UNPUBLISHED POEMS WITH THE PSEUDONYM FEYZÎ FOUND IN A POETRY COLLECTION

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 985 - 994, 30.06.2024

Faruk Ay

https://doi.org/10.58659/estad.1489889

Öz

Classical Turkish literature studies have generally progressed through divan studies.
These studies have concentrated on divan studies until today, and it is understood
that collections and cönks have been less important. This situation, which is seen as a
deficiency until today, is being overcome with relatively new cönk and mecmua
studies. Academic research on collections is gaining momentum. Poetry collections are
as important as a divan in terms of our literary and cultural history. What makes
collections so important is that they allow us to be aware of many poems and poets
who have not survived to the present day for various reasons. Following the new
collection studies, many new poets and poems have been introduced to the field. In
addition, the features that distinguish collections from divans can enable us to see
poets and poems that may be overlooked in divan studies. From this point of view, in this study, the mecmua registered in Istanbul University
Nadir Eserler Library number T3572 was subjected to examination and as a result of
the examinations, it was understood that 7 of the 8 poems in the collection with the
pseudonym Feyzî were not found in the divan. When we look at the tezkires, there are
two poets who wrote poems with the pseudonym Feyzî. Since one of the poems with
the pseudonym Feyzî in the majmu is included in Feyzî-i Kefevî, which Muvaffak
Eflatun studied as his doctoral thesis, it makes the opinion that Feyzî-i Kefevî is the
poet of the poems in the collection stronger. Thus, this research aims to contribute to
the completion of Feyzî-i Kefevî's divan by unearthing 7 unknown poems of Feyzî-i
Kefevî together with other poems with the pseudonym Feyzî in the collection.

Anahtar Kelimeler

Classical Turkish literature, Feyzî, divan, collection, poem

BİR ŞİİR MECMUASINDA TESPİT EDİLEN YAYIMLANMAMIŞ FEYZÎ MAHLASLI ŞİİRLER

Öz

Klasik Türk edebiyatı çalışmaları genellikle divan çalışmaları üzerinden ilerlemiştir. Bu
çalışmalar günümüze kadar divan araştırmaları üzerinde yoğunlaşmış, mecmualar ve
cönkler daha az önemsendiği anlaşılmaktadır. Günümüze kadar eksiklik olarak
görülen bu durum nisbeten yeni cönk ve mecmua çalışmaları ile giderilmektedir.
Mecmualar üzerinde akademik araştırmalar hız kazanmaktadır. Şiir mecmuaları da
bir divan kadar edebiyat ve kültür tarihimiz açısından önem arz etmektedir.
Mecmuaları bu kadar önemli kılan şey, çeşitli nedenlerden dolayı günümüze kadar
ulaşamamış birçok şiirden ve şairden haberdar olmamıza imkan sağlamasıdır. Yeni
mecmua çalışmalarının ardından bir çok yeni şair ve şiir alana kazandırılmıştır. Ayrıca
mecmuaları divanlardan ayıran özellikler, divan çalışmalarında gözden kaçabilecek
şair ve şiirleri görmemizi sağlayabilmektedir.
Buradan hareketle bu çalışmada İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi
T3572 numarada kayıtlı mecmua incelenmeye tabi tutulmuş ve incelemeler
neticesinde mecmuada Feyzî mahlasıyla yer alan 8 şiirden 7si divanında bulunmadığı
anlaşılmıştır. Tezkirelere bakıldığında Feyzî mahlasıyla şiir yazan iki şair
görülmektedir. Mecmuadaki Feyzî mahlaslı şiirlerden bir tanesi Muvaffak Eflatun’un
doktora tezi olarak çalıştığı Feyzî-i Kefevî’de yer almasından dolayı kesin hüküm
vermemekle mecmuadaki şiirlerin şairi olarak Feyzî-i Kefevî olduğu kanaatini güçlü
kılmaktadır. Böylece mecmuadaki diğer Feyzî mahlaslı şiirlerle birlikte Feyzî-i
Kefevî’nin bilinmeyen 7 şiiri bu araştırma neticesinde gün yüzüne çıkarılarak
divanının tamamlanmasına katkı sağlamak amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Feyzî, Klasik Türk Edebiyatı, divan, mecmua, şiir

Kaynakça

• AY, Faruk (2019). İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi T3572 Numarada Kayıtlı Mecmû‛a-I Eş‛âr (i̇nceleme-Karşılaştırmalı Metin- Mestap Tablosu), Yüksek Lisans Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• AYDEMİR, Yaşar (2001). "Şiir Mecmuaları Ve Metin Teşkilinde Mecmuaların Rolü", Bilig Dergisi, Sayı:19, s.s. 147-155.
• EFLATUN, Muvaffak (2003a). "Değişik Bir Na’t Örneği: Feyzî-i Kefevî’nin Müstezâd Kasidesi", Millî Folklor: Sayı: 58, s.s. 129-132.
• EFLATUN, Muvaffak (2003b). Feyzî-i Kefevi Divanı: Tahlil-metin, Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
• EKER, Ruken (2009). Feyzî Halil Paşazâde Divanı (İnceleme-Metin), Yüksek Lisans Tezi, Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi.
• Feyzî-i Kefevi. Nusretü’d-Dâire, Süleymaniye Kütüphanesi, Hasan Hüsnü Paşa, No: 270514, vr: 66.
• FİDAN, Gülşah Gaye (2020). "Nesîmî ve Ahmet Paşa’nın Yayımlanmış Divanlarında Bulunmayan Bazı Şiirleri". RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: Ö8, s.s. 349-356.
• GÜLNAR, Özlem (1996). Hüsam-Zade Feyzi Divanı inceleme-metin, Yüksek Lisans Tezi, Bursa: Uludağ Üniversitesi.
• GÜNDÜZ, Erol (1997). Subhî-zâde Feyzî Divanı, Yüksek Lisans Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi.
• KAPLAN, Orhan, & Kılıç, Mehmet (2020). Bir Şiir Mecmuasında Yer Alan Daha Önce Yayınlanmamış Nesîmî Mahlaslı Şiirler. Türük Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, Sayı:22, s.s. 55-75.
• KARAGÖZ, Sevinç (2004). Feyzi Efendi Divanı inceleme, transkripsiyonlu metin sözlük, Yüksek Lisans Tezi; Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• KARAMAN, Havva (2019). Feyzî-i Kefevî’ni̇n Rûhu’n-Nüfûs Adlı Eseri (i̇nceleme-Metin), Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• KAYABAŞI, Bekir (1997). Kaf-zade Fa’izî’in Zübdetü’l- Eş’ar’ı. Doktora Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi.
• EFLATUN, Muvaffak (2014). "Feyzî-i Kefevî", https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/feyzii-kefevi, (E.T.: 24.05.2024)
• TILFARLIOĞLU, Musa (2019). Şairlerin Bilinmeyen Gazelleri. Mavi Atlas, Sayı:7(1), s.s. 163-184.
• YILMAZ, Ozan (2008). Metin Te’sisinde Şiir Mecmualarının Katkısına Bir Örnek: Süleymaniye Kütüphanesi Hacı Mahmud Efendi Koleksiyonu 5214 Numaralı Mecmua ve Muhtevası. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, Sayı:1(1). s.s. 255-280.
• YURTTAŞ, Muhammet Nurullah (2007). Feyzî Halil Bey Divanı, Hayatı, Edebi Şahsiyeti, Eserleri ve Divanı’nın İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi.