SOSYAL MEDYA UYGULAMALARININ PAZAR ALANINA DÖNÜŞÜMÜNÜN KİTLE KÜLTÜRÜ BAĞLAMINDa İNCELENEMESİ: INTAGRAM’IN BU ALANDAKİ GÜVENİRLİLİĞİNiN ANALİZİ

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 13 - 37, 11.07.2022

Nisa Akyapı

Öz

Sosyal medyanın internetle paralel olarak gelişmesi ve her geçen gün yeni özelliklerin keşfedilmesiyle birlikte kullanım alanının da genişlediği yadsınamaz bir gerçektir. Hemen hemen her şeyin kapitalizmin lehine çevrildiği çağımızda, sosyal medyanın da buna evirilmesi kaçınılmaz olmuştur. Yoğun alışveriş hareketliliği ve sosyal medyanın sahip olduğu hızlı etkileşimin birleşmesiyle artık alışveriş çok farklı bir boyuta dönüşmüştür. Bu bağlamda tüketim, araçken amaç haline gelecek kadar toplum hayatının merkezine yerleşmiştir. Bu makalenin amacı yeni medyanın olmazsa olmazı olan sosyal medya uygulamalarından Instagram uygulamasının alışveriş yapma özelliğiyle kullanılmasının güvenilirliğini incelemek ve verileri ilgililerle paylaşabilmektir. Bunu yaparken literatür tarama, veri analizi yöneteninden yararlanılmıştır. Ayrıca kitle kültürü kuramı çerçevesi bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışmamızın içerik analizi kısmında 18-25 yaş aralığındaki Instagram’ın alışveriş özelliğini kullanan bireylerin yapmış oldukları alışverişten memnuniyetleri karşılaştırılmıştır. Instagram’da alışveriş araması ile çıkan sonuçlardaki videolarda 20 kişilik karma bir grup teker teker değerlendirilmiştir. Çıkan sonuca göre 16 tüketici alışverişi olumlu olarak değerlendirirken,4 ‘ünün olumsuz olarak değerlendirdiği sonucuna varılıştır.

Anahtar Kelimeler

Instagram, Instagram’da Alışveriş, Güvenirlilik, Kitle Kültürü.

Kaynakça

• AA.com,. “Kovid 19 Döneminde Bireylerin Cep Telefonlarıyla geçirdikleri Süre Büyük Oranda Artı”,(https://www.aa.com.tr/tr/yasam/kovid-19-doneminde-bireylerin-cep-telefonlariyla-gecirdikleri-sure-buyuk-oranda-artti/1840489) (30.12.2020).
• Acar, R. (2019), Sosyal Medya Pazarlaması: Instagram Örneği. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Rize.
• Akıncı Vural Z.B ve Bat M. (2010) .Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak, Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma.Journal Of Yasar University,20 (5):3348‐ 3382.
• Alemdar, K. ve Erdoğan, İ. (1998). Başlangıcından Günümüze İletişim Kuram ve Araştırmalar. İstanbul, MY Yayınları.
• Armağan, M. V. Karakulle, İ. ve Karademir, Ö. (2019).Sosyal Medya Kullanan Tüketicilerin Algıları Üzerine Bir Araştırma: Instagram Örneği. Avrasya, Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(4):1-14.
• Arslan, K. (2020). Instagram Reklamlarının, Tüketicilerin Marka Algısı Ve Satın Alma Davranışları Üzerine Etkisi: Hazır Giyim Sektörü Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Aslan, A. ve Ünlü, D. (2016) . Instagram Fenomenleri ve Reklam İlişkisi: Instagram Fenomen’lerinin Gözünden Bir Değerlendirme. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3(2):41-65.
• Aydın C. (2021). Sosyal Medya ve Tüketim Kültürü Perspektifiyle Instagram ve Youtube Üzerine Netnografik Bir Çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Becan, C.ve Eaghanioskoui,G. (2019) .Gösterişçi Tüketim Aracı Olarak Instagram’ın Tüketicilerin Satın Alma Motivasyonuna Etkisi. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 3(2):84-101. BTK. “Türkiye’de Bilişim Hukuku”,https://internet.btk.gov.tr/turkiye-de-bilisim-hukuku#:~:text=Bili%C5%9Fim%20su%C3%A7lar%C4%B1na%20yonelik%20T%C3%BCrkiye'de,bili%C5%9Fim%20ile%20ilgili%20h%C3%BCk%C3%BCmler%20eklenmi%C5%9Ftir.adresinden (04.06.2022)
• Can, L. ve Serhateri, A. (2016) .Sosyal Medya Reklamlarının Markaya Yönelik Tutuma Etkisi: Facebook Üzerinde Bir Uygulama. Balkan ve Yakın Doğu, Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (3):16-28.
• Can, S. ve Koz, K.A. (2018) . Sosyal Medya da Tüketici Onaylı Pazarlama: Instagram Örneği. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli Dergisi, 26 (3):444-457.
• Canlı, M. (2015) .Sosyal Medya da Kullanılan Reklamların Tüketicilerin Satın Alma Davranışlarına Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karatay Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Cevher, E. (2014) .İnternette Girişimciliğin Yeni Boyutu: Alışveriş Kulüpleri Siteleri ve Bu Siteler Üzerine Bir Araştırma. Manas, Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (3):47-60.
• Ceyhun, A 2020. .Sosyal Medya da Pazarlama Uygulamaları, Marka Bağlılığı ve Satın Alma Niyeti. Ankara: Nobel Yay.
• Deniz, R. B. (2020) .Instagram’da Pazarlama Stratejileri ve Uygulamalarına Yönelik Bir İrdeleme. European Journal Of Managerial Research (Eujmr), 4(7):150-167.
• Dijkmans, C. Kerkhof, P. ve Beukeboom, C. J. (2015). A Stage To Engage: Social Media Use And Corporate Reputation, Tourism Management, 47: 58-67.
• Erdoğmuş, E. İ. (2015). Sosyal medya da ticaret: instagram üzerinde satış. Sümeran Köktürk,M. Çaobanoğlu ve diğerleri. (Der.).Çevrimiçi satış bugünden geleceğe bir potansiyel: İstanbul, Nobel Kitabevi
• Ertürk, Ç. (2019).Yeni Medyanın Tüketici Davranışlarına Etkisi: Instagram Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Güney, S. (2015). Sosyal Medya da Yer Alan Pazarlama Faaliyetlerinin Toplum Üzerindeki Etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• İnce, M. ve Bozyiğit, S. (2018). .Tüketicilerin Instagram Reklamlarına Karşı Tutumlarının Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi: Y ve Z Kuşağı Üzerine Bir Araştırma. Beykoz Akademi Dergisi, 6(2): 39-56.
• Kalender, A. (2008). Halkla İlişkiler: Kavramlar, Tanımlar ve Uygulama Alanları. Halkla İlişkiler,1: 11-47.
• Kapan, K.ve Üncel, R. (2020) .Gelişen Web Teknolojilerinin (Web 1.0-Web 2.0-Web 3.0) Türkiye Turizmine Etkisi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3): 276-289.
• Kiran, S. Yılmaz, C. ve Emre, İ. E. (2019) . Instagram’daki Influencer’larin Takipçiler Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Yönetim Bilişim Sistemleri Ve Bilgisayar Bilimleri Dergisi, 3(2):100-111.
• Korkmaz, İ. ve Dal, N. E. (2018).Yeni Tüketim Mecrası Instagram’ı Keşif. IV. Uluslararası Kafkasya-Orta Asya Dış Ticaret Ve Lojistik Kongresi, Didim-Aydın, Türkiye.
• Küçükcan, U. (2002). Frankfurt Okulu ve Kitle Kültürü Çalışmaları. Kurgu Dergisi,(19):257-269.
• Medyaakademi. “Sosyal Medya Kullanıcı Sayıları”, https://medyaakademi.com.tr/2020/02/03/2020-sosyal-medya-kullanici-sayilari/ (27.12.2021).
• Onurlubaş, E. ve Öztürk, D. (2018). Sosyal Medya Uygulamalarının Y Kuşağı Satın Alma Davranışı Üzerine Etkisi: Instagram Örneği. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16): 984-1016.
• Özeltürkay, E. Y. Bozyiğit, S. ve Gülmez, M. (2015). Instagram’dan Alışveriş Yapan Tüketicilerin Profillerini ve Satın Alma Davranışlarına Etki Eden Faktörleri Belirlemeye Yönelik Keşifsel Bir Çalışma. 12(48):175-198.
• Özeltürkay, E. Y. Bozyiğit, S. ve Gülmez, M. (2017). Instagram’dan Alışveriş Yapan Tüketicilerin Satın Alma Davranışları: Keşifsel Bir Çalışma. Öneri Dergisi, 12(48): 175-198.
• Öztürk, T. (2020). Bir E-Ticaret Aracı Olarak, Sosyal Medyanın Satın Alma Davranışına Etkisinin İncelenmesi: Instagram Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi, Antalya.
• Parasutentegrasyon.com. ”Instagram’ın Alışveriş özelliğini Henüz Keşfetmediniz mi?”, https://parasutentegrasyon.com/blog/Instagramin-alisveris-ozelligini-henuz- kesfetmediniz- mi/ (11.12.2020).
• Pazarlamaturkiyr.com. “Instagram Pazarlama Anketi”, https://pazarlamaturkiye.com/Instagram-pazarlama-anketi/ (10.02.2021).
• Pınar, M. Yılmaz, K. G. ve Belbağ, A. G. (2019). Sosyal Ağlar Üzerinden Yapılan Ticarette Tüketici Satın Alma Niyetini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Instagram Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma. Tüketici Ve Tüketim Araştırmaları Dergisi,11(2):357-378.
• Sayımer, İ. (2008). Sanal Ortamda Halkla İlişkiler. İstanbul: Beta Yayınları.
• Şener, E. (2012).Instagram’ın kısa tarihi [infografik]. http://Sosyalmedya.Co/Instagraminfografik (12.04.2021)
• TKHK.”Türkiye Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Madde 48” ,https://mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6502.pdf (04.06.2022)
• Turan Arzitaş, M. (2019). Pazarlama Aracı Olarak, Sosyal Medyanın Kullanımı: Instagram Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Ankara.
• Türk.net. “ Web 4.0 Nedir? Özellikleri Nelerdir?”,https://turk.net/blog/Web-4-0-nedir-ozellikleri-nelerdir/ (11.12.2020).
• Varnalı, K. (2013). Dijital Kabilelerin Izinde:, Sosyal Medya’da Netnografik Araştırmalar. İstanbul: Mediacat Yayınları.
• Veriaralığı.com. ”Türkiye’de Yaş Grupları ve Cinsiyete Göre Instagram Kullanıcı Oranları”, https://www.verikaynagi.com/grafik/turkiyede-yas-gruplarina-ve-cinsiyetlere-gore-Instagram-kullanici-oranlari/#:~:text=2019%20aral%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20itibar%C4%B1yla%20T%C3%BCrkiye'de,ya%C5%9F%20grubu%20i%C3%A7inde%20yer%20almaktad%C4%B1r (01.01.2021)
• Webtekno.com. “Kaç Kişinin Ne Kadar Hangi Amaçla İnternet Kullandığı Açıklandı”, https://www.Webtekno.com/turkiye-de-kac-kisinin-ne-kadar-ve-hangi-amacla-internet-kullandigi-aciklandi- (20.12.2020).
• Xiang, Z. ve Gretzel, U. (2010) . Role Of Social Media İn Online Travel İnformation Search. Tourism management,31(2):179-188.
• Yavuz, C. N. (2017). Instagram'da Alışveriş ve Materyalizm. Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi,4(1): 1-11.
• Yeniçıktı, N. T. (2016).Hakla İlişkiler Aracı Olarak Instagram:, Sosyal Medya Kullanan 50 Şirket Üzerine Bir Araştırma. Selçuk İletişim, 9(2): 92-115.
• Yeşildal, G. (2016). Hazır Giyim Ürünlerinin, Sosyal Medya Üzerinden Satın Alınmasında Tüketici Algısının Rolü (Instagram Örneği).Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldırım, O. ve İpek, İ. (2020) .Yeni Korona Virüs Salgını Dolayısıyla Gündeme Gelen, Sosyal İzolasyon ve Gönüllü Karantina Döneminde İnternet ve, Sosyal Medya Kullanımı. Journal Of Communication Theory & Research/ İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (52):69-94.
• Yıldız, E.ve Avcı, İ. (2019). Instagram Fenomenlerinin Görsel Ve Sözel Paylaşımlarının Marka Tutumu, Marka Değiştirme ve Elektronik Kulaktan Kulağa Pazarlama Üzerine Etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (25):179-198.
• Yilmazsoy, B. (2019). Sosyal Ağların Pazarlama Üzerindeki Etkileri: Instagram Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1):49-58. Yurttaş, Ö. U. (2010). Blog’ların Marklar Üzerindeki Gücü. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi,2(8):107- 122.
• Yuva, N. Şahin, A. ve Yağcı, M. İ . (2021). Instagram etkileyicileri takipçilerinin satın alma davranışını nasıl etkiliyor? 25.Pazarlama Kongresi, Ankara, Türkiye.
• Zümrüt, S. (2016). Sosyal Medya Reklamlarının Tüketici Davranışına Etkisi-Instagram Kullanıcıları Üzerine Bir Çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nuh Naci Yazgan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.