Borsa İstanbul’da (Bist’te) İşlem Gören Futbol Kulüplerinin Covid-19 Pandemi Döneminde Finansal Performanslarının Topsis Yöntemi İle Analizi

Year 2024, Volume: 4 Issue: 1, 1 - 18, 30.06.2024

Abitter Özulucan Ergin Temel Dursun Keleş

Abstract

Covid-19 Pandemisi tüm ülkelerin hem sağlık sistemine hem de ekonomik sistemine telafisi yıllarca sürecek derinlikte zarar vermiştir. Pandeminin yayılmasını engellemek, pandemiyi kontrol altında tutmak için alınan tedbirler pandeminin yayılmasını önlerken, birçok sektörde faaliyet gösteren işletmelerin de mali yapısını olumsuz yönde etkilemiştir. Pandeminin yayılmasını engellemek için alınan tedbirlerden, mali yönden olumsuz etkilenen sektörlerin başında futbol kulüpleri gelmektedir. Maçların iptal edilmesi, seyircisiz veya sınırlı sayıda seyirciyle maçların oynanması, bilet satışı, naklen yayın geliri, stadyum geliri, personel maaşı, kira giderleri, üyelik aidatı, finansman giderleri (faiz, kur farkı gibi) gibi unsurların kulüplerin gelirlerinin düşmesine ve buna bağlı olarak karlılıklarında azalmaya neden olmuştur. Çalışmanın amacı, Türkiye Süper Liginde yer alan ve hisseleri BİST’te işlem gören dört büyük takımın finansal performanslarının Covid-19 pandemisinden etkilenme derecelerini TOPSIS Yöntemini kullanarak analiz etmektir. Araştırmanın sonucunda 2019 yılında Fenerbahçe, 2020 ve 2021 yıllarında Galatasaray, 2022 yılında Fenerbahçe, 2023 yılında Beşiktaş takımlarının en iyi performans gösteren takımlar olduğu, en kötü performans gösteren takımlar bakımından da 2019 ve 2020 yıllarında Beşiktaş, 2021 yılında Fenerbahçe, 2022 ve 2023 yıllarında Trabzon olduğu tespit edilmiştir.

Keywords

Finansal Analiz, TOPSIS Yöntemi, Futbol Kulüpleri, Covid-19

Analysis of the Financial Performances of Football Clubs Traded in Borsa Istanbul (Bist) During the Covid-19 Pandemic Period with the Topsis Method

Abstract

The Covid-19 Pandemic has damaged both the health system and the economic system of all countries to a depth that will take years to compensate. While the measures taken to prevent the spread of the pandemic and keep it under control have prevented the spread of the pandemic, they have also negatively affected the financial structure of businesses operating in many sectors. Football clubs are one of the sectors that are financially negatively affected by the measures taken to prevent the spread of the pandemic. Factors such as cancellation of matches, playing matches without spectators or with a limited number of spectators, ticket sales, broadcasting revenue, stadium revenue, staff salary, rental expenses, membership fees, financial expenses (interest, exchange rate difference, etc.) caused a decrease. The aim of the study is to analyze the extent to which the financial performances of the four major teams in the Turkish Super League and whose shares are traded on BIST are affected by the Covid-19 pandemic, using the TOPSIS Method. As a result of the research, Fenerbahçe in 2019, Galatasaray in 2020 and 2021, Fenerbahçe in 2022, Beşiktaş in 2023 are the best performing teams, and the worst performing teams are Beşiktaş in 2019 and 2020, Fenerbahçe in 2021, Trabzon in 2022 and 2023 has been detected.

Keywords

Financial Analysis, TOPSIS Method, Football Clups, Covid-19

References

• A Akyüz, Y., Bozdoğan, T. ve Hantekin, E. (2011) TOPSIS Yöntemiyle Finansal Performansın Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, C.X III,S I, 73-92.
• Aslan, T. (2018). Futbol Kulüplerinin Finansal Performansının Oran Yöntemiyle Analizi: BİST’te İşlem Gören Futbol Kulüpleri Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 11(3), 349-362.
• Behzadian, M., Otaghsara S.K., Yazdani, M. ve Joshua Ignatius, J. (2012) A State-of The-Art Survey of TOPSIS Applications, Expert Systems With Applications, 39, 13051-13069. https://doi.org/10.1016/j.eswa.2012.05.056.
• Beyazgül, M., Karadeniz, E. ve İskenderoğlu, Ö. (2022). Futbol Kulüplerinin Faaliyet, Finansal ve Toplam Kaldıraç Derecelerinin Analizi: Avrupa Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (94): 91-104.
• Demirci, F. (2017) Entropi Tabanlı TOPSIS Yöntemiyle Borsa İstanbul’da İşlem Gören Futbol Kulüplerinin Sportif, Finansal ve Finansal Fair Play Performanslarının Karşılaştırmalı Analizi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bartın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dikici,S.T. & Güler,C. & Çavuşoğlu,S.B.(2021) Pandeminin Futbol Ekonomisine Etkileri Üzerine Bir Araştırma Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(4).
• Ergül, N. (2017). Spor Kulüplerinin Futboldaki Başarıları ile Spor Şirketlerinin Finansal Başarıları Arasındaki İlişkinin Test Edilmesi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 35, Sayı 3,95-125. DOI: 10.17065/huniibf.340696.
• Güleç, Ö. F., Arda, I. ve Bektaş, T. (2019) “Futbol Endüstrisinde Finansal Performans Analizi ve Futbol Kulübü Gelir ve Giderlerinin İncelenmesi,” Presented at The 4. International Accounting Finance Auditing Conference, Edirne.
• Güngör. A ve Uzun Kocamış, T. (2018). Halka Açık Futbol Kulüplerinde Finansal Performansın Topsis Yöntemi ile Analizi: İngiltere Uygulaması. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 1846-1859. doi: 10.17218/hititsosbil.450325.
• Gürkan, S. ve Aldoury, N. (2021) TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi ile Karşılaştırmalı Finansal Performans Analizi: Teknoloji Şirketleri Üzerine Bir Araştırma, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt.6 Sayı.2, 225-239. DOI: 10.29106/fesa.868905.
• Karadeniz, E. ,Koşan, L. Kahiloğulları, S. (2014). Borsa İstanbul’da İşlem Gören Spor Şirketlerinin Finansal Performansının Oran Yöntemiyle Analizi, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 23 (2), 129-144.
• Karadeniz, E., & İskenderoglu, O. (2022). Futbol Kulüplerinin Finansal Performansı Ve Covid-19 Salgınının Etkisi: Avrupa Futbol Federasyonları Birliği’ne Bağlı Beş Ulusal Lig Karşılaştırması. Business and Economics Research Journal, 13(2), 299-317. http://dx.doi.org/10.20409/berj.2022.374.
• Konak, T., Elbir, G., Yılmaz, S., Karataş, B.M., Durman, Y. ve Düzakın, H. (2018). Borsa İstanbul’da İşlem Gören Tekstil Firmalarının TOPSIS ve MOORA Yöntemi ile Analizi, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 22 (1), 11-44.
• Lezki, Ş., Sönmez, H., Şıklar, E., Özdemir, A. ve Alptekin N (2019). İşletmelerde Karar Verme Teknikleri. T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 3355.
• Ömürbek, V. ve Kınay, B. (2013) Havayolu Taşımacılığı Sektöründe TOPSIS Yöntemiyle Finansal Performans Değerlendirmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.18, S.3, s.343-363.
• Özçelik, H. ve Küçükçakal, Z. (2019) BIST’de İşlem Gören Finansal Kiralama ve Faktoring Şirketlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi ile Analizi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (81): 249- 270. DOI: 10.25095/mufad.510675.
• Pawłowski, J. (2020). Financial Condition of Football Clubs in The Polish Ekstraklasa. Journal of Physical Education and Sport, 20(5), 2839-2844.
• Sakınç, İ. & Açıkalın, S. (2022). COVID-19’un Avrupa Futbol Kulüplerinin Hisse Senedi Getirileri Üzerindeki Etkileri: Olay Çalışması Analizi. Fiscaoeconomia, 6(2), 783-807. Doi: 10.25295/fsecon.1099459.
• Samur, Musa (2021). “TFF Başkanı Özdemir: 4 Büyüklerin Şu Andaki Borçlarının Toplamı 14 Milyar Lira”, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/futbol/tffbaskani-ozdemir-4-buyuklerin-su-andakiborclarinin-toplami-14-milyarlira/2124616, (Erişim tarihi: 27.11.2023).
• Şenol, A. (2023) Covid-19 Salgını Sürecinde Borsa İstanbul’da İşlem Gören Sağlık İşletmelerinin Finansal Göstergeler ile Topsis Yöntemiyle Değerlendirilmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 22(88): 1445-1459, DOI:10.17755/esosder.1247807.
• Temel, E. ve Çakır, U. (2022). Covid-19 Salgınının Tekstil Sektöründeki İşletmelerin Finansal Performanslarına Etkilerinin TOPSIS Yöntemiyle Analizi: BİST Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(4), 1446-1466.
• Türkmen, M., & Özsarı, A. (2020). COVİD-19 Salgını ve Spor Sektörüne Etkileri. International Journal of Sport Culture and Science, 8(2), 55-67.
• Uygurtürk, H. ve Korkmaz, T. (2012). Finansal Performansın Topsıs Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi ile Belirlenmesi: Ana Metal Sanayi İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama , Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2), 95-115.
• Wang, T.C. ve Hsu, J.C. (2004). Evaluation of The Business Operation Performance of The Listing Companies By Applying TOPSIS Method, lEEE International Conference on Systems, Man and Cybernetics, 1286-1291.
• Yamaltdinova, A. (2017). Kırgızistan Bankalarının Finansal Performanslarının Topsıs Yöntemiyle Değerlendirilmesi. International Review of Economics and Management, 5(2), 68-87. https://doi.org/10.18825/iremjournal.316694.
• Zeren, F. & Gümüş, F.B. (2013). Türk ve Yabancı Futbol Takımlarının Borsa Performansları Üzerine Bir Uygulama. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 34-54.