Investigation of Critical Speaking Skill Levels of Gifted and Talented Students

Year 2025, Volume: 11 Issue: 1, 1 - 15

Vedat Sekin , Muhammet Hanifi Ercoşkun

Abstract

This study aims to examine whether the critical speaking skill levels of gifted and talented students differ according to ability and gender areas. For this purpose, answers to research questions for various variables were explored. The study employed a singular survey model, one of the general survey models in quantitative research. The singular screening model is defined as determining the occurrence of the investigated situation or situations, one by one, in terms of type or quantity. The study was conducted with 179 gifted students (87 girls and 92 boys) enrolled at Batman Science and Art Center in the 2023-2024 academic year. Of the students, 84 were registered in general intellectual, 48 in music, and 47 in visual arts. The research data were collected using the "Critical Speaking Skill Scale." Whether the sub-dimensions of this scale are typically distributed was decided by looking at the Skewness and Kurtosis values. The Cronbach Alpha reliability coefficient of the scale applied within the scope of the study was calculated as .87. The data obtained in the study were analyzed using independent groups t-test and One-Way Analysis of Variance. As a result of the data analysis, it was indicated that there was no significant difference in the critical speech levels of the gifted and talented students within the scope of the gender variable. It was also found that gifted students in the general mental talent domain had higher critical speaking skill levels than students in other talent domains. The results obtained in the study were examined and discussed with the subject of critical thinking, which is studied more extensively in the literature and includes critical speech. According to the research results, several suggestions have been provided for researchers and practitioners.

Keywords

Critical speech, Gifted and talented student, Quantitative research, Single screening model

Özel Yetenekli Öğrencilerin Eleştirel Konuşma Beceri Düzeylerinin İncelenmesi

Abstract

Bu çalışma özel yetenekli öğrencilerin eleştirel konuşma beceri düzeylerinin yetenek ve cinsiyet alanlarına göre farklılık gösterip göstermediğini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda çeşitli değişkenlere ilişkin araştırma sorularına yanıt aranmıştır. Araştırmada nicel araştırmanın genel tarama modellerinden tekil tarama modelinden yararlanılmıştır. Tekil tarama modeli, araştırılan durum veya durumların tek tek tür ya da miktar olarak oluşumlarının belirlenmesi olarak tanımlanmaktadır. Çalışma 2023-2024 eğitim öğretim yılında Batman Bilim ve Sanat Merkezine kayıtlı toplam 179 özel yetenekli öğrenci (87 kız ve 92 erkek) ile yürütülmüştür. Öğrencilerin 84’ü genel zihinsel, 48’i müzik ve 47’si görsel sanat yetenek alanına kayıtlıdır. Araştırma verileri “Eleştirel Konuşma Beceri Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Bu ölçeğin alt boyutlarının normal dağılıp dağılmadığına çarpıklık ve basıklık değerlerine bakılarak karar verilmiştir. Araştırma kapsamında uygulanan ölçeğin Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı .87 olarak hesaplanmıştır. Çalışmada elde edilen veriler bağımsız gruplar t-testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizi sonucunda özel yetenekli öğrencilerin cinsiyet değişkeni kapsamında eleştirel konuşma düzeylerinde anlamlı bir farklılığın olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca eleştirel konuşma beceri düzeyleri genel zihinsel yetenek alanı öğrencilerinde diğer yetenek alanlarına sahip öğrencilere göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlar literatürde daha kapsamlı olarak çalışılan ve eleştirel konuşmayı da kapsayan eleştirel düşünme konusu ile incelenip tartışılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre araştırmacılar ve uygulayıcılar için çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Keywords

Eleştirel konuşma, Özel yetenekli öğrenciler, Nicel araştırma, Tekil tarama modeli

Ethical Statement

Bu makaledeki bütün bilgi ve belgeleri akademik kurallar çerçevesinde elde ettiğimi, görsel, işitsel ve yazılı tüm bilgi ve sonuçları bilimsel etik kurallarına uygun olarak sunduğumu, kullandığım verilerde herhangi bir tahrifat yapmadığımı, yararlandığım kaynaklara bilimsel normlara uygun olarak atıfta bulunduğumu, makalenin kaynak gösterilen durumlar dışında özgün olduğunu, çalışmanın tarafımdan/tarafımızdan üretildiğini, beyan eder, onaylarım.

References

• Akdeniz, H. & Alpan, G. (2022). Özel yetenekli öğrencilerde duygusal zekânın incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 51(235), 1901–1916.
• Altın, M., & Saracaloğlu, A. S. (2018). Yaratıcı, eleştirel ve yansıtıcı düşünme: benzerlikler-farklılıklar. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-9.
• Aslan, O., Yılar, R. & Karaman, H. (2022). Bilim ve sanat merkezlerinde eğitim gören özel yetenekli öğrencilerin okuma motivasyonlarının incelenmesi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 12(1), 434-447. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1025057
• Atalay, Z. Ö. (2014). Farklılaştırılmış sosyal bilgiler öğretiminin üstün zekâlı öğrencilerin akademik başarı, tutum, eleştirel düşünme ve yaratıcılıklarına etkisi. (Doktora tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Ataman, A. (2003). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Ayaz, H., & Yenen Avcı, Y. (2017). Türkçe öğretmen kılavuz kitaplarında konuşma eğitimi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(1), 745-760. Doi: https://doi.org/10.18298/ijlet.1687
• Bakar, F., Avan, Ç. & Aydınlı, B. (2018). Üstün yetenekli öğrenciler ve normal akranlarının geri dönüşüm ve çevresel etkileri üzerine tutumlarının karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(3), 935-944. Doi: https://doi.org/10.24106/kefdergi.413389
• Bapoğlu, S. S. (2010). Üstün ve normal çocukların yaratıcı ve eleştirel düşünme düzeylerinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• BİLSEM Yönergesi (2016). Tebliğler Dergisi, 79, 2710.
• Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni. Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Çal, Ü. T. (2019). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin çevreye yönelik görsel algılarının incelenmesi. Journal of Innovative Research in Social Studies, 2(2), 135-148.
• Çelebi, S., & Gökçe, B. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının ikna edici konuşmalarında bağdaşıklık ve tutarlılık görünümleri. 8. Uluslararası Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Kurultayı, 190-203, İstanbul, Türkiye.
• Daşdemir, A. (2021). Görsel sanatlar eğitiminde görsel kültürün bilsem öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerine katkısı (Doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Türkiye.
• Demir, O., & Ersöz, Y. (2014). Sınıf öğretmenlerinin Türkçe dersinde kullandıkları yöntem ve tekniklerin aktif eğitim anlayışı bakımından değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 1-11.
• Demir, T. (2011). Ortaöğretim dokuzuncu sınıf öğrencilerinin yetenek düzeyleri ve eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişki. (Yüksek lisans tezi), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Dilekçi, A., & Karatay, H. (2022). Türkçe dersi kitaplarındaki etkinliklerin eleştirel düşünme becerisine göre incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (64), 78-101. Doi: https://doi.org/10.21764/maeuefd.1026402
• Dolunay, S. K., & Saluk, N. (2023). Özel/üstün yetenekli öğrencilere yönelik yapılmış Türkçe eğitimi ile ilgili çalışmalar üzerine bir inceleme. Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi (35), 65-95. Doi: https://doi.org/10.29000/rumelide.1342087
• Emiroğlu, S., & Pınar, N. F. (2013). Dinleme becerisinin diğer beceri alanları ile ilişkisi. Turkish Studies, 8(4), 769-782. Doi: https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.4965
• Eriş, B. (2013). Her çocuk üstün yeteneklidir. Alfa Eğitim.
• Erol, M., Gedik, O., & Demirtaş, B. (2023). Primary school teachers’ experiences in the ıdentification of gifted students and nominating them to science and art centers. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 24(2), 275-289. Doi: https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.950498
• Gottfredson, L. S. (1997). Why g matters: The complexity of everyday life. Intelligence, 24(1), 79-132. Doi: https://doi.org/10.1016/S0160-2896(97)90014-3
• Hamzadayı, E., & Dölek, O. (2017). Konuşma becerisinin değerlendirilmesinde Türkçe öğretmenlerinin yaklaşımları. Journal of Language Education and Research, 3(3), 135-151.
• İpşiroğlu, Z. (2002). Düşünme korkusu. Papirüs Yayınevi.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayınları.
• MEB. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Milli Eğitim Bakanlığı.
• Negoescu, A. G. (2023). The value of critical thinking in the language classroom. Land Forces Academy Review, 28(4), 303-308. Doi: https://doi.org/10.2478/raft-2023-0036
• Plucker, J. & Esping, A. (2014). Intelligence. Springer.
• Porter, L. (2005). Gifted young children: A guide for parents and teachers (2nd Edition). Allen & Unwin.
• Rahmawati, A. (2018). EFL students' critical thinking in speaking activities (a descriptive study at English conversation club (ECC) in SMAN 1 Maja). Journal of English Language Learning, 2(2), 318851.
• Renzulli, J. S. (2012). Reexamining the role of gifted education and talent development for the 21st century: A four-part theoretical approach. Gifted Child Quarterly, 56(3), 150-159. Doi: https://doi.org/10.1177/0016986212444901
• Sağlam, A. (2023). Özel yetenekli öğrencilerin davranışsal problemlerine yönelik müdahale yöntemleri. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi (Özel Sayı 1 (Cumhuriyetin 100. Yılına), 1192-1206. https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1342869
• Sarıkaya, B. (2020). Konuşma eğitimi dersinin Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel konuşma becerilerine ve konuşma kaygılarına etkisi. International Journal of Field Education, 6(1), 79-91. Doi: https://doi.org/10.32570/ijofe.699046
• Seferoğlu, S. S. & Akbıyık, C. (2006). Eleştirel düşünme ve öğretimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(30), 193-200.
• Sevgen Abacı, H. & Tüzün, Ü. N. (2023). Özel yetenekli öğrencilerin eğitiminde bilim ve sanat entegresi. Bilim Armonisi, 5(2), 32-38. Doi: https://doi.org/10.37215/bilar.1144744
• Söylemez, Y. (2015). Ortaokul öğrencilerine yönelik eleştirel temel dil becerileri ölçeklerinin geliştirilmesi. (Doktora tezi), Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Sternberg, R. J. (2003). Wisdom, intelligence, and creativity synthesized. Cambridge University Press.
• Şimşek, A. (2015). İletişim araştırmalarında paradigma değişimi iletişim araştırmalarında yöntemler. B. Yıldırım (Ed.). Literatürk Academia.
• Taştepe F. (2023). Bilim ve sanat merkezine (bilsem) devam eden özel yetenekli öğrencilerin öğretmenleri için geliştirilen eğitim programının mesleki yeterlik algılarına etkisinin değerlendirilmesi. (Doktora tezi), Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• TDK (2024, Mart 28). Türk Dil Kurumu sözlükleri: Güncel Türkçe sözlük. https://sozluk.gov.tr/.
• Tompkins, G. E. (1998). Language arts content and teaching strategies. California State University.
• Yaman, Y., & Emir, S. (2019). Beyin temelli öğretiminin özel yetenekli öğrencilerin yaratıcılıklarına ve eleştirel düşünmelerine etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 414-427. Doi: https://doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.43815-443881