Tarımsal materyallerin hasat sonu uygulamalarında, daha ekonomik makina ve sistemlerin tasarımı ve geliştirilmesinde boyut, projeksiyon alanı, kütle ve hacim dikkate alınan önemli fiziksel özellikler olarak sıkça kullanılmaktadır. Bu yüzden, kütle ile boyut, kütle ile projeksiyon alanı, kütle ile hacim ve diğer özellikler arasındaki ilişkiler dikkate alınmalıdır. Bu amaçla, ülkemizde kullanılan tescilli patates çeşitlerinden olan Jelly, Milva ve Sante çeşitlerinin kütle tahmin modelleri; patates yumrularının boyutları, projeksiyon alanları ve hacim ilişkisi dikkate alınarak belirlenmiştir. Modeller üç farklı sınıflamaya göre (1. model: yumruların boyutlarına gore tekli ve çoklu regresyon modelleri, 2. model: yumruların projeksiyon alanlarına gore tekli ve çoklu regresyon modelleri, 3. model: yumruların hacimlerine göre kütle tahminlemesi) belirlenmiştir. Tek değişkenli modeller arasında, Jelly patates çeşidine ait model, uzunluk boyutu dikkate alınarak M=3,864L-162,033 model denklemi ve R2=0,925 ile en yüksek belirtme katsayısı elde edilmiştir. En iyi belirtme katsayısı tek ve çoklu değişkenlerde projeksiyon alanı değerlerine göre kütle modellemesi patates çeşitleri içerisinde Jelly patates çeşidinde sırasıyla R2=0.819, R2 =0.848 ve R2=0.858 değerleriyle elde edlmiştir. Sonuçlara göre, kütle ve tahmin edilen hacim değerlerinde, patates şekline göre elipsoid hacime göre en uygun model bulunmuştur ki, bu model her üç patates çeşidi için de önerilebilir bir modeldir.
: For the designing and developing of more economical machine and systems for agricultural materials some physical properties such as size, projected area, mass and volume are often used in postharvest applications. The relationships between mass and size dimensions, mass and projected areas and mass and volume and other physical attributes of agricultural materials must be taken consideration. In this study, the mathematical models for predicting the mass of potato tubers from their some physical characteristics were determined. For mass modeling of potato tubers, three different linear classifications were used as: 1- dimension models (single and multiple variable regression models of potato tuber dimensions), 2- projected area models (single and multiple variable regression models of projected areas), 3- models based on volume (estimation of potato tuber shape, ellipsoid or spheroid based on volume). The research was conducted with three potato cultivars (Jelly, Milva and Sante). Among single variable estimation models, for Jelly potato cultivar, the highest determining coefficient was obtained as R2=0.925 based on length with a relation as M=3.864L-162.033 in the first classification of mass modeling. The best coefficient of determination for single and multiple variable estimation models based on projected area to prediction the mass of Jelly potato cultivar were obtained as R2=0.819, R2 =0.848 and R2=0.858, respectively among potato cultivars, respectively. According to the results, there is a linear relation between mass and estimated volume, the shape of potatoes considered as ellipsoid volume was found to be the most appropriate the model. This model is recommended for any three potato cultivars.
Primary Language | English |
---|---|
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | December 8, 2014 |
Published in Issue | Year 2014 Volume: 31 Issue: 3 |