SCOPUS VERİ TABANINDA YER ALAN TÜRKİYE’DE YAZILMIŞ YENİ MEDYA OKURYAZARLIĞI KONULU AKADEMİK ÇALIŞMALARIN FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 12, 34 - 48, 29.06.2023

Gökhan Bak , Yunus Emre Özdemir , Alparslan Bak , Nurettin Ataş , İsmail Gündüz , Esen Bilgili

Öz

Bu çalışmanın amacı, yeni medya okuryazarlığı konusunda Türkiye’de yapılan akademik çalışmaların farklı değişkenler açısından incelemek, gelecekte yapılacak çalışmaların eğilimlerini belirlemektir. Scopus veri tabanı içerisinde, 13 Mayıs 2023 tarihinde “all fields” bölümüne “new media literacy” kelimesi yazılarak tarama yapılmıştır. Daha sonra sadece Türkiye’de yapılan çalışmalar seçilerek, kısıtlama yoluna gidilmiştir. Elde edilen 71 akademik çalışma farklı değişkenler açısından incelenmiştir. Akademik çalışmalar; atıf durumlarına, yazıldığı yıla, yazarlara, kurumlarına, türlerine, konu alanlarına, anahtar kelime kullanım sıklığına göre ayrılmıştır. Yeni medya okuryazarlığı konusunda ilk çalışmanın 2008 yılında, en güncel çalışmanın ise 2023 yılında yapıldığı görülmüştür. En fazla atıf alan akademik çalışmanın 2016 yılında yazıldığı ve 76 atıf aldığı belirlenmiştir. Yıllara göre bakıldığında, 15 adet akademik çalışmayla 2022 yılında en fazla araştırma yapıldığı görülmüştür. En fazla akademik çalışması olan yazarın Yıldız Durak, H. olduğu ve en fazla akademik çalışmanın Necmettin Erbakan Üniversitesi’nde yazıldığı sonucuna varılmıştır. Akademik çalışma türü olarak büyük oranda makale türünde, sosyal bilimler alanında ve İngilizce olarak yazıldıkları görülmüştür. En fazla kullanılan anahtar kelimelerin; “New Media Literacy”, “Social Media” ve “Media Literacy” olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Medya, Yeni Medya, Yeni Medya Okuryazarlığı, Scopus Veri Tabanı

Kaynakça

• Altıntop, M., Bak, G. ve Bak, A. (2020). Yeni medya okuryazarlığı. Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences, 6 (24), 414-421.
• Bak, G. (2018). Gazetecilik Anabilim Dalı doktora tezlerinin analizi üzerine bir çalışma. Social Science Development Journal, 3 (14), 663-668.
• Bak, G. ve Eşidir, O. V. (2018). Yeni Medyada Reklam Stratejileri. Mustafa Talas, Hasan Çiftçi, Elvan Yalçınkaya, Др. Бауыржан Ботакараев, Калдыгул Адилбекова (Editörler), Recent Discussions In Social Sciences içinde (205-216). Ankara: İKSAD Yayınevi.
• Bak, G., Bilgili, E., Bak, A., Kılıç, E., Nazlı, Y. ve Gündüz, İ. (2023). Wos Veri Tabanında Yer Alan Dijital Gazetecilik Konulu Akademik Çalışmaların Bibliyometrik Analizi. Yener Lütfü Mert (Ed.), Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Temel Alanında Akademik Çalışmalar–II içinde (167-185). İstanbul: Artikel Akademi.
• Binark, M. ve Bayraktutan Sütçü, G. (2008). Türkiye'de internet kafeler: İnternet kafeler üzerine üretilen söylemler ve mekân-kullanıcı ilişkisi. Amme İdaresi Dergisi, 41 (1), 113-148.
• Eşidir, O. V. ve Bak, G. (2022). Dijital gazete/gazetecilik konulu lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. Zeynel Karacagil (Ed.), Sosyal Bilimlerde Güncel Tartışmalar-11 içinde (977-991). Ankara: Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• Karaduman, S. (2019). Yeni medya okuryazarlığı: Yeni beceriler/olanaklar/riskler. Erciyes İletişim Dergisi, 6 (1), 683-700.
• Koç, M. ve Barut, E. (2016). Development and validation of New Media Literacy Scale (NMLS) for university students. Computers in Human Behavior, 63, 834-843.
• Orhan, A. (2023). Fake news detection on social media: the predictive role of university students’ critical thinking dispositions and new media literacy. Smart Learning Environments, 10 (29), 1-14.
• Özmen, Ş. Y. (2018). Dijital şiddet, siber zorbalık ve yeni medya okuryazarlığı üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of International Social Research, 11 (61), 958-966.
• Sarı, A. ve Öztunç, M. (2021). Kriz iletişiminde sosyal medya: Koronavirüs krizinde Fahrettin Koca’nın Twitter kullanımı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10 (1), 801-818.
• Scopus (2023). Elsevier. https://www.elsevier.com/solutions/scopus, Erişim Tarihi: 13.05.2023.
• Weinberger, M. I. (1997). Just in time learning with Electric Library. Library Trends, 45 (4), 623-638.
• Wordart, Word Cloud Generator, https://wordart.com/, Erişim Tarihi: 14.05.2023.
• Yeşiltaş, E. ve Yılmazer, A. (2021). Eğitimde Medya Okuryazarlığı ile ilgili Araştırmalara Yönelik Bibliyometrik Bir Analiz. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18, 4903-4929.