KÜLTÜR ENDÜSTRİSİ VE POPÜLER EDEBİYAT DERGİCİLİĞİ BAĞLAMINDA TUHAF DERGİSİNİN İNCELENMESİ

Year 2022, Issue: 15, 229 - 252, 31.10.2022

Esra Çınar

https://doi.org/10.29157/etusbed.1160947

Abstract

Kapitalist düzen içinde her şey potansiyel bir tüketim nesnesidir ve böylece her zaman bir alıcısı bulunmaktadır. Kültür endüstrisi kavramı da kapitalist üretim ve tüketim süreçlerinin tektipleştirme ilkesi sonucu üretilen her bir kültür ürününün satılabilir olmasını eleştiren bir tutumla ortaya çıkmıştır. Kültür endüstrisini varlığını popüler kültür kanalıyla da güçlendirmektedir. Tüketim ideolojisinin altında yatan ise bireylerin nesneleştirilerek popüler olana yönlendirilmesi ve bireyin aldığı ürünü kendi seçimiymiş gibi hissettirilmesidir. Kitle kültürü yaratımı neticesinde tırmandırılan popüler kültür ve ona bağlı tüketim ideolojisinin bir sonucu da bu durumun edebiyat sahasına da sirayet etmesi ve bilhassa popüler edebiyat dergiciliği furyası başlatmasıdır. Böylelikle biçimsel ve içeriksel açıdan birbirlerine benzeyen popüler edebiyat dergileri içeriğinde edebi üretimin yanı sıra farklı içeriklerin üretildiği farklı bir formatta yayın dünyasında kendine yer edinir. Tuhaf dergisi de popüler edebiyat dergisi olması nedeniyle inceleme konusu olarak seçilmiştir. Çalışma kapsamında Tuhaf dergisinin genel görünümü verilecek, ardından kültür endüstrisi ve popüler edebiyat dergiciliği bağlamında incelenecektir. İçeriklerde ideolojik üretim saptanması sebebiyle de ayrı bir başlık açılarak ideolojik üretimin nasıl olduğu açıklanacaktır.

Keywords

Kültür Endüstrisi, popüler edebiyat dergiciliği, Tuhaf dergisi, ideolojik üretim.

References

• Adorno, T. (2003). “Kültür Endüstrisini Yeniden Düşünürken”. (Çev. B. O. Doğan) Cogito Dergisi (36), 76-83.
• ………………….. (2007). Kültür Endüstrisi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Alemdar, K. ve Erdoğan, İ. (1994). Popüler Kültür ve İletişim. Ankara: Erk Yayınları.
• ……………………………(2011). Kültür ve İletişim. Ankara: Erk Yayınları.
• Arslan, M. (2019). Popüler Edebiyat Dergilerinin Kültür Endüstrisi Çerçevesinde Metinsel Çözümlemesi: Ot, Kafa ve Cins Dergileri Örnekleri. (Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Artun, A. (2015). Çağdaş Sanatın Örgütlenmesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ayaz, C. (1999). Postmodernizm, Popüler Kültür ve Türkiye. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Baudrillard, J. (2018). Tüketim Toplumu. (Çev. N. Tutal-F. Keskin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bayraktar, B. (2021). Kültür Endüstrisi, Panoptisizm ve Edebiyat Dergileri. Edebi Eleştiri Dergisi, 5 (2), 340-350.
• Benjamin, W. (2016). Pasajlar. (Çev. A. Cemal). İstanbul: YKY.
• Berger, J. (2009). Görme Biçimleri. (Çev. Y. Salman). İstanbul: Metis Yayınevi.
• Bilsin, A.(2007). Kültür Endüstrisi Olgusunun Özel Bir Görünümü Olarak Günümüz Türk Toplumunda Eğlencenin İdeolojik Temellendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Coşkun, S. (2006). Türkiye’de Edebiyat Sosyolojisi Çalışmaları. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 4 (8), 405-414.
• Çelik, Y. (2007). Popüler Roman. (Der. S. Halman) Türk Edebiyatı Tarihi-4. İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Çıkla, S. (2007). Türk Edebiyatında Kanon ve İnkılap Kanonu. Muhafazakâr Düşünce, (13), 47-68.
• Dağtaş, E. ve Arslan, M. (2021). “Popüler Edebiyat Dergilerinin Kültür Endüstrisi Çerçevesinde Metinsel Çözümlemesi: Ot, Kafa ve Cins Dergileri Örnekleri”. Kritik İletişim Çalışmalar Dergisi, (1), 1-33.
• Debord, G. (1996). Gösteri Toplumu. (Çev. A. Ekmekçi-O. Taşkent). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Dellaloğlu, B. (2017). Frankfurt Okulununda Sanat ve Toplum. İstanbul: Say Yayınları.
• Eagleton, T. (2009). Eleştiri ve İdeoloji: Marksist Edebiyat Tarihi Üzerine Bir Çalışma. (Çev. S. Kılıç) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Fiske, J. (1999). Popüler Kültürü Anlamak. (Çev. S. İrvan). Ankara: Ark Yayınları.
• Horkheimer M. ve Adorno T. (2010). Aydınlanmanın Diyalektiği. (Çev. N. Ülner ve E. Öztarhan Karadoğan). İstanbul: Kabalcı Yayınevi
• İmamoğlu, E. (2017). New zones of coexistence in the cultural field: the popular literary magazines in Turkey. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul.
• Kaya, S. (2020). “Günümüz Edebiyat Dergilerinin Sanat ve Popüler Kültür Kavramları Üzerinden Değerlendirilmesi”. Yeni Medya Elektronik Dergi, 4 (1), 53-68.
• Koluaçık, İ. (2017). “Eleştirel Teorisyenlerin Kültür Endüstrisi Kavramı Çerçevesinde Sanata ve Sinemaya Yaklaşımları”. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 2(3), 135-156.
• Löwenthal, L. (2013). Edebiyat, Popüler Kültür ve Sanat. (Çev. B. Kejanlıoğlu). İstanbul: Metis Yayınları.
• Mutlu, E. (2005). Globelleşme, Popüler Kültür ve Medya. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Osmanoğlu, Ö. (2006). “Hegel’den Marcuse’ye Yabancılaşma Olgusu”. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 65-92.
• Özata Dirlikyapan, J. (2016). “Yeni Nesil Edebiyat Dergiciliği Çerçevesinde“ Popüler”i Yeniden Düşünmek”. Birikim, (328 – 329), 1-14.
• Sarıdoğan, K. (2016) Bir Yayıncılık ve Dergicilik Eleştirisi: Okur Olmak ya da Müşteri Olmak. http://kalemkahveklavye.com/2016/06/yayincilik-dergicilik-dergiler-uzerine-koray-saridogan.html (31 Mayıs 2022).
• Şan, M. K. ve Hira, İ. (2007). Sosyoloji Yazıları: Frankfurt Okulu ve Kültür Endüstrisi Eleştirisi. İstanbul: Kızılelma Yayınları.
• Türkeş, Ö. (2012). “Türk Romanını Kim Temsil Ediyor?”. Notos Dergisi, (34), 32-33.