Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster
Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 187 - 212, 28.02.2020

Öz

Kaynakça

  • Sadık Yazar, Anadolu Sahası Klasik Türk Edebiyatında Tercüme ve Şerh Geleneği, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2011
  • Şehnaz Tahir Gülçağlar, The Polıtıc and Poetıcs of Traslatıon ın Turkey, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2001
  • Ramazan Ekinci, Uşşâkizâde Hasîb’in Zeyl-i Şakâ’ik’ı, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa 2014
  • Burcu Camgöz, Mecdî Mehmed Efendi Hadâ’iku’ş- Şakâ’ik ( 2-142 sayfalar arası), ( İnceleme- Çeviri Yazı), Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Esntitüsü, Nevşehir 2016
  • Ahmet Uğur, Mecdî Mehmed Efendi Hadâ’iku’ş- Şakâ’ik ( 290-430 sayfalar arası), ( İnceleme- Çeviri Yazı), Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Esntitüsü, Nevşehir 2014
  • Suat Donuk, Nev’izâde Atâyî- Hadâ’iku’l-Hakâ’ik Fî Tekmiletü’ş-Şakaik (İnceleme- Metin) , Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa 2015
  • Nagehan Uçan Eke, Taşköprülü-zâde’nin Tasnifi Işığında XVI. Yüzyıl Klâsik Türk Şiirinde İlim, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla 2007
  • Nejat Yeter, Şakâ’ikû’n-Nu’maniyye ve Zeylindeki Şâirlerin Biyografileri İnceleme-Metin-İndeks, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 1991
  • Zehra Toska ( 2000) İleriye Yönelik Araştırmalarla İlgili Olarak Eski Türk Edebiyatı Sahasında Yazılmış Olan Tercüme Metinleri Değerlendirmelerde İzlenecek Yöntemler Ne Olmalıdır?” Türklük Bilgisi Araştırmaları Journal of Turkish Studies, Ağah Sırrı Levent Hatıra Sayısı I, Hardvard Üniversitesi, 291-306
  • İhsan Fazlıoğlu, “Osmanlı Dönemi ‘Bilim’ Alanındaki Türkçe Telif ve Tercüme Eserlerin Türkçe Oluş Nedenleri ve Bu Eserlerin Dil Bilincinin Oluşmasındaki Yeri ve Önemi”, Kutadgubilig Felsefe-Bilim Araştırmaları, sy. 3, Mart 2003, s. 151-184
  • Kartal, Ahmet, “Tercüme Edebiyatı”, Şiraz’da İstanbul’a Türk-Fars Kültür Coğrafyası Üzerine Araştırmalar, Kriter Yayınları, İstanbul, 2008, s. 321-40.

TERCEME-İ ŞAKÂ’İK-İ NU‘MANİYYE’DE BİYOGRAFİK BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 187 - 212, 28.02.2020

Öz

Taşköprülü-zâde Ahmed Efendi’nin (ö. 968/1561) Arapça kaleme aldığı eş-Şakâ’iku’n-Nu‘maniyye fî Ulemâi’d-Devleti’l-Osmâniyye adlı eseri muhtevası itibariyle Türk edebiyatı, tasavvuf tarihi, sosyoloji ve Osmanlı tarihi, hukuku, eğitim sistemi için oldukça önemlidir. Yazıldığı günden itibaren bu önemli eserin çok sayıda tercemesi yapılmış ve zeyilleri yazılmıştır. Bu eserler üzerine de son yıllarda çok sayıda bilimsel çalışma hazırlanmıştır. Söz konusu bu çalışmalarda daha ziyade eserlerin yazılış sebepleri, hangi zaman dilimlerini kapsadığı, eserlerde zikredilen âlim, meşâyih, devlet adamları ve şairlerin hayat hikâyeleri, eserin tertip, muhteva ve uslup özellikleri ele alınmış; araştırmacılara büyük kolaylıklar sağlanmıştır.
Şakâ’iku’n-Nu‘mâniyye’ye yapılan tercümelerden biri de İbrahim b. Ahmed el-Amasî (ö. 998/1589-1590(?)) tarafından kaleme alınan Terceme-i Şakâ’ik-i Nu‘mâniyye’dir. Aslına bağlı kalınarak yapılan bir terceme olması hasebiyle dikkat çeken bu çalışmada “Şahısların Kimliği” merkezinde içeriklerin, kullanılan metot ve tekniğin tespitine yönelik bir incelenme gerçekleştirilmiştir. Şahısların kimlikleri; isim-unvan-lakap kullanımı, zaman-mekâna yönelik saptamalar, aile-soy-akrabalık, evlilik-çoçuk durumu ve şahısların ölümleri hakkındaki tespitler çalışmanın muhtevasını oluşturmuştur.

Kaynakça

  • Sadık Yazar, Anadolu Sahası Klasik Türk Edebiyatında Tercüme ve Şerh Geleneği, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2011
  • Şehnaz Tahir Gülçağlar, The Polıtıc and Poetıcs of Traslatıon ın Turkey, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2001
  • Ramazan Ekinci, Uşşâkizâde Hasîb’in Zeyl-i Şakâ’ik’ı, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa 2014
  • Burcu Camgöz, Mecdî Mehmed Efendi Hadâ’iku’ş- Şakâ’ik ( 2-142 sayfalar arası), ( İnceleme- Çeviri Yazı), Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Esntitüsü, Nevşehir 2016
  • Ahmet Uğur, Mecdî Mehmed Efendi Hadâ’iku’ş- Şakâ’ik ( 290-430 sayfalar arası), ( İnceleme- Çeviri Yazı), Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Esntitüsü, Nevşehir 2014
  • Suat Donuk, Nev’izâde Atâyî- Hadâ’iku’l-Hakâ’ik Fî Tekmiletü’ş-Şakaik (İnceleme- Metin) , Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa 2015
  • Nagehan Uçan Eke, Taşköprülü-zâde’nin Tasnifi Işığında XVI. Yüzyıl Klâsik Türk Şiirinde İlim, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla 2007
  • Nejat Yeter, Şakâ’ikû’n-Nu’maniyye ve Zeylindeki Şâirlerin Biyografileri İnceleme-Metin-İndeks, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 1991
  • Zehra Toska ( 2000) İleriye Yönelik Araştırmalarla İlgili Olarak Eski Türk Edebiyatı Sahasında Yazılmış Olan Tercüme Metinleri Değerlendirmelerde İzlenecek Yöntemler Ne Olmalıdır?” Türklük Bilgisi Araştırmaları Journal of Turkish Studies, Ağah Sırrı Levent Hatıra Sayısı I, Hardvard Üniversitesi, 291-306
  • İhsan Fazlıoğlu, “Osmanlı Dönemi ‘Bilim’ Alanındaki Türkçe Telif ve Tercüme Eserlerin Türkçe Oluş Nedenleri ve Bu Eserlerin Dil Bilincinin Oluşmasındaki Yeri ve Önemi”, Kutadgubilig Felsefe-Bilim Araştırmaları, sy. 3, Mart 2003, s. 151-184
  • Kartal, Ahmet, “Tercüme Edebiyatı”, Şiraz’da İstanbul’a Türk-Fars Kültür Coğrafyası Üzerine Araştırmalar, Kriter Yayınları, İstanbul, 2008, s. 321-40.
Toplam 11 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm MAKALELER
Yazarlar

Gökhan Alp

Yayımlanma Tarihi 28 Şubat 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

MLA Alp, Gökhan. “TERCEME-İ ŞAKÂ’İK-İ NU‘MANİYYE’DE BİYOGRAFİK BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER”. Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi [Journal Of Old Turkish Literature Researches], c. 3, sy. 1, 2020, ss. 187-12.

   TARANDIĞIMIZ İNDEXLER  

Görüntünün olası içeriği: yazılogo.png

DRJI.pngici2.pnglogo.png        CenterLogo.png       ESJIndex_logo.png        Ust_bar_tur1a.jpg scholar_logo_64dp.png                       logo-large-explore.png                           logo.png 


