TAŞERONDAN KADROYA GEÇİŞİN ÖRGÜTSEL BAĞLILIK DÜZEYİNE ETKİSİ: BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 112 - 136, 30.11.2021

Hakan Güvener , Abdulkadir Gümüş

Öz

Örgütsel bağlılık 1960’lardan günümüze kadar hem yöneticilerin hem de araştırmacıların ilgisini çekmeye devam etmektedir. Yapılan pek çok araştırma ile örgütsel bağlılığı dolayısıyla örgüt ve işgören arasındaki bağı oluşturan/etkileyen faktörler belirlenmeye çalışılmıştır. Taşeron işçi sorunları odağında kamuoyunda uzun süre gündem oluşturan ve sayıları yüz binlerle ifade edilen kamuda çalışan ‘taşeron’ işçiler, 2018 yılının ilk aylarında kadroya alındı. Araştırmada bir üniversite hastanesinde, taşeron firma bünyesinde çalışanların örgütsel bağlılık düzeylerinin belirlenmesi ve taşerondan kadroya geçişin örgütsel bağlılık düzeyine etkisinin olup olmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma; amacı açısından açıklayıcı, yöntemi açısından nicel, süre açısından çalışma konusunun zaman içerisindeki gelişimini ele alan ve en az iki kere tekrarlanan boylamsal araştırma türünde ayrıca desen açısından genel tarama türünde yapılmış bir araştırmadır. Bu kapsamda birinci uygulama 2018 yılında yapılarak kurumda taşeron firma bünyesinde çalışanların mevcut örgütsel bağlılık düzeyleri belirlenmiş, taşerondan kadroya geçişin örgütsel bağlılık düzeyine etkisinin olup olmadığının belirlenebilmesi için ikinci uygulama 2021 yılında yapılmıştır. 3 yıllık süreyi kapsayan araştırmada; ilk uygulamada 440, ikinci uygulamada yine 440 çalışana toplamda 880 anket uygulaması yapılmıştır. Araştırma sonucu; taşerondan kadroya geçişin örgütsel bağlılık ve tüm alt boyutlarını pozitif yönde etkilediğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Bağlılık, Taşeron İşçi, Taşeron Firma, Sağlık Sektörü

THE EFFECT OF ASSIGNMENT FROM THE SUBCONTRACTOR FIRM TO STAFF ON THE LEVEL OF ORGANIZATIONAL COMMITMENT: A UNIVERSITY HOSPITAL SAMPLE

Öz

Organizational commitment continues to attract the attention of both managers and researchers since the 1960s. Many studies have tried to determine the factors that create/affect the relationship between the organization and the employee due to organizational commitment. The 'subcontractor' workers working in the public sector, who have been on the public agenda for a long time and whose number is expressed in hundreds of thousands, were recruited (government employee) in the first months of 2018. In the study, it is aimed to determine the organizational commitment levels of the employees in a subcontractor company in a university hospital and to determine whether the transition from subcontractor to government employee has an effect on the level of organizational commitment. This research is explanatory in terms of its purpose, quantitative and longitudinal research in terms of time. In this context, the first research was made in 2018 and the current organizational commitment levels of the employees in the subcontractor company were determined, and the second research is made in 2021 to determine whether the transition from subcontractor to government employee had an effect on the level of organizational commitment. In the study covering a period of 3 years; A total of 880 questionnaires were applied to 440 employees in the first research and 440 employees in the second research. The research result shows that the transition from subcontractor to government employee positively affects organizational commitment and all its sub-dimensions.

Anahtar Kelimeler

Organizational Commitment, Subcontractor Worker, Subcontractor Firm, Health Sector

Kaynakça

• Aktur, R. (2003). Sağlık Ocağı Hizmetlerinde İzleme Değerlendirme ve Eğitim Kılavuzu. Ankara: Onur Matbaacılık,1.
• Bayram, L. (2009). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Sayıştay Dergisi. (59): 125.
• Baysal, İ., Baysal, G., Aksu,G., ve Aksu, N. (2014). Presenteeism (İşte Varolmama Sorunu) ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Adnan Menderes Üniversitesi Akademik Personel Üzerine Bir Uygulama. Electronic Journal of Vocational Colleges:139.
• Bentein, K., Vandenberg, R.J., Vandenberghe, C., ve Stinglhamber, F. (2005). The Role Of Change İn The Relationship Between Commitment And Turnover: A Latent Growth Modeling Approach. Journal of Applied Psychology, Vol. 90 No. 3: 470.
• Baysal, A. C. ve Paksoy, M. (1999). Mesleğe ve Örgüte Bağlılığın Çok Yönlü İncelenmesinde Meyer Allen Modeli. İ.Ü.İsletme Fakültesi Dergisi, 28, 1: 7-15
• Boz, D., Duran, C., ve Uğurlu, E. (2021). Örgütsel Bağlılığın İş Performansına Etkisi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (1) : 345-355.
• Coleman, D., Gregory, P., Irving, C., ve Cooper, L. (1999). Another Look At The Locus Of Control-Organizational Commitment Relationship: It Depends On The Form Of Commitment. Journal of Organizational Behavior. (20):996.
• Doğan, S.,ve Kılıç, S. (2007). Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirmenin Yeri Ve Önemi. Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. (29): 37-47.
• Earl, J. (2004). The Cultural Consequences of Social Movements. In The Blackwell Companion to Social Movements ed. D.A. Snow, S.A. Soule and H. Kriesi:101.
• Eren, E. (2012). Örgütsel Davranış Ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım. 1.
• George, D., ve Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference. 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson:180.
• Haque, A., Fernando, M., ve Caputi, P. (2019). The Relationship Between Responsible Leadership And Organisational Commitment And The Mediating Effect Of Employee Turnover Intentions: An Empirical Study With Australian Employees. Journal of Business Ethics, Vol. 156 No. 3, :759-761.
• İslamoğlu, E., ve Yıldırımalp, S. (2016). Kamu Sektöründe Çalışan Taşeron Kadın İşçilerin Sorunları. JED/GKD. 11, (2): 194.
• İzgi, M.Ç., ve Türkmen, H.Ö. (2012). Akdeniz Üniversitesinde Taşeron Sağlık İşçilerinin İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliği Durum Tespiti. Türk Halk Sağlığı Dergisi. 10: 3-171.
• Jaros, S., Jermier, J., Koehler, J., ve Sincich, T. (1993). Effects Of Continuance, Affective, And Moral Commitment On The Withdrawal Process: An Evaluation Of Eight Structural Equation Models. Academy of Management Journal, Vol. 36 No. 5: 955.
• Jeon, K.S., ve Choi, B.K. (2021). Workplace Spirituality, Organizational Commitment And Life Satisfaction: The Moderating Role Of Religious Affiliation. Journal of Organizational Change Management, Vol, ahead-of-print No. ahead-of-print: 1-19.
• Karaca, M., Bayram, A., ve Harmancı, Y. (2020). İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamalarının Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (1) : 199-208.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.79.
• Kaya, G. (2015). Kamudaki Taşeronlar Üzerine Bir Alan Araştırması: Adıyaman Örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi.14, (55):257.
• Liu, C., Liang, H., Wang, N., ve Xue, Y. (2021). Ensuring Employees' Information Security Policy Compliance By Carrot And Stick: The Moderating Roles Of Organizational Commitment And Gender. İnformation Technology & People, Vol. Ahead-of-print.: 1-33.
• Meyer, J.P. & Allen, N.J., (1990). The Measurement And Antecedents Of Affective, Continuance And Normative. Journal of Occupational Psychology. (63):3.
• Meyer, J.P. & Allen, N.J., (1991). A Three-Component Conceptualization Of Organizational Commitment. Human Resource Management Review. 1, (1), 61-89.
• Meyer, J.P. & Allen, N.J., (1997). Commitment In The Workplace: Theory, Research, And Application Thousand Oaks. California: Sage Publications:1-130.
• Meyer, J., ve Herscovitch, L. (2001). Commitment In The Workplace: Toward A General Model. Human Resource Management Review, Vol. 11 No. 3: 299.
• McCarty, D., Alexander, P., ve Jung, Y. (2021). Enhancing The Organisational Commitment Of Public Sector Accounting Staff Through The Pursuit Of Csr Objectives. Journal of Accounting & Organizational Change, Vol.ahead-of-print : 1-21.
• Ölçüm, Ç.M. (2004). Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. 95.
• Özdamar, K. (1999). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi 1. Eskişehir: Kaan Kitapevi:510.
• Özdamar, K. (2003). Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Eskişehir: Kaan Kitapevi.32
• Özdevecioğlu, M. (2013). Algılanan Örgütsel Destek ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F.Dergisi. 18, (2): 113.
• Özgül, B., Erkmen, T., ve Karaarslan, E. (2020). Algılanan Örgütsel Destek İle Örgütsel Bağlılık İlişkisinde İş-Yaşam Dengesinin Aracılık Rolü Üzerine Bir Araştırma. BMIJ, 8 (5): 4364- 4412
• Püsküllüoğlu, A. (1997). Arkadaş Türkçe Sözlük. Arkadaş Yayınları, Ankara:1192.
• Rhoades, L., Eisenberge, R., ve Armeli, S. (2001). Affective Commitment To The Organisation: The Contribution Of Perceived Organisational Support. Journal of Applied Psychology, Vol. 86 No. 5: 830.
• Somers, M., Birnbaum, D., ve Casal, J. (2019). An Empirical Test Of Conceptual Arguments To Retire The Three-Component Model Of Work Commitment: Implications For Commitment Research. Personnel Review, Vol. 49 No. 3: 890.
• Steers, R. (1977). Antecedents And Outcomes Of Organizational Commitment. Administrative Science Quartely. (22):46.
• Stinglhamber, F., Bentein, K., ve Vandenberghe, C. (2002). Extension Of The Three-Component Model Of Commitment To Five Foci: Development Of Measures And Substantive Test. European Journal of Psychological Assessment, Vol. 18 No. 2: 125.
• Taşlıyan, M., Çiçekcioğlu, H., ve Yılmaz, Ö.İ. (2016). Lojistik Yönetiminde Dış Kaynak Kullanımının Önemi. İnternational Journal of Academic Value Studies. 2, (6):51.
• Taşoğlu, J.,ve Limoncuoğlu, S.A. (2010). 4857 Sayılı Kanun Kapsamında Esnek Çalışma. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi. 2, (2):78.
• Tetik, S. (2012). Sağlık Çalışanlarının Örgütsel Bağlılık Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi. (4): 276.
• Tetik, N., ve Ören, V.E. (2007). Dış Kaynak Kullanımı (Outsourcing): Antalya Yöresindeki 5 Yıldızlı Otellerde Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi. (34):78.
• Tiyek, R. (2014). Devletin Endüstri İlişkilerindeki Rolü ve Taşeron Çalışma. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi. 7, (3): 3-29.
• Turan, A. (2014). Temel Yetenek ve Dış Kaynaklardan Yararlanma Tekniklerine Felsefik Bir Bakış; Dinamik Beceriler Ve İş Modeli Yaklaşımlarıyla İlişkilendirme. Kafkas Üniversitesi İİBF Dergisi, 5 (7): 149.
• Uzunsakal, E. & Yıldız, D. (2018). Alan Araştırmalarında Güvenilirlik Testlerinin Karşılaştırılması ve Tarımsal Veriler Üzerine Bir Uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (1) :14.
• Wasti, A.S. (2000). Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları. Ankara:Türk Psikologlar Derneği Yayınları.201-224.
• Yorulmaz, M., ve Karabacak, A. (2020). Liman Çalışanlarında Örgütsel Güven ile İş Performansı Arasındaki İlişki: İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın Rolü. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 06 (02): 121-130.
• Yücesan, G. (2010). Despotik Emek Rejimi Olarak Taşeron Çalışma. Çalışma ve Toplum Dergisi, (4): 43.
• https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4857.pdf. Erişim Tarihi:01.08.2021
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=ta%C5%9Feron. Erişim Tarihi :15.10.2018
• (https://www.sgkrehberi.com/haber/182676/iste-taserondan-kadroya-gecen-isci-sayilari.html.Erişim Tarihi:19.07.2021).