Gebe Kadınların Sağlık Uygulamaları Ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: Özel Sayı , 25 - 32, 21.02.2023

Didem Kaya , Zehra Gölbaşı

Öz

Giriş: Bu araştırma, gebelerin sağlık uygulamaları ve etkileyen faktörleri incelenmek amacı ile kesitsel bir çalışma olarak yapılmıştır.
Gereç-yöntem: Araştırmanın evrenini Sivas il merkezinde bulunan 21 aile sağlığı merkezine kayıtlı gebeler oluşturmuştur, araştırma 335 gebe ile tamamlanmıştır. Araştırmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Risk Değerlendirme Formu ve Gebelikte Sağlık Uygulamaları Ölçeği ile toplanmıştır.
Bulgular: Gebelerin gebelikte sağlık uygulamaları ölçeği toplam puan ortalaması 121,57±10,53 olup, kadınların eğitim, çalışma durumu, gelir, eş ile akrabalık durumu, gebelik haftası, gebelikte risk durumu ve gebeliğin istenme durumunun puan ortalamasını etkileyen değişkenler olduğu belirlenmiştir (p˂0.05). Kadınların algıladıkları sosyal destek ile sağlık uygulamaları puan ortalaması arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p<0.05).
Sonuç: Gebelerin eğitim durumu, çalışma durumu, en süre yaşanılan yer, eşleriyle aralarındaki akrabalık durumu, gelir durumu, gebelik haftası, gebeliğin istendik olma durumu, obstetrik öykü ile ilişkili risk olma durumu, mevcut gebelik özelliklerine göre risk olma durumu, toplam risk olma durumu, algılanan sosyal destek değişkenlerinin GSUÖ puanını etkilediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, sağlık uygulamaları, gebelikte risk durumu, sosyal destek

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Examination of Pregnant Women's Health Practices and Affecting Factors

Öz

Introduction: This study was conducted as a cross-sectional study to examine the health practices of pregnant women and their affecting factors.
Materials-methods: The population of the study consisted of pregnant women registered in 21 family health centers in Sivas city center, the study was completed with 335 pregnant women. The data of the study were collected with Personal Information Form, Multidimensional Scale of Perceived Social Support , Risk Assessment Form and Health Practices Questionnaire in Pregnancy-II.
Results: The mean score of the pregnant women's health practices during pregnancy scale was 121.57±10.53, and it was determined that the education, employment status, income, kinship status with the spouse, gestational week, risk status during pregnancy and the desire for pregnancy were the variables affecting the mean score (p. ˂0.05). It was determined that there was a positive and significant relationship between the perceived social support of women and the mean score of health practices (p<0.05).
Conclusion: Educational status, employment status, longest place of residence, kinship status with their spouses, income status, gestational week, desired pregnancy status, risk related to obstetric history, risk status according to current pregnancy characteristics, total risk status. It was determined that perceived social support variables affect the GHQ score.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, sağlık uygulamaları, gebelikte risk durumu, sosyal destek

Proje Numarası

-

Kaynakça

• 1. Taşkın L. Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği, IX. Baskı, Sistem Ofset Matbaacılık, Ankara, 2009.
• 2. Ladewig P, London M, Moberly S, Olds S. Contemporary Maternal Newborn Nursing Care, Prentice Hall, New Jersey, 2002.
• 3. Phillips C. Family – Centered Maternity and Newborn Care, Mosby, 4. Edition, United States of America, 2003.
• 4. Youngkin E, Davis M. Women A Primary Care Clinical Guide, Third Edition, Practice Hall, New Jersey, 2004.
• 5. Lindgren K. A comparison of pregnancy health practices of women in inner-city and small urban communities. JOGNN. 2003; 32(3):313-321.
• 6. Marakoğlu K, Sezer E. Sivas’ta gebelikte sigara kullanımı. C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi. 2003; 25(4):157-164.
• 7. Kutlu R. Aktif ve pasif sigara içiciliğinin gebelik ve fetus üzerine etkileri. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2008; 7(5): 445-448.
• 8. Fowles E, Murphey C. Nutrition and mental health in early pregnancy: a pilot study. J Midwifery Womens Health. 2009; 54:73-77.
• 9. Lindgren K. Testing the health practices in pregnancy questionnaire II. JOGNN. 2005; 34(4):465-472. 10. Doğum Öncesi Bakım Yönetim Rehberi. T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Ankara, 2008.
• 11. Eker D, Arkar H. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği’nin faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi. 1995; 10(34):17-25.
• 12. Er S. Gebelikte sağlık uygulamaları ölçeği türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans Tezi, İzmir. 2006
• 13. Elem E. Gebelerin sağlık uygulamalarının belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Sivas. 2009.
• 14. Altundaş P. Gebelikteki sağlık davranışlarının bölgesel olarak karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir. 2009.
• 15. Kanbur A. Gebeliğin istenme durumunun gebelerin yaptığı sağlık uygulamalarına etkisinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum. 2010.
• 16. Ergün P. Gebelerin üçlü tarama testi ve gebelikte yapılan diğer testler hakkındaki bilgi düzeyinin ölçülmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi. 2007.
• 17. Yavuz S. Kayseri Melikgazi Eğitim Araştırma Sağlık Grup Başkanlığı bölgesinde gebe kadınların gebelikte beslenme konusundaki bilgi düzeyleri ve beslenme durumu. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi, Kayseri. 2009.
• 18. Balsak D, Yıldırım Y, Avcı M, Töz E, Gültekin E, Kayhan K, Yorgun S, Tınar Ş. Ege bölgesinde yaşayan gebe kadınların gebelik egzersizi hakkındaki bilgi ve davranışlarının incelenmesi. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2007; 24(3):200-204.
• 19. Baysal A. Sosyal eşitsizliklerin beslenmeye etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2003; 25(4):65-72.
• 20. Murray S, McKinney E. Foundations of maternal-newborn and women’s health nursing, 5th Edition, Saunders Elsevier. 2010.
• 21. Harley K, Eskenazi B. Time in the united states, social support and health behaviors during pregnancy among women of mexican descent. Social Science & Medicine. 2006; 62: 3048-3061.
• 22. Downs D, Hausenblas H. Women’s exercise beliefs and behaviors during their pregnancy and postpartum. Journal of Midwifery & Women’s Health. 2004; 49(2):139-144.
• 23. Taşkın L. Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği, VI. Baskı, Sistem Ofset Matbaacılık, Ankara. 2003.