21. Yüzyılda Masal: Klasik Masal ve Anti-Masal Kitaplarının İçerik Unsurları Bakımından Karşılaştırılması

Year 2024, Volume: 11 Issue: 2, 70 - 89, 31.12.2024

Tuğçe Koca , Derya Yıldız

https://doi.org/10.51725/etad.1463206

Abstract

Klasik masalların yapı bozumuna uğratılarak yeniden kaleme alınması literatürde anti-masal olarak isimlendirilir. Anti; karşı, zıt anlamlarına gelirken anti-masal kavramıyla klasik masalların altüst edilerek özellikle toplumsal cinsiyet rolleri üzerine odaklanarak yeniden kaleme alınması amaçlanır. Postmodern dönemde ortaya çıkan anti-masallar bu dönemin özelliklerini taşır. Bu araştırma kapsamında klasik masallar ile klasik masalların yeniden yazımı olan anti-masal kitaplarının içerik unsurları bakımından karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında dört klasik masal ve dört anti-masal kitabı seçilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli tercih edilmiş, verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda klasik masal ve anti-masal kitaplarının olumlu ve olumsuz yönleri olduğu tespit edilmiştir. Anti-masallarda kahramanların özelliklerinin ve olay örgüsünün tam bir yapıbozumuna uğratıldığı görülmüştür. Anti-masallarda karakterler çok yönlü olarak yapılandırılmıştır. Araştırma sonuçlarından hareketle yeni yazılacak olan anti-masal kitaplarının çocuğa görelik ilkesi göz ardı edilmeden kaleme alınması gerektiği ifade edilebilir.

Keywords

masal, antimasal, çocuk edebiyatı

Faıry Tale In The 21st Century: A Comparıson Of Classıc Faıry Tale And Antı-Faıry Tale Books In Terms Of Content Elements

Abstract

The deconstruction and rewriting of classical fairy tales is called anti-fable in the literature. While "anti" means against, opposite, with the concept of anti-fable, it is aimed to overturn classical tales and rewrite them by focusing especially on gender roles. Anti-fairy tales emerging in the postmodern period bear the characteristics of this period. Within the scope of this research, it is aimed to compare in terms of content elements classical fairy tales and anti-fairy tale books, which are rewritings of classical fairy tales,. Within the scope of the research, four classic fairy tales and four anti-fairy tale books were selected. The survey model, one of the qualitative research methods, was preferred and content analysis method was used to analyze the data. As a result of the research, it was determined that classical fairy tale and anti-fairy tale books have positive and negative aspects. It was observed that the characteristics of the heroes and the plot were completely deconstructed in anti-fairy tales. In anti-fairy tales, the characters are structured in multiple ways. Based on the results of the research, it can be stated that the new anti-fairy tale books to be written should be written without ignoring the principle of relevance to children.

Keywords

Fairy tale Anti-fairy tale Children, Fairy tale Anti-fairy tale Children, Fairy tale, childrens literature

References

• Adams, C. J. (2021). Etin cinsel politikası: Feminist-vejetaryen eleştirel kuram (G. Tezcan ve M.E. Boyacıoğlu, Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
• Agvan, Ö ve Asutay, H. (2018). Bir anti-masal örneği olarak cam ayakkabıları reddeden Vejetaryen Külkedisi. Humanitas, 6(11), 225-237.
• Arıcı, A. F. (2018). Çocuk edebiyatı ve kültürü. Ankara: Pegem.
• Barros-del Rio, M. A. (2018). Emma Dononghue’s and James Finn Garner’s rebellious cinderellas: feminism and satire for empowerment in contemporary fairy tales. International Journal of Applied Linguistics and English Literature, 7(5), 239-246.
• Bettelheim, B (2019). Masalların büyüsü: Masalların işlenişi, önemi ve psikanalitik anlamları. (S. G. Elibal, Çev.). İstanbul: İnkılap.
• Calvin, D. (2011). No more happily ever after: The anti-fairy tale in postmodern literature a craten calvin popular culture. Unpublished thesis, University of Ulster, Belfast.
• Creswell, J. W. (2003). Research design: qualitative, quantitative and mixed methods approaches. California: Sage.
• Dilidüzgün, S. (2003). Çağdaş çocuk yazını. İstanbul: Morpa Kültür.
• Garner, J. F. (2017). Ötekileştirmeyen masallar. (D. Evci, Çev.). Ankara: Dipnot.
• Grimm Kardeşler, (2011). Grimm masalları Cilt 1-2. (S. Günersel, Çev.). İstanbul: Pinhan.
• İçöz, F. (2008). Masalda cadı: ötekinin arketipi (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• İpek, D. (2015). Bremen Mızıkacıları ya da ıskartaya çıkarılmış hayatlar üzerine. H. Köse (Ed.), Skolastik Fantazya içinde (s. 40-53). İstanbul: Ayrıntı.
• Kara, N. (2022). 7. sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması: anti-masal oluşturma. (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Karataş, A. (2020). Uyuyan güzel uyandı, masalların toplumsal cinsiyet rolleri üzerine etkisi. İstanbul: Nemesis.
• Karataş, T. (2001). Ansiklopedik edebiyat terimleri sözlüğü. İstanbul: Perşembe Kitapları.
• Kemp, A. ve Ogilvie, S. (2017). Prensesler uslu durmaz. (S. Özkan, Çev.). İstanbul: Beta Kids.
• Lieberman, M. (1972). "Some day my prince will come": female acculturation through the fairy tale. College English, 1972 Dec 01. 34(3), 383-395.
• Lopez, N. ve Cameros, M. (2017). Vejetaryen külkedisi. (Z. S. Veiga, Çev.). İstanbul: Notabene.
• Miçooğulları, M. (2022). Türkçe eğitimi için yeni bir masal türü: anti masallar ve anlatıların antimasal bağlamında yeniden üretimi (Yüksek lisans tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Mieder, W. (1987). Grim variations from fairy tales to modern anti-fairy tales. The Germanic Review: Literature, Culture, Theory: Vol. 62, No. 2, pp. 90-102.
• Oğuzkan, F. (2013). Yerli ve yabancı yazarlardan örneklerle çocuk edebiyatı. Ankara: Anı.
• Özgürbüz, M. E. (2021). Külkedisi masalını yeniden yazmak: Külprensi ile vejetaryen külkedisi adlı resimli kitapların karşılaştırmalı incelemesi. Litera, 31(2), 757-782.
• Özgürbüz, M. E. (2022). Postmodern masallarda cinsiyet kurgusu ve anlatı stratejileri: kırmızı başlıklı kız masalının yeniden yazımları. Edebî Eleştiri Dergisi, 6(2), 57-78.
• Parmaksız, A. (2020). Freud bana masal anlatsa: masal üzerine psikanalitik bir inceleme. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• Parsons, L. T. (2004). Ella evolving: Cinderella stories and the construction of gender appropriate behavior. Children’s Literature in Education 35(2): 135-154.
• Pekşen, S. (2017), Children’s literature as a tool for gender appropriation. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 52(2): 151-166.
• Sarı, A. ve Ercan, C. (2008). Masalların psikanalizi. Erzurum: Sakımsöğüt.
• Scaliter, J. (2017). Başka bir kırmızı başlıklı kız. Res. Delia Iglesias. (C. Denktaş, Çev.). İstanbul: Nota Bene.
• Sezer, M. Ö. (2020). Masallar ve toplumsal cinsiyet. İstanbul: Evrensel Basım.
• Silverman, D. (2018). Nitel verileri yorumlama. Ankara: Pegem.
• Tatar, M. (1987). The hard facts of the grimms’ fairy tales. New Jersey: Princeton University.
• Tokdemir, K. (2019). Kötü kadın/iyi kadın zıtlığı: batı ve doğu masallarında cadı prototipinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, 3(1), 38-50.
• Tokdemir, K. (2020). Uyuyan güzel masalından Malefiz filmine ötekileştirmenin yeniden üretimi: cadı prototipinin ters yüz edilmesi mi? Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi, (6), 111-130.
• Tunç E. (2021). Karşı-Masal Fraksiyonu ve Türkiye’deki Yansıları. Motif Vakfı Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu- II, İstanbul, Türkiye, 16-18 Nisan 2021, cilt.1, ss.21-50.
• Turna, M. (2023). Ekoeleştiri Çerçevesinden Ahmet Muhip Dıranas’ın Eserleri. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, 9(1), 193-213.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yorulmaz, B. ve Korkmaz, N. (2021). Grimm masallarının içerdiği değerler açısından incelenmesi. Asya Studies, 5 (18), 189-200.
• Zipes, J. (2014). Don't bet on the prince: contemporary feminist fairy tales in North America and England. New York.
• Zipes, J. (2018). Peri masalları ve yıkma sanatı. İstanbul: Alfa.