Tüketicilerin Hedonik Tüketim Nedenlerinin Yaşam Tarzı Tutumları Açısından İncelenmesi

Year 2020, Issue: 2, 87 - 120, 31.12.2020

Didem Micazoğlu Çakmak Muhammed İhsan Çubukçu

https://doi.org/10.47358/sentez.2020.11

Abstract

Tüketiciler ürünün sağladığı temel faydayla birlikte duygularını tatmin etmek, alışverişten haz ve mutluluk elde etmek için de alışveriş yapma yönünde eğilim gösterebilirler. Hedonik Tüketim kavramı içerisinde değerlendirilen bu duygusal motiflerin yanında yaşamı algılama tutumları da tüketicilerin satınalma davranışlarında etkili olan faktörlerdendir. Bu faktörlerin, tüketicilerin alışveriş yapma nedenlerini ne derece etkilediğinin analizi, işletmelerin tüketici satınalma davranışlarını gözlemleyerek farklı pazarlama stratejileri uygulamalarını gerekli kılacaktır. Tüketicilerin satınalma kararlarına etki eden bu faktörlerin karşılaştırılarak farklılıkların ortaya konulması için yapılan bu çalışmada, tüketicilerin hedonik tüketim yapma nedenleri, yaşam tarzı tutumları açısından incelenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak kullanılan anket formunda demografik özellikler, yaşam tarzı tutumu ölçeği, hedonik tüketim nedenleri ölçeği, kullanılmıştır. Uygulama Bayburt şehir merkezinde yaşayan 18 yaş üstü özellikle Bayburtlu olan tüketiciler üzerinde yapılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizi SPSS 22 paket programıyla analiz edilmiştir. Yaşam tarzı tutumları ve hedonik tüketim nedenleri ile demografik özelliklerin karşılaştırmasında; her iki faktörde de kadınların, bekarların ve gençlerin daha baskın olduğu, meslek, eğitim durumu ve gelir düzeylerine göre yaşam tarzı tutumları ve hedonik tüketim nedenlerinin farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Yaşam tarzı tutumları ile hedonik tüketim nedenleri arasındaki analiz sonuçlarına göre; en az hedonik tüketim yapan grubun “İnananlar Grubu” olduğu ortaya çıkmıştır.

Keywords

Tüketim , Tüketici Davranışı , Yaşam Tarzı , Hedonik Tüketim

ANALYSIS OF HEDONIC CONSUMPTION BEHAVIORS OF CONSUMERS IN TERMS OF LIFE STYLE

Abstract

Together with the basic benefit of the product, consumers tend to shop in order to satisfy their emotions, to take pleasure and to brighten. In addition to these emotional motives evaluated within the concept of Hedonic Consumption, life perception attitudes also influential factors in buying behaviors of consumers. In this study, which is conducted to compare these factors affecting the purchasing decisions of consumers; consumers’ reasons for making hedonic consumption, lifestyle attitudes examined. Demographic characteristics, lifestyle attitude scale, hedonic consumption reasons scale, for were used in the questionnaire form. The questionnaires were applied to consumers from Bayburt who were over 18 and living in Bayburt city center. The data obtained from the study was analyzed with SPSS 22 package program. In the comparison of lifestyle attitudes with the causes of hedonic consumption and with demographic characteristics; it was found that women, singles and the young were more dominant in both factors; and lifestyle attitudes and hedonic consumption reasons differed according to occupation, education and income levels. According to the analysis of the relation between lifestyle attitudes and the causes of hedonic consumption; “The Believers” were found to hold the lowest level of hedonic consumption.

Keywords

Consumption , Consumer Behavior , Lifestyle , Hedonic Consumption.

References

• Albayrak, E. S. 2017 . Hedonik ve Faydacı Tüketim Bağlamında İnternet Üzerinden Alışveriş Alışkanlıkları: Bir Uygulama Örneği. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı, Halkla İlişkiler Bilim Dalı. Yayımlanmamış Doktora tezi.
• Avcı, D. 2015 . Online Seyahat Satın Alma Davranışında Hedonik ve Faydacı Güdülerin Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi.
• Aydın, A. E. 2013 . Ürünlere Yüklenen Hedonik ve Faydacı Değeri Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi.
• Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu. 1998 . Metropolde Kariyer Meslekleri ve Aile Yapısı Temelinde Yaşama Tarzları Ankara Örneği . Uğur Matbaası, Ankara.
• Bayraktar, S. 2010 . Tüketicilerin Sağlıklı Yaşam Tarzını Benimseme Düzeyleri İle Demografik Özellikleri ve Spor Hizmetleri Satın Almaları Arasındaki İlişki. Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bölümü, İşletme Anabilim Dalı, Üretim Yönetimi ve Pazarlama Bilim Dalı. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi.
• Bilge, H. A. 2014 . Hedonik Tüketimde Tüketici Motivasyonları: Bir Model Önerisi. Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı. Yayımlanmamış Doktora tezi.
• Boylu, A.,A. ve Paçacıoğlu B. 2016 . Yaşam Kalitesi Ve Göstergeleri, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi Cilt: 8, Sayı: 15, 143,144
• Chaney, D. 1999 . Yaşam Tarzları. Çev.İrem Kutluk . Dost Kitabevi. Ankara.
• Çakmak, A. Ç. ve Çakır, M 2012 . “12-18 Yaş Arası Gençlerin Hedonik Tüketim Davranışlarının İncelenmesi: Kocaeli Şehir Merkezinde Bir Araştırma”. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1 4 , 171-189.
• Durmaz, Y. vd. 2011 . Kişisel Faktörlerin Tüketici Satın Alma Davranışlarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Akademik Yaklaşım Dergisi, 2 1 , 114-133.
• Güler, B. 2013 . E-Müşterilerin Hedonik “Hazcı” Tüketim Davranışlarını Belirleyen Faktörler ve Bir Araştırma. Galatasaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi.
• İslamoğlu, A. H., ve Altunışık, R. 2008 . Tüketici davranışları. 2.Baskı. Beta Yayınevi. İstanbul.
• Kalbakhanı, E. 2013 . Yaşam Tarzının ve Tüketici Etnosentrizminin Satın Alma Niyeti Üzerinde Etkisinin İncelenmesi: Erzurum’da Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi.
• Lin, Fang-Yi. 2003 . An Analysis Of Hospitality Consumer Lifestyles İn The United States, Texas Tech University, Phd Dissertation, Usa.
• Mucuk, S. 2014 . Tüketici Satın Alma Davranışı Kapsamında Hedonik Hazcı Tüketimin Plansız Alışveriş Üzerine Etkilerinin İncelenmesi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi.
• Odabaşı, Y., ve Barış, G. 2010 . Tüketici Davranışı. Mediacat Kitabevi. 8. Baskı. İstanbul.
• Özdemir, E. 2013 . Yaşam Tarzının Kültür Turlarına Yönelik Algılar Ve Tutumlar Üzerindeki Rolü. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı / Üretim Yönetimi ve Pazarlama Bilim Dalı. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi.
• Özdemir, Ş., ve Yaman, F. 2007 . Hedonik Alışverişin Cinsiyete Göre Farklılaşması Üzerine Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2 2 , 81-91.
• Özgül, E. 2011 . Tüketicilerin Sosyo-Demografik Özelliklerinin Hedonik Tüketim Ve Gönüllü Sade Yaşam Tarzları Açısından Değerlendirilmesi. Ege Akademik Bakış, 11 1 , 25 -38.
• Plummer, J. T. 1974 . The Concept And Application of Life Style Segmentation. Journal of Marketing, 38 1 , 33-37.
• Tuncer, S. 2012 . Tüketici Pazarlarına Yönelik Yaşam Tarzı Bölümlendirmesi Ve Cep Telefonu Sektöründe Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Üretim Yönetimi ve Pazarlama Bilim Dalı. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi.
• Uçar, E. 2006 . Yaşam Tarzına Göre Pazar Bölümlendirme Ve Bireysel Emeklilik Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Üretim Yönetimi ve Pazarlama Bilim Dalı. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi.
• Wang, C. L. vd. 2000 . The Influence Of Hedonic Values On Consumer Behaviors. The Influence of Hedonic Values on Consumer Behaviors, Journal of Global Marketing, 14 1-2 , 169-186.