Değirmencik Landslide Triggered By 6 February 2023 Kahramanmaraş Earthquake (Gaziantep – İslahiye)

Year 2024, Issue: 60, 1 - 21, 27.12.2024

Sedat Turkmen

https://doi.org/10.70054/geosound.1525383

Abstract

On 6.02.2023 at 04:17, the earthquake, which is an extension of the Eastern Anatolian Fault Zone and whose epicenter was in Pazarcık (Kahramanmaraş) district, had an instrumental magnitude (Mw) of 7.7 and a focal depth of 8.6 km, affected 11 provinces and stretched hundreds of kilometers. created a surface fracture. While the aftershocks of this earthquake continued, 9 hours later on the same day, an instrumental magnitude (Mw) of 7.6 occurred in the Elbistan (Kahramanmaraş) district for approximately one minute at 13:24 on the Sürgü-Çardak fault, which is on another segment of the Eastern Anatolian Fault Zone. and a second earthquake occurred with a focal depth of 7.0 km. In the first earthquake, many surface deformations occurred, and hundreds of km long surface ruptures occurred in a wide area, large-scale landslides triggered by the earthquake and rock falls occurred in many regions. In addition, lateral spreads occurred due to liquefaction due to the effect of the earthquake. One of the biggest landslides that occurred is the flow-shaped landslide that occurred on the northern slope of the İdilli valley in the west of Değirmencik District in the south of Gaziantep's İslahiye district. In this study, the Idilli valley landslide was examined, and the main factor that triggered the landslide was the high horizontal ground acceleration values that occurred as a result of the earthquake in these regions, as well as the geological features. In addition, it can be said that the seasonal presence of groundwater and the slope gradient are effective in sliding

Keywords

Earthquake, Landslide, İslahiye Değirmencik landslide

6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depreminde Tetiklenen Değirmencik Heyelanı (Gaziantep – İslahiye)

Abstract

6.02.2023 saat 04:17’de Doğu Anadolu Fay Zonu’nun uzantısı konumunda bulunan ve merkez üssü Pazarcık (Kahramanmaraş) ilçesinde aletsel büyüklüğü (Mw) 7,7 ve odak derinliği 8,6 km olan deprem, 11 ili etkilemiş ve yüzlerce kilometrelik yüzey kırığı oluşturmuştur. Bu depremin artçıları devam ederken aynı günün 9 saat sonrasında yine Doğu Anadolu Fay Zonu’nun bir diğer segmenti üzerindeki Sürgü-Çardak fayı üzerinde saat 13:24’te yaklaşık bir dakika süre boyunca Elbistan (Kahramanmaraş) ilçesinde aletsel büyüklüğü (Mw) 7,6 ve odak derinliği 7.0 km olan ikinci bir deprem daha meydana gelmiştir. İlk depremde bir çok yüzey deformasyonu oluşmuş ve geniş bir bölgede yüzlerce km uzunluğunda yüzey kırığı, depremin tetiklediği büyük çaplı heyelanlar ve bir çok bölgede kaya düşmeleri meydana gelmiştir. Ayrıca yine depremin etkisi sunucu sıvılaşmaya bağlı yanal yayılmalar oluşmuştur. Meydana gelen heyelanların en büyüklerinden biri Gaziantep’in İslahiye ilçesi, güneyindeki Değirmencik Mahallesinin batısındaki İdilli vadisinin kuzey yamacında meydana gelen akma şeklindeki heyelandır. Bu çalışmada İdilli vadisi heyelanı incelenmiş, heyelanı tetikleyen ana etkenin jeolojik özelliklerin yanında bu bölgelerde deprem sonucu oluşan yüksek yatay yer ivmesi değerleri olduğudur. Ayrıca mevsimsel olarak yeraltı suyunun varlığı ve yamaç eğiminin kaymada etkili olduğu söylenebilir.

Keywords

Deprem, Heyelan, İslahiye Değirmencik heyelanı

References

• AFAD, 2023a. 06 Şubat 2023 Pazarcık (Kahramanmaraş) Mw 7.7 Elbistan (Kahramanmaraş) Mw 7.6 Depremlerine İlişkin Ön Değerlendirme Raporu. Ankara.
• AFAD, 2023b. 06 Şubat 2023 Pazarcık-Elbistan Kahramanmaraş (Mw: 7.7 – Mw: 7.6) Depremleri Raporu. Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürlüğü Deprem Dairesi Başkanlığı. Ankara.
• Bedi, Y., Usta, D., Özkan, M.K., Beyazpirinç, M., Yıldız, H. ve Yusufoğlu, H., 2005, Doğu Toroslar’da (Göksun-Sarız-Elbistan) Allokton İstiflerin Tektono-Stratigrafik Özellikleri: 58.Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, 262-263, Ankara.
• Bedi, Y., Yusufoğlu, H., Özkan, M.K., Beyazpirinç, M., Usta, D., Baran, C., 2009. Malatya-Elbistan Dolayının tektono-Stratigrafik Özellikleri: MTA Derleme Rapor No. 11150, 388 s. (yayımlanmamış).
• Bedi, Y., Yusufoğlu, H., Usta, D. ve Okuyucu, C., 2012. The Presence of the Aladağ and Yahyalı Nappes in the Eastern Taurides (Afşin-Malatya) and their Tectonostratigraphic Characteristics. Paleozoic of Northern Gondwana and Its Petroleum Potential A Field Workshop, 24-27, Kayseri.
• Emre, Ö., Duman, T. Y., Özalp, S., Elmacı, H., Olgun, Ş. ve Şaroğlu, F., 2013. Açıklamalı Türkiye Diri Fay Haritası (Ölçek 1:1.250.000), Özel Yayın Serisi: 30, MTA Gen. Müd. Ankara.
• Görüm, T. 2016. 23 Ekim 2011 Van depreminin tetiklediği heyelanlar. Türkiye Cografya Dergisi,: 66, 29 – 36.
• Koeri, 2023. Strong Ground Motion and Building Damage Estimations Preliminary Report (v6). Boğaziçi University Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute Department of Earthquake Engineering. İstanbul.
• METU, 2023. Preliminary Reconnaissance Report on February 6, 2023, Pazarcık Mw=7.7 and Elbistan Mw=7.6, Kahramanmaraş-Türkiye Earth. Ankara.
• Özgül, N., 1976. Toroslar’ın bazı temel jeoloji özellikleri: T.J.K. Bült. 19, 65-78.
• Özgül, N. ve Kozlu, H., 2002. Kozan-Feke (Doğu Toroslar) Yöresinin Stratigrafisi ve Yapısal Konumu İle İlgili Bulgular. TPJD Bülteni, 14, 1, 1–36.
• Selçuk, H. 1985. Kızıldağ-Keldağ-Hatay Dolayının Jeolojisi ve Jeodinamik Evrimi Derleme Rapor, MTA. Ankara.
• Usta, D., Ateş, Ş., Beyazpirinç, M., Kanar, F., Yıldız, H., Uçar, L., Akça, İ., Tufan, E., Örtlek, A.T. 2015. Orta ve Kuzey Amanos Dağları’nın (Osmaniye - Gaziantep - K.Maraş) Stratigrafisine İlişkin Yeni Bulgular. TPJD Bülteni, Cilt 27, Sayı 1, Sayfa 57-98, 2015
• Yalçın, N., 1979. Orta Amanoslar’ın jeolojisi ve petrol olanakları (İstanbul Üniversitesi Yerbilimleri Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü): TPAO Arama Grubu, Rapor No: 1393, 82 s.
• Yalçın, N., 1980. Karasu-Hatay Grabeni Kuzey Kesiminin Jeolojisi ve Hidrokarbon Olanaklarının Araştırılması. Türkiye 5. Petrol Kongresi, 31-40, Ankara.