sahip olmaları gerekir. Bu hedefe ulaşmalarının iki önemli ortamı ders ve çalışma kitabıdır. Öğrenciler ders kitaplarındaki metinleri okuyup inceleyerek, çalışma kitaplarında da öğrendiği sözcüklerle çeşitli etkinlikler yaparak sözcük dağarcıklarını zenginleştirirler. Böylece Türkçeyi doğru, özenle ve güvenle kullanma alışkanlığı kazanırlar. Araştırmada, öğrencilerin Türkçe ders ve çalışma kitaplarında yer alan 33 yabancı sözcüğü duyma sıklıkları, anlamlarını bilip bilmedikleri ve doğru kullanılıp kullanılmadıkları belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın verileri, 2013-2014 öğretim yılı bahar yarıyılı sonunda ortaokulların 8. sınıfında okuyan 620 öğrenciden elde edilmiştir. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin büyük bir kısmının bu sözcükleri duymadıkları, Türkçe dersinde görmüş olmalarına karşın sözcüklerin anlamlarını bilmedikleri ve anlamlı bir tümce içinde kullanamadıkları anlaşılmıştır. Bu sonuca göre 8. Sınıf Türkçe ders ve çalışma kitaplarının söz varlığı açısından hangi özellikleri taşımaları gerektiği tartışılarak önerilerde bulunulmuştur.
Aksan, D. (2009) Türkçenin Gücü, 12. Basım. Ankara: Bilgi Yayınevi
Aslan, C. (2006). Türkçe Ders Kitaplarında ‘Türkçe Olmayan Sözcük’lerin Kullanımı Üzerine Bir İnceleme, Tömer Dil Dergisi, 133, 7-19.
Bayar, N. (2016). Dil ve Toplum, Bartın Üniversitesi Uluslararası Edebiyat ve Toplum Sempozyumu, Bildiriler Kitabı 2. Cilt, 427-435
Bozkurt, F. (2002). Türklerin Dili, (İkinci Baskı), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları/2335
Börekçi, Muhsine (2009) Yapı ve İşlev Bakımından Türkiye Türkçesinde Sözcükler, Eser Ofset Matbaacılık, Erzurum.
Demirel, Ö. (1999). İlköğretim Okullarında Yabancı Dil Öğretimi. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Dilidüzgün, Ş. (2014). Türkçe Öğretiminde Sözcük Öğretime Yöntemlerinin Yeterliliği, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 233-258.
Ergin, M. (2013). Edebiyat ve Eğitim Fakültelerinin Türk Dili ve Edebiyatları Bölümleri İçin Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Basım, Yayım, Dağıtım.
Göğüş, B. (1991). Milli Eğitim Bakanlığının Türkçe Ders Kitapları, Çağdaş Türk Dili, 93, 45-46, 453-459.
Güneş, F. (2014). Türkçe Öğretimi Yaklaşım ve Modeller, (3. Baskı), Ankara: Pegem Akademi Yayınevi
Güneyli, A. (2011). Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Sözcüksel Görünümü, Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri, Edit: Hakan Ülper, Ankara: Pegem Akademi Yayınevi, 158-188.
İmer. K. (1973). Türk Yazı Dilinde Dil Devriminin Başlangıcından 1965 Yılı Sonuna Kadar Özleşme Üzerine Sayıma Dayanan Bir Araştırma, Türkoloji Dergisi, sayı:1, Cilt V, 175-190.
Kavcar, C; Sever, S; Oğuzkan, F. (1995). Türkçe Öğretimi, Ankara: Engin Yayınevi.
Kavcar, C. (2002). Türkçenin Güncel Sorunları, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim. 3, 13-17.
Kavcar, C. (2015). Osmanlıca Sevdası, Öğretmenlikte “50 Yıl (1965-2015)” Prof. Dr Cahit Kavcar’a Armağan, Anı Yayıncılık, Ankara: 445-446.
Kaya, Z. (2007). Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Türsel/Yazınsal Niteliği, II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Ankara, 83-90.
Korkmaz, Zeynep (1972), Korkmaz, Z. Yunus Emre’nin Anadolu Türkçesinin Kuruluşundaki Yeri.http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/12/846/10713.pdf, Erişim: 20 Haziran 2015.
Korkmaz, Zeynep (2005). Cumhuriyet Döneminde Dil Anlayışı, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 37, 34-41
Levent, A. S. (2010). Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, (Dördüncü Baskı), Ankara: Dil Derneği Yayınları
Özbay, M. ve Melanlıoğlu, D. (2008). Türkçe Eğitiminde Kelime Hazinesinin Önemi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt: V, Sayı:I, 30-45
Özdemir, E. (2002). Türkçenin En Önemli Sorunlarından Biri Dil Kirlenmesidir, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim. S. 3, 8-12.
Özkan, M. (2003). Yenileşme Sürecinde Türk Dili, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, c. XXX, 359-385.
Özkan, E. (2012). İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Öğrencilere Kazandırılması Hedeflenen Sözcüklerin Öğretimi ve İç Sözlük İlişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı.
Sağol, G. (1999) Osmanlı Döneminde Dilde Sadeleşme. Osmanlı. Sayı -. Cilt 9, 504-517, http://turkoloji.cu.edu.tr/pdf/gulden_sagol_yuksekkaya_osmanli_donemi_dilde_sadelesme.pdf
Sander, S. (2017). Ulusal Çocuk Cerrahisi Kongrelerindeki Türkçe Özetler: Sorun yalnız yabancı sözcükler mi? Çocuk Cerrahisi Dergisi, 31(2):35-42,
Sinan, A. T. (2006). Ana Dili Eğitimi Üzerine Bazı Düşünceler, Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 75-78.
Şahin, E. T. (2009) Türk Dilindeki İngilizce Kelimeler, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim dalı, Türk Dili Bilim Dalı, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,
Ülper, H. ve Karagül, S. (2012) Sözcük Öğretimi Yaklaşımları Açısından Türkçe Ders Kitaplarının Değerlendirilmesi, Yayına Hazırlayanlar: Engin Yılmaz ve diğ. Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Üzerine Çalışmalar. Ankara: Pegem Akademi Yayınları. 262-272.
Üşenmez, E. (2013). Yunus Emre Divanında Türkçe İslami Terimler. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 8/3, 625-644.
Vardar, B. (1988). Dil-Düşünce İlişkilerine Bir Bakış, Dil Yazıları II, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları: 395. 48-52.
Yavuz, K. (2000). Âşık Paşa Garib-Nâme. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10669,garib-namepdf.pdf. Erişim: 20 Haziran 2015.
Aşılıoğlu, B. (2019). ORTAOKUL 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN TÜRKÇE DERS VE ÇALIŞMA KİTAPLARINDAKİ YABANCI SÖZCÜKLERİ ANLAMA VE KULLANMA DÜZEYLERİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(71), 1299-1314. https://doi.org/10.17755/esosder.513710
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
ESBD Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil edilmiştir. Marka No:2011/119849.