Alan Araştırması Deneyimini Tartışmaya Açmak: İçeriden ya da Dışarıdan Olmak, Çoğul Kimlikler ve Toplumsal Cinsiyet

Yıl 2014, Cilt: 6 Sayı: 1, 53 - 67, 01.06.2014

Göze Orhon

https://doi.org/10.1501/Fe0001_0000000112

Cited By: 3

Öz

Bu yazı 12 Eylül 1980 darbesinin farklı politik gruplardaki kolektif belleği üzerine yürütülmüş bir çalışmanın alan araştırması deneyimini içeriden ve dışarıdan konumları ve çoğul kimlikler açısından tartışmaktadır. Yazı temel olarak, içeriden ve dışarıdan konumlarının sabitlenemez olduğu, bu konumların ancak süreğen bir müzakere yoluyla belirlendiği ve yeniden belirlendiği savı üzerine kuruludur. Bu savı alan araştırmamda yaşadığım karşılaşmalarda farklı toplumsal kimliklerim - politik, profesyonel kimlikler ve toplumsal cinsiyet kimliğim – zemininde içeriden ve dışarıdan konumlarının nasıl müzakere edildiğini ortaya koyarak tartıştım. Bu konumların sadece farklı toplumsal kimlikler değil, aynı zamanda farklı durumsallıklar altında da değişken olduğunu ortaya koyabilmek için, alan araştırmasını gerçekleştirdiğim özgül bağlamın bu konumların müzakeresinde nasıl bir anlamı olduğunu da ortaya koydum. Diğer tüm kimlikler toplumsal cinsiyet kimliği zemininde müzakere edildiği için toplumsal cinsiyet kimliğini diğer kimliklerle ve araştırmanın özgül bağlamı ile ilişkisel olarak ele aldım ve toplumsal cinsiyet kimliğime dair algının, ehlileştirme, emniyet atfetme, görünmezleştirme gibi stratejiler ile içeriden ve dışarıdan konumlarının müzakeresinde nasıl etkili olduğunu ortaya koydum

Anahtar Kelimeler

Özdüşünümsellik, içeriden ve dışarıdan konumları, çoğul kimlikler, toplumsal cinsiyet kimliği, kolektif bellek

A Discussion on Fieldwork Experience: Negotiating Insider and Outsider Positions, Multiplex Identities and Gender

Öz

This article aims at discussing the fieldwork experience of a study on the collective memory of 12 September 1980 coup through focusing on insider and outsider positions and multiplex identities. The main argument of the article is that the insider and outsider positions are unfixable and that they are constantly negotiated and re-negotiated. This argument is illustrated through revealing how the insider and outsider positions are negotiated on basis of my multiplex identities – political, professional and gender identities. As these positions are also negoatiated depending on the situationalities, I also included a discussion on how the specific context in which the study was held was related to this negotiations. I argued that gender identity played a central role on the negotiation of each of my identities and the specific social context of the study, and thus, I paid particular attention to dealing gender identity through pursuing its relationality with other identities. I concluded that the respondents’ perceptions about my gender identity was highly influential on the negotiation of positions particularly through strategies such as domestication, “ascribing safety” and invisibilation

Anahtar Kelimeler

Self-reflexivity, insider and outsider positions, multiplex identities, gender identity, collective memory

Kaynakça

• Akbaş, M., Mamak Kitabı, (Ankara: Ayizi Yayıncılık, 2011).
• Collins, P. H., “Learning from the Outsider Within: The Sociological Significance of Black Feminist Thought”, Social Problems 33, No. 6 (1986), 14-32.
• Erdoğdu Çelik, M., Demir Parmaklıklar, Ortak Düşler, Üç Dönem, Üç Kuşak Kadınlar (İstanbul: Ceylan Yayıncılık, 2005).
• Ergun A. ve Erdemir A., “Negotiating Insider Outsider Identities in the Field: ‘Insider’ in a Foreign Land; ‘Outsider’ in One’s Own Land”, Field Methods 22, no. 1 (2009), 16-38.
• Göregenli, M., “12 Eylül Üzerine Yazmak, Konuşmak...”, Son Klasik Darbe, ed. S. Öngider (İstanbul: Aykırı Yayınları, 2005), 209- 214.
• Halbwachs M., “The Social Frameworks of Memory”, On Collective Memory ed. L. A. Coser (Chicago: The University of Chicago Press, [1925] 1992), 35-189.
• Merton, Robert K., “Insiders and Outsiders: A Chapter in the Sociology of Knowledge”, American Journal of Sociology 78, no. 1 (1972), 9-47.
• Morawska, E. “A Historical Ethnography in the Making”, Historical Methods 30, no. 1 (1997), 58-70.
• Narayan, K., “How Native is a ‘Native’ Anthropologist?”, American Anthropologist 95, no. 3, (1993): 671-686.
• Oğuz, H. Ş., “Alanda Bir Kadın”, Fe Dergi 4, no. 1 (2012): 64-78.
• Önal, A., “Ayşe Önal’la Röportaj”, 12 Eylül Darbesi, Davut Dursun (İstanbul: Şehir Yayınları), 272-287.
• Schuetz, A., “The Stranger: An Essay in Social Psychology”, American Journal of Sociology 49, no. 6 (1944): 499-507.
• Selek, P., “12 Eylül Solu da Muhalefeti de Değiştirdi”, Son Klasik Darbe, ed. S. Öngider (İstanbul: Aykırı Yayınları, 2005), 95-108.
• Üstündağ, N., “Sosyal Bilimler ve Kadınların Bilme Biçimleri”, PolitikART, 19 Şubat 2014, http://yeniozgurpolitika.info/index.php?
• rupel=nuce&id=28403.
• Yıldız P., O Hep Aklımda, (Ankara: Ayizi Yayıncılık, 2011)