Müslüman Şahsiyetinin Korunmasında Takvâ Kavramı

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 25, 172 - 193, 15.01.2024

Orhan İyibilgin

https://doi.org/10.53683/gifad.1366174

Öz

Takvâ Allah’ın haram kıldıklarını terketmek, farz kıldıklarını yerine getirmektir. Başlangıçta cehennem korkusu veya cennet ümidiyle takvâlı davranışlara yönelen mü’min, Allah’ın rızasını ve sevgisini kazanma şevkiyle şüpheli şeylerden uzaklaşır hale gelmektedir. Bir insanın takvâlı olabilmesi için mü’min olması şarttır. İman olmadan yapılan davranışlar takvâ kapsamında değerlendirilemez.
İnanan, inandığı gibi yaşayan mü’min bu tutarlılığı ile gerçek müslüman şahsiyetini ortaya koymaktadır. İbadetleri yapma ve yasaklardan kaçınmanın yanında, sözünde durma, sabırlı olma, öfkeyi yenme, bağışlayıcı olma, günahlarda ısrar etmeme, tevbe etme gibi davranışlar da takvâ sahibi mü’minin kişiliğini şekillendirmektedir.
Yapılan ibadetlerin sürekliliği mü’min şahsiyetinin korunmasını sağlar. Aynı zamanda kâmil insan olma konusunda onu yönlendirir.
Muttakî olmak için yapılması ve sakınılması gerekenler Kur’ân ve sünnetle belirlenmiştir. Takvâ mü’minin dilerse yapacağı, dilerse terkedeceği davranışları ifade etmez. Bu nedenle Allah pek çok âyette mü’minlere takvâyı emretmiştir.
Takvâlı davranışlar mü’minin kişiliğini hem oluşturur, hem korur hem de kâmil insana doğru yükseltir. Bu da kendisini Cenâb-ı Hakkın vaadettiği cennete ulaştırır.

Anahtar Kelimeler

Takvâ, Şahsiyet, Muttakî, Karakter

TAQVA CONCEPT IN PROTECTION OF MUSLIM’S PERSONALITY

Öz

Taqwa means endeavoring to fulfill all the commands of Allah and abstain from the prohibited things. Initially, the believers have a taqwa in their behaviours start practicing it for the hope of heaven or the fear of hell so, they avoid all that Allah has forbidden. It’s necessary to have a taqwa in heart to be a real muslim(believer). Without having faith in Allah, the behaviours cannot be considered as having taqwa. The believer who lives as he believes will show his true Muslim character with this consistence. Among the properities that shape the characteristics of believers who have a taqwa in their heart are worshiping, avoiding what is forbidden, being patient, being calm, forgiving, repenting and not insisting on sins. The consistency of worship helps to shape the characteristics of the muslim. Our worship rituals help us to be a perfect muslim. It is stated in both Quran and Sunnah how to be a Muttaqi. Taqwa is an attitude that one adopts about Allah’s teachings, that’s why Allah ordered to have a taqwa. Adopting taqwa as an attitude forms the characteristic personality of a muslim, protects him and makes him a perfect human being. This gets him to the promised Paradise.

Anahtar Kelimeler

Taqwa, Characteristic, Muttaqi, Personality

Kaynakça

• Kur’ân-ı Kerîm Meâli. çev. Halil Altuntaş – Muzaffer Şahin. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2001.
• Bikâî, Ebü’l-Hasen Burhânüddîn İbrâhîm b. Ömer b. Hasen er-Rubât el-Hırbevî. Nazmü’d-dürer fî tenâsübi’l-âyâti ve’s-süver. 22 Cilt. Kahire: Dâru’l-Kütübi’l-İslâmî, 1431.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu'fî. el-Câmiu’s-sahîh. thk. Mustafa Dîb el-Buğâ. 7 Cilt. Dımeşk: Dâru İbn Kesîr, 5. Basım, 1414/1993.
• Cürcânî, Ebü'l-Hasen Ali b. Muhammed b. Ali Seyyid Şerif. et-Ta’rîfât. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1983.
• Cebeci, Lütfullah. Kur’an’a Göre Takva. İstanbul: Seha Neşriyat, 1991.
• Çantay, Hasan Basri. “Takva” Diyanet İşleri Reisliği 1960 Yıllığı, (1960), 65-66.
• Gezgin, Galip, “Eşanlamlılık bağlamında Kur’an’da Korku İfade Eden Kelimeler Üzerine Analitik Bir Değerlendirme”. İslami Araştırmalar Dergisi 16/1 ( 2003), 38-62.
• Hanbelî, Zeynüddin Abdurrahman b. Ahmed b. Receb. b. Hasan. Câmiu’l-ulûm ve’l-hikem. thk. Şuayb el-Arnaût. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2001.
• İbn Faris, Ebu'I-Hüseyin Ahmed. Mu'cemu Makâyîsi'I-luga. thk. Abdü’s-Selam Muhammed Harun. b.y.: Dâru’l-Fikr, 1979.
• İbn Side, Ebü’l-Hasen Ali b. İsmail. el-Muhassas. Thk. Halil İbrahim Ceffal. Beyrut: Dâru İhyâi Türâsi’l-Arabî, 1996.
• İzutsu, Toshihiko. Kur’an’da Allah ve İnsan. çev. Süleyman Ateş. İstanbul: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1975.
• Karagöz, İsmail, Kur’ân’da Takva Kavramı ve Muttakî İnsanın Özellikleri, Diyanet İlmi Dergi (1995), 49-61.
• Mâturîdî, Ebû Mansûr Muhammed. Te’vîlâtü’l-Kur’ân. thk. Mecdî Bâslûm. 10 Cilt. Beyrut: Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1426.
• Müslim, Ebu’l-Huseyn Müslim b. el-Hacâc el-Kuşeyrî. el-Câmiu’s-sahîh. thk. Muhammed Fuat Abdülbâki. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 1955.
• Râgıb el-İsfahânî, Ebü’l-Kâsım Hüseyn b. Muhammed b. el-Mufaddal. el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’ân. thk. Safvan Adnan ed-Dâvûdî. Beyrut: Dâru’l-Kalem, 1412.
• Taberî, Muhammed b. Cerir. Câmiu’l-beyân an te’vîli âyi’l-Kur’an. thk. Ahmed Muhammed Şakir. b.y.: Müessestü’r-Risâle, 2000.
• Yazır, Elmalılı Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. 10 Cilt. İstanbul: Umut Matbaası, 1992.
• Zebîdî, Ebü’l-Feyz Muhammed el-Murtazâ b. Muhammed b. Muhammed b. Abdirrezzâk el-Hüseynî. Tâcü’l-arûs min cevâhiri’l-kâmûs. 40 Cilt. Kuveyt: et-Türâsü’l-Arabî, 1965.