DİYÂRBEKİRLİ KÂMÎ’NİN ŞEMÂ'İL-İ ŞERÎF TERCÜMESİ

Yıl 2018, Prof. Dr. Ali Nihad Tarlan Özel Sayısı, 581 - 593, 31.12.2018

Mustafa Uğurlu Arslan

https://doi.org/10.28981/hikmet.455433

Cited By: 2

Öz

Dokuzuncu yüzyıldan
itibaren başta siyer ve hadis olmak üzere dinî ve tasavvufî eserlerde Hz.
Peygamber, bir Resul olmanın yanı sıra beşer olarak da ele alınmış ve O’nun
yaşamı tüm yönleri ile tetkik edilmiştir. Hususiyle Hz. Peygamber’in fiziki
özellikleri, kıyafeti, yemesi, içmesi, konuşma şekli, ahlâkı gibi konuları ele
alan “hilye-i şerif ve şemâil-i şerif” gibi müstakil eserler kaleme alınmıştır.
On dokuzuncu yüzyılda yazılan şemâillerden birisi de Diyârbekirli Şaban Kâmî
Efendi’nin yazmış olduğu “Şemâil-i Şerîf”tir. Kâmî, eserini oluştururken Kâdı İyâz’ın “Şifâü’ş-Şerîf” ile Tirmizî’nin “eş-Şemâi’lü’n-Nebeviyye’sinden istifade etmiş ve bu
risâleleri muhtasaran Osmanlı Türkçesi ile yeniden kaleme almaya çalışmıştır. Bu
çalışma; müderris, şâir, hattat ve mûsikîşinas gibi sıfatlarla tavsif edilen
Diyârbekirli Şaban Kâmî’nin “Şemâil-i Şerîf” adlı eseri incelenmiştir. Başta
Tirmizî, Kâdî İyaz olmak üzere Zamahşerî, Cevherî,
İmam Müslîm, İbni Esîr, İmâm-ı Cezerî gibi islâm âlimlerinin rivayetlerine de
müracaat edilen
Şemâil-i Şerîf, öncelikle yeni yazıya aktarılmış
ve eser muhteva açısından tetkik edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Şemâil, Hz. Peygamber, Hadis-i şerîf, Kâmî, , fizikî özellikler.

Kaynakça

• Ali Emîrî, Mir’atü’l-Fevâ’id Fî Terâcimi Meşâhir-i Âmid, (Hazırlayan: Günay Kut, Mesud Öğmen, Abdullah Demir), Türkiye Yazma Eser Kurumu Başkanlığı Yayınları, İstanbul, 2014, C I, s.27.Ali Emîrî, Tezkire-i Şuara-yı Âmid, Dersaadet, Matba-yı Âmidi, 1328, s.66-70.Arslan, Mustafa Uğurlu, Diyarbekirli Kâmî ve Dîvânı, DBY Yayınları, 2018, İstanbul.Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri, C.I, s.339, Matbaa-i Âmire, İstanbul, 1333,Erdoğan, Mehtap, Türk Edebiyatında Manzum Hilyeler, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Sivas 2011. Kandemir, M. Yaşar, “Şemâil”, DİA, İstanbul 2010, C. 38, s. 497-500. Kandemir, M. Yaşar, “eş-Şemâilü’n-Nebeviyye”, DİA, İstanbul 2010, C. 38, s. 500-501. Mermutlu, Mehmet Sait “Muhammed Şaban Kâmî-İ Âmidî’nin Eserleri”, e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi -www.e-sarkiyat.com- ISSN: 1308-9633 S VI, Kasım 2011.s.77.Mehmed Şa‘ban Kâmî (Âmidî), Şemâil-i Şerîf, Diyarbakır Yazma Eser Kütüphânesi’nde 1729/1.Mehmed Süreyya, Sicilli Osmanî, , Sebil yayınları, İstanbul, C.IV 1997, s.86,Şemseddin Sâmi, Kâmûs-ı Türkî, Çağrı Yay., İstanbul 2005, s. 784.