Rotavirus infeksiyonuna bağlı seyrek görülen bir tutulum: akut pankreatit

Year 2018, Volume: 8 Issue: 1, 85 - 86, 31.03.2018

Halil Haldun Emiroğlu

https://doi.org/10.16899/gopctd.364306

Abstract

Sayın Editor,

Oya Balcı ve ark.’nın (1) Çağdaş Tıp Dergisi’nin 2016 yılı
üçüncü sayısında (Çağdaş Tıp Dergisi 2016;6(3);231-233) yayımlanan “Rufinamide
Kullanımı Sonrası Gelişen Akut Pankreatit: Olgu Sunumu” başlıklı olgu sunumunu ilgi ile okudum. Bu makale, akut
pankreatitin antiepileptik ilaçlardan biri olan rufinamide bağlı da
gelişebileceğini vurgulaması yönüyle değerli bir çalışmadır. Bizim de Selçuk
Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk
Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Birimi’nde daha önce izlediğimiz rotavirüs
enfeksiyonuna bağlı bir akut pankreatit olgumuzu, akut rotavirüs gastroenteriti
tablosunda başvuran hastalarda seyrek rastlansa da akut pankreatit yönünden
dikkatli olunması gereğini vurgulama amacıyla özetlemek
istiyorum.

Yaklaşık 10 gündür devam eden karın
ağrısı, inatçı kusma ve şiddetli ishal (bol sulu, 15 – 16 kez/gün) yakınmaları
ile yatırılan 10 yaşındaki erkek hastanın öyküsünden özgeçmiş ve soygeçmişi ile
ilgili herhangi bir özellik bulunmadığı, tarafımıza başvurusundan önce herhangi
bir ilaç kullanmadığı öğrenildi. Fizik muayenede palpasyonla karın muayenesinde yaygın hassasiyet bulunan
hastanın dışkı incelemesinde rotavirus antijeni pozitif saptanırken tam kan
sayımı, eritrosit sedimantasyon hızı, tam idrar incelemesi, CRP ve kan
biyokimyası (glikoz, üre, total protein, albumin, kreatinin, elektrolitler,
ürik asit, LDH, AST, ALT, GGT, ALP, bilirübinler, lipaz ve amilaz) normal
olarak değerlendirildi. Radyolojik incelemede karın ultrasonografisinde (USG)
patolojik bir bulguya rastlanmadı. Rotavirüs gastroenteriti tedavisine yönelik
parenteral sıvı destek tedavisi ile izlenirken tedavinin üçüncü günü karın
ağrısının artması üzerine yapılan karın USG incelemesi normal bulunmakla
birlikte kan biyokimyasında serum amilaz ve lipaz düzeylerinin normalin üst
sınırına göre yaklaşık 3 katı kadar yükselmiş olduğu (lipaz, 201 U/L;
normal değerler, 7-78 U/L) dikkati çekti. Akut pankreatit ön tanısı ile oral
beslenme kesilerek nazogastrik dekompresyon ve parenteral beslenme desteği başlandı. Hastaneye
yatışının 5. günü serum lipaz düzeyi normalin üst sınırının yaklaşık 14 katı
düzeyine (1086 U/L) ulaşması üzerine tipik klinik bulgu (kemer tarzında sırta doğru yayılan
karın ağrısı semptomu), normalin üst sınırına göre 3 katından daha yüksek pankreas
enzim düzeyleri ve karın USG incelemesinde pankreasta heterojen görünüm saptanmasına dayanarak (2) akut
pankreatit tanısı konuldu. Pankreatik sekresyonları azalttığı için akut
pankreatit tedavisinde kullanımı önerilen (3,4) oktreotid infüzyon tedavisi (1 μg/kg/saat x 3 gün + 0.5
μg/kg/saat x 4 gün) başlandı. Akut pankreatit etyolojisine yönelik olarak yapılan kan biyokimya
incelemesinde hipertrigliseridemi veya hiperkalsemi bulgusu saptanmadığı gibi MRCP
görüntülemede anatomik ve viral serolojik incelemelerde de rotavirüs enfeksiyonu
dışında altta yatan başka herhangi bir neden bulunamadı. Tedavi başlandıktan
sonra 7 gün içinde karın ağrısı semptomu azalarak düzelen ve yüksek pankreas
enzim düzeyleri gerileyerek normal sınırlara dönen hasta oral beslenmeye
geçildikten sonra da tablonun tekrarlamaması üzerine kontrole çağrılarak
taburcu edildi.

Rotavirüs çocuklarda akut
gastroenterite yol açabilen en sık etiyolojik nedenlerden olmakla birlikte literatürde
rotavirüse bağlı menengoensefalit veya pankreatit gibi diğer organların enfeksiyonları
da bildirilmiştir (5,6). Akut gastroenteritli hastalarda amilaz yüksekliği
görülebilmektedir (7). Ancak hastamızda lipaz düzeyinin de normalin üst sınırına
göre 3 katından daha yüksek bulunması, radyolojik incelemede (USG) pankreatiti
destekleyen pankreasta heterojen görünüm saptanması ve akut pankreatit ile
uyumlu karın ağrısı olduğundan uluslararası tanı kriterlerine (2) göre akut
pankreatit tanısı konulmuştur (Tablo 1).

Tablo 1. Akut pankreatit tanı kriterleri (2)

Aşağıdaki 3 kriterden en az 2’sinin bulunması; 1.                  Akut pankreatit ile uyumlu karın ağrısı 2.                  Serum amilaz ve/veya lipaz düzeylerinin normalin üst sınırına göre 3 katından daha yüksek bulunması 3.                  Radyolojik incelemelerde (ultrasonografi, manyetik rezonans görüntüleme veya bilgisayarlı tomografi) pankreatiti destekleyen bulguların saptanması

 

Ayrıca, rotavirüs
enfeksiyonuna bağlı akut pankreatit tanısı için etiyolojide rolü olabilen tüm
diğer (enfeksiyöz, obstrüktif, metabolik, otoimmün, travmatik) nedenler de
dışlanmıştır.

Sonuç olarak seyrek görülmekle birlikte rotavirüs
infeksiyonuna bağlı akut pankreatit tablosu gelişebilmektedir. Rotavirüs
gastroenteriti nedeni ile başvuran hastalarda karın ağrısının yalnızca
gastroenterit tablosuna değil, aynı zamanda akut pankreatite bağlı olarak da
gelişebileceğinin hatırlanması çok önemlidir.

Keywords

Rotavirüs Enfeksiyonları, Pankreatit

References

• 1. Balcı O, Sezer T. Çağdaş Tıp Dergisi 2016;6(3);231-233. 2. Morinville VD, Husain SZ, Bai H, et al. Definitions of pediatric pancreatitis and survey of current clinical practices: report from Insppire (International Study Group Of Pediatric Pancreatitis: In Search For A Cure). J Pediatr Gastroenterol Nutr 2012; 55(3): 261-5. 3. Wang R, Yang F, Wu H, et al. High-dose versus low-dose octreotide in the treatment of acute pancreatitis: a randomized controlled trial. Peptides 2013; 40: 57-64. 4. Suzuki M, Sai JK, Shimizu T. Acute pancreatitis in children and adolescents. World J Gastrointest Pathophysiol 2014; 5(4): 416-26 5. Dickey M, Jamison L, Michaud L, Care M, Bernstein DI, Staat MA. Rotavirus meningoencephalitis in a previously healthy child and a review of the literature. Pediatr Infect Dis J 2009;28(4):318-21. 6. Basturk A, Artan R, Yilmaz A. Rotavirus gastroenteritis and a rare case accompanying acute pancreatitis. Prz Gastroenterol. 2017;12(1):68-69. 7. Tositti G, Fabris P, Barnes E, et al. Pancreatic hyperamylasemia during acute gastroenteritis: incidence and clinical relevance. BMC Infect Dis 2001;1: 18.