A Research on the Using of Bank Loans in Accommodation Companies Traded in Borsa Istanbul

Yıl 2023, , 149 - 171, 21.03.2023

Erdinç Karadeniz , Emre Hıdır

https://doi.org/10.32572/guntad.1178261

Öz

The main purpose of this research is to analyze the using of bank loans provided by the banking sector in accommodation companies traded in Borsa Istanbul in terms of type, maturity and cost. The study also examined the impact of the Covid-19 outbreak on the accommodation companies' use of bank loans. In this context, the level of bank loan usage, the type of bank loans, interest rates, maturity and their distribution in currency between the years 2009 and 2021 were tried to be determined by ratio and document analysis. As a result of the analysis, it was determined that 10,84% of the assets in accommodation companies are financed by bank loans, the use of bank loans in total liabilities is 19.92% and short-term bank loans are preferred. It was also detected that accommodation companies mainly benefit from business loans, daily spot loans, revolving loans, current account loans, foreign exchange earning loans, vehicle loans and investment loans in Turkish Lira, Dollar, Euro and Sterling with interest rates varying every year. However, compared to the pre-Covid-19 outbreak period, it was observed that the level of bank loans used by accommodation companies first decreased, but then increased again.

Anahtar Kelimeler

Accommodation Companies, Banking Sector, Bank Loans, Ratio Analysis, Borsa İstanbul

Borsa İstanbul’da İşlem Gören Konaklama Şirketlerinde Banka Kredisi Kullanımı Üzerine Bir Araştırma

Öz

Bu araştırmanın temel amacı Borsa İstanbul’da işlem gören konaklama şirketlerinde bankacılık sektörünün sağladığı banka kredisi kullanımının tür, vade ve maliyet açısından analiz edilmesidir. Araştırmada Covid-19 salgınının konaklama şirketlerinin banka kredisi kullanımları üzerindeki etkisi de incelenmiştir. Bu bağlamda araştırmada konaklama şirketlerinin 2009 – 2021 yılları arasında banka kredisi kullanım düzeyi, banka kredilerinin türü, faiz oranları, vadesi ve para birimi cinsinden dağılımları oran ve doküman analizi ile saptanmaya çalışılmıştır. Analiz sonucunda aktiflerin ortalama %10,84’lük kısmının banka kredileriyle finanse edildiği, yabancı kaynaklar içinde banka kredisi kullanımının %19,92 gerçekleştiği ve kısa vadeli banka kredisi kullanımının daha fazla tercih edildiği saptanmıştır. Ayrıca konaklama şirketlerinin ağırlıklı olarak Türk Lirası, Dolar, Euro ve Sterlin cinsinden kısa ve uzun vadede faiz oranları her yıl değişkenlik gösteren işletme kredileri, günlük spot kredi, rotatif kredi, borçlu cari hesap kredisi, döviz kazandırıcı kredi, taşıt kredisi ve yatırım kredilerinden yararlandıkları tespit edilmiştir. Bununla birlikte Covid-19 salgın dönemi öncesine göre konaklama şirketlerinin banka kredileri kullanım düzeylerinin önce düştüğü ancak sonra tekrar yükseldiği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Konaklama Şirketleri, Bankacılık Sektörü, Banka Kredileri, Oran Analizi, Borsa İstanbul

Kaynakça

• Akay, B., Sancar, F. M., Uslu, A., & Öztürk, B. (2015). Turizm işletmelerinin finansal sorunları ve çözüm önerileri. Journal of Recreation and Tourism Research, 2(2), 27-33.
• Akyıldız, İ. (2019). Finansal krizlerin banka performansına etkileri: Türk bankacılık sektöründe uygulama. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Ayaydın, H. ve Barut, A. (2016). Bankalarda kredi taleplerinin değerlendirilme süreci ve kredi analizi. Ayaydın, H. ve Durmuş, S. (Ed.), içinde Banka ve Finansal Sistem (s.81-132). Türkiye: Ekin Basım Yayım Dağıtım.
• Aydın, N., Başar, M. ve Coşkun, M. (2015). Finansal yönetim. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Banna, H., Mia, M.A., & Rana, M.S. (2021). The Role of banking and financial ınstitutions in the tourism and hospitality ındustry in bangladesh. Hassan, A. (Ed.), içinde Tourism in Bangladesh: Investment and Development Perspectives. Singapore: Springer.
• Doğan, M. (2021). Covid-19 öncesi ve sonrası dönemlerinde tarım, sanayi ve turizm sektörleri kamu, mevduat ve katılım bankalarının kredi performanslarına etkisi. Academic Knowledge, 4(2), 249-266.
• Dönbak, E.R. (2006). Türkiye’de kredi kartı sunan bankalar ile ankara ilinde yer alan turizm işletmeleri arasındaki pazarlama ortaklığının işletme performansı üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Eren, A., Ilgaz, B., & Karapınar, A. (2021). Bankaların konaklama işletmelerine kredi tahsis kriterlerinin belirlenmesi ve bir model önerisi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23 (1), 187-206.
• Goh, K.T.C. (2010). Which financing model is right for hotel properties? An exploratory study of financing models highlighting the practice and effects of different financing models adopted by hotel industries in USA and Singapore. UNLV Theses, Dissertations, Professional Papers, and Capstones.
• Günlük, M., & Çeken, G. (2013). Finansal kiralama (leasing) ve turizm işletmelerinde uygulanması. Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, 5, 1-2, 123-133.
• Horasan, İ. (2010). Bankacılık sektöründe kredilendirmede uygulanan finansal analiz teknikleri ve basel ll kriterlerinin karşılaştırılması. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• İş Yatırım (2022). İş yatırım. https://www.isyatirim.com.tr (Erişim Tarihi: 18 Haziran 2022). Kamuyu Aydınlatma Platformu (2022). Kamuyu aydınlatma platformu. https://www.kap.org.tr (Erişim Tarihi: 20 Mayıs 2022).
• Karadeniz, E., & Kahiloğulları, S. (2015). Halka açık konaklama şirketlerinin finansal yapılarının analizi: uluslararası bir karşılaştırma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 531-548.
• Karadeniz, E., İskenderoğlu, Ö., Beyazgül, M., & Zencir, B. (2015). Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri alt sektöründeki küçük, orta ve büyük ölçekli işletmelerin banka kredisi kullanım düzeyinin analizi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 17 (1), 57-74.
• Karadeniz, E., İskenderoğlu, Ö., Koşan, L., & Zencir, B. (2015). Mersin ilinde faaliyet gösteren 3-4-5 yıldızlı otel işletmeleri ve a grubu seyahat acentalarının basel II kriterlerine uyum sürecinin analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (65), 1-26.
• Karadeniz, E., Koşan, L., & Geçgin, E. (2018). Kobi kapsamındaki otel işletmelerinin finansal sorunları: Kars ve Erzurum illerinde bir araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 15(2), 302-319.
• Karadeniz, E., Unur, K., Köşker, H., & Zencir, B. (2015). Van ilinde faaliyet gösteren kobi statüsündeki konaklama ve seyahat işletmelerinin finansal sorunlarının analizi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 85-98.
• Karapınar, A., & Zaif, F.A. (2018). Finansal analiz – uluslararası finansal raporlama standartları ile uyumlu. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kartal, M.T. (2018). Bankaların finans sektöründeki önemi. Finansal İktisat, 5-27.
• Katırcıoğlu, S., Katırcıoğlu, S., & Altınay, M. (2018). Interactions between tourism and financial sector development: evidence from Turkey. The Service Industries Journal, 38(9-10), 519-542.
• Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 170-189.
• Koşan, L., & Karadeniz, E. (2014). Konaklama ve yiyecek hizmetleri alt sektörünün finansal performansının dupont finansal analiz sistemi kullanılarak incelenmesi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11(2), 75-89.
• Küçükaltan, K., & Eski̇n, İ. (2008). Türkiye’deki otel işletmelerine bir finansman modeli olarak teşvikler. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2), 158-172.
• Liesz, T.J. (2008). Ratio analysis featuring the dupont method: An overlooked topic ın the finance module of small business management and entrepreneurship courses. Small Business Institute Journal, 1, 17-33.
• Met, Ö., Özdemi̇r, İ., & Erdem, B. (2013). Otel sektöründe yenileme yatırımlarının finansmanı: Marmaris'te bir araştırma. Sosyoekonomi, 19(19), 263-275.
• Önal, Y. B., Karadeniz, E., & Koşan, L. (2006). Finansal analiz tekniklerinin otel işletmelerinde stratejik yönetim aracı olarak kullanımına ilişkin teorik bir değerlendirme. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 2(2), 16-25.
• Poyraz, E. (2008). Büyük ölçekli otel işletmelerinin orta ve uzun vadeli fon temini sorunu ve sermaye piyasalarına açılma eğilimin analizi için yönetici tutumlarının araştırılması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 37, 142-157.
• Schmidgall, R. S., & DeFranco, A. L. (2004). Ratio analysis: financial benchmarks for the club ındustry. The Journal of Hospitality Financial Management, 12(1), 1-14.
• Şen L.M., Zengin, B., & Yusubov, F. (2013). Otel işletmelerinde finansal analizlere ilişkin bir örnek olay incelemesi. İşletme Bilim Dergisi, 3(2), 65-85.
• Turgut, A., & Ertay, H. (2016). Bankacılık sektörünün ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Türkiye üzerine nedensellik analizi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(4), 114-128.
• Yetiz, F. (2016). Bankacılığın doğuşu ve Türk bankacılık sistemi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9 (2), 107-117.
• Yetiz, F., & Ilgaz, B. (2021). Küçük ve orta ölçekli otel işletmelerinin banka kredi limitlerinin revizesinde kredi tahsis ön değerlendirme kriterlerinin önemi: AHP analizi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 1509-1524.