BELEDİYECİLİK FAALİYETLERİNİN HUKUK UYUŞMAZLIKLARINA ETKİSİ: ARABULUCULUK MEVZUATI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 2, 355 - 376, 29.12.2019

Safa Koçoğlu

https://doi.org/10.17218/hititsosbil.594471

Öz

         Belediyeler
sınırları dahilinde yaşayan insanların ihtiyaçlarını karşılamak için kurulmuş
kamu hizmetleri sunan tüzel kişilerdir. Günümüzde belediyeler alt yapı, sosyal
hizmetler, çevre politikaları ve diğer hizmet türlerinde semt sakinlerinin
memnuniyetini arttırmak için değişime ayak uydurmak zorundadır. Bu değişim
sadece hizmet türlerinde değil hukuki sorunların çözümünde de farklı
yöntemlerin denenmesi gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Nitekim, belediyecilik
faaliyetlerinin toplumsal denetime, katılıma ve şeffaflık ilkelerine uygun
olarak icra edilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, semt sakinleri ve belediye
arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların giderilmesinde alternatif hukuki çözüm
yollarının kullanılabilmesi için yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Bu nedenle bu
çalışmada, belediyecilik faaliyetleri sırasında ortaya çıkan belli uyuşmazlık
çeşitleri gözden geçirilecektir. Aynı zamanda, belediyelerin idari ve adli
yargıda sıklıkla taraf olduğu dava ve uyuşmazlık türleri incelenecektir.
Ayrıca, bu uyuşmazlıkların alternatif çözüm yollarından biri olan arabuluculuk
yöntemiyle çözülmesinin uygun olup olmayacağı ve bunun doğuracağı sonuçlar
irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

5393 sayılı Belediye Kanunu, Adli Yargı, İdari Yargı, Arabuluculuk.

Kaynakça

• Akgündüz, A. (1984). İslam Hukukunda Ecr-i Misil Müessesesi ve Günümüz Hukukuna Te’sirleri, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2 (2), Diyarbakır, 339-375.
• Akıllıoğlu, T. (1979). Yıkım Kararlarında Yöntem Sorunları, AİD, 12 (4), 41-53.
• Aras, B. (2009). Genel Olarak Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Temel Özellikleri, AD, 35, 58-75.
• Börü, L. (2017-Özel Sayı). Kadına Karşı Şiddette Arabuluculuk Kurumuna İlişkin Bazı Değerlendirmeler, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 173-189.
• Bulur, A. (2007). Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Arabuluculuk Yöntemi, Ankara Barosu Dergisi, 4, 30-46.
• Büyükay, F. (2018). Arabuluculuk Anlaşma Belgesi ve İcra Edebilirlik Şerhi, Adalet Yayınevi, Ankara.
• Canbazoğlu, K. ve Ayaydın, D. (2011). İmar Planlarının Yargısal Denetimi-I, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 93, Ankara, 239-281.
• Ceyhan, İ. (2009). İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu, Ceza Hukuku Dergisi, 10, 87-108.
• Çabri, S. (2011). Kamulaştırmasız El Atma Kavramının Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 Tarihli Kararı Doğrultusunda Tanımlanması, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15 (1 -2), Erzincan.
• Çağlayan, R. (2011). Kamulaştırma İşleminin İptali ve Mülkiyetin Âkibeti, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 69(l -2), İstanbul, 453-466.
• Çoban Atik, A. (2013). Kamulaştırmada Yargısal Denetim, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı, Konya.
• Davut, Ş. ve Coşkun, Ş. (2011). İmar Planlarına Karşı Açılacak İptal Davalarında İdari Dava Açma Süresi, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 69 (l -2), İstanbul, 1209-1242.
• Düren, A. (1979). İdare Hukuku Dersleri, Ankara.
• Ekmekçi, Ö., Özekes, M. ve Atalı, M. (2018). Hukuk Uyuşmazlıklarında İhtiyari ve Zorunlu Arabuluculuk, On İki Levha Yayıncılık.
• Ergen, C. (2006). 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 184. maddesinde Yer Alan İmar Kirliliği Suçu Açısından Belediye Görevlilerinin Durumu, Mahalli İdareler Dergisi, 147.
• Ersoy, M. (1997). İmar Planı Değişiklikleri ve Yargı Denetimi, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, 17 (1-2), 53-73.
• Ersöz, A. K. (2015). Bir İdari İşlem Olarak Yıkım Kararı, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9(3), 103-149.
• Giyik, A. (2018). İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 134, 71-114.
• Göven, Y. (1999). Kamulaştırma İşlemlerinde “Kamu Yararı”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1, Kütahya, 247-262.
• Göymen, K. Yerel Kalkınma Önderi ve Paydaşı Olarak Belediyeler, http://research.sabanciuniv.edu/14 27/1/KorelGoymen.pdf.
• Halıcı, A. ve Toprak, M. (2016). Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara.
• Hasoğlu, A. (2016). İdare Hukukunda Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 65(4), Ankara, 1981-1996.
• http://www.adb.adalet.gov.tr/Sayfalar/istatistikler/istatistikler/davasarti.pdf.
• Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanlığı (2019). Temel Arabuluculuk Eğitimi Katılımcı Kitabı, Arcs Matbaacılık.
• Ildır, G. (2003). Alternatif Uyuşmazlık Çözümü (Medeni Yargıya Alternatif Yöntemler), Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Işık, O. (2011). Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı Çerçevesinde Arabuluculuk Yönteminin Diğer Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları İle Karşılaştırılması, Terazi HD, 64, 14-24.
• İnaç, H. ve Ünal, F. Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı ve Türkiye’de Belediyeler, https://dergipark.org.tr/download/article-file/55394, 1-24.
• İnci, H. (2007). Yerel Yönetimler Yasası’ndaki Değişikliklerin Belediyelerin Yönetim ve Organizasyon Yapısı Üzerindeki Etkileri: Edirne Belediyesi Örnek Olayı, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Kalabalık, H. (2011). İdarî Yargılama Usulü Hukuku, Seyran Yayınları, Konya.
• Kaneti, S. (1968). İsviçre Federal Mahkemesi'nin Borçlar Hukuku Kararları, Ankara.
• Karaca, E. (2018). Kamulaştırmasız El Koymanın Unsurları ve Kamulaştırmasız El Koymaya Karşı Yargısal Başvuru Yolları, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 137, Ankara, 273-309.
• Karacabey, K. (2016). Zorunlu Arabuluculuğun Hukukun Temel İlkelerine Aykırılığı ve Uygulanabilirliğine Dair Sorunlar, Ankara Barosu Dergisi, 1, Ankara, 451-488.
• Katipoğlu, Y. (2009). Kamu Hukukunda Ecrimisil, İstanbul Kültür Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi.
• Kaya, C. (2008). İptal Davalarında Menfaatin Aktüel Olması Şartının Anlamı ve Kapsamı, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 16 (1), Konya, 117-141.
• Keser, H. ve Akoğul, A. (2013). Türkiye’de Belediye Meclisi Kararlarının Yargısal Denetimi, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 4 (2), Malatya, 105-140.
• Kızıl Erkelli, N. (1988). Kamulaştırma Fenomeni, İdare Hukuku ve İlimler Dergisi, Prof. Dr. Lûtfi Duran’a Armağan Özel Sayısı, 9 (1-3), 209-216.
• Köse, Y. (2013). Hukuk Sistemimizdeki Yeni Patika “Arabuluculuk”, Terazi Aylık Hukuk Dergisi, Seçkin Yayınları, 84.
• Kulak Coşkun, S. İmar Kanunu’nun 32. ve 42. Maddeleri Kapsamında Yıkım ve Para Cezası, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 16 (4), 249-289.
• Kurt, R. (2018). İş Yargısında “Arabuluculuk”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 135, Ankara, 405-444.
• Onar, S.S. (1966). İdare Hukukunun Umumî Esasları, 3. Cilt, İstanbul.
• Özbay, İ. (2006). Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10 (3-4), Erzincan, 459-475.
• Özdemir, S. (2011). İmar Para Cezaları Özelinde İdarî Yaptırımların Zaman Bakımından Uygulanması, Türk İdare Dergisi, 473, 113-132.
• Özdemir, Y. (2018). Türk Hukukunda Kamulaştırmasız El Atma, Karatay Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Özgenç, İ. (2006). Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi (Genel Hükümler), Adalet Bakanlığı Yayınları, 3. Bası, Ankara.
• Özkaya Özlüer, I. (2015). İdari Yaptırımların Özellikleri ve Çevre Kanunu, Ankara Barosu Dergisi, Sayı 1, Ankara, 122-186.
• Özkaya Özlüer, I. (2015). Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği Işığında İmar Planlarında Yetki Sorunu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 64 (2), Ankara, 435-457.
• Özmumcu, S. (2012). Uzakdoğu’da Arabuluculuk Anlayışı ile Türk Hukuk Sisteminde Arabuluculuk Kurumuna Genel Bir Bakış, XII Levha, İstanbul.
• Özyörük, M. (1948). Kamulaştırma Hukuku, Ankara.
• Sezer, Y. (2004). Kamu Mallarında Ecrimisil, Danıştay Dergisi, 108(34), Ankara, 5-22.
• Şahin, C. (2018). Danıştay Kararlarına Göre İmar Planının Yargı Yerince İptal Edilmesinin Yapının Hukuki Durumuna Etkisi – Eleştirel Bir Bakış, İstanbul Hukuk Mecmuası, 76 (2), İstanbul, 757‒785.
• Şahiniz, S. (2006). Teoride ve Uygulamada Kamulaştırmasız El Koyma, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Tanrıver, S. (2006). Hukuk Uyuşmazlıkları Bağlamında Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Özellikle Arabuluculuk, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 64, Ankara, 151-177.
• Taşkaya, S. (2019). Yerel Yönetimlerde İmar ve Şehircilik Faaliyetleri Üzerine Bir Araştırma, 2014-2019 Yılları Arası Belediyecilik, Elâzığ İli Örneği, Uluslararası Doğu Anadolu Fen Mühendislik ve Tasarım Dergisi, 1 (1), 14-28.
• Taşpolat Tuğsavul, M. (2012). Türk Hukukunda Arabuluculuk, Yetkin Yayınları, Ankara.
• Tutal, E. Kamulaştırmasız El Atma Davalarında Yargılama Sürecindeki Son Gelişmeler, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, https://dergipark.org.tr/download/article-file/229933, 1107-1132.
• Ulusoy, A. ve Akdemir, T. (2001). Mahalli İdareler, Seçkin Yayınevi, Ankara.
• Ulusoy, Y. (2004). Yargıtay Kararları Işığında Kamulaştırmasız El Atma, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Uysal, A. (2015). Kamulaştırmasız El Atma Halinde Açılabilecek Davalar, Taraf Ehliyetleri ve Nitelikleri, İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2 (1), İstanbul, 199-215.
• Yalçın, M., Demirkan, U., Döner, A. ve Eren, E. (2016). Hukuk Davaları, Seçkin Yayınları, Ankara.
• Yaman, M. (2016). İdari Yargı Dava Rehberi, Adalet Yayınevi, 5. Baskı, Ankara.
• Yasin, M. (2009). İmar Hukukunda İdarenin Yıkma Yetkisinin Kullanımının Usul ve Esasları, İstanbul.
• Yaşar, O., Gökcan, H.T. ve Artuç, M. (2010). Yorumlu Uygulamalı Türk Ceza Kanunu, 6. Cilt, Adalet Yayınları, Ankara.
• Yayla, Y. (2009). İdare Hukuku, Beta, İstanbul.
• Yaylak, C. (2017). Kamulaştırmanın Sınırlı Ayni Haklara Etkisi, Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6 (2), Kırıkkale, 84-101.
• Yıldırım Atakur, R. (2017). Mahkeme Kararları Işığında Türk Hukukunda Kamulaştırmasız El Atma Sorunu, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Yıldırım, B. (2013). Kamulaştırma ve Kamulaştırmasız El Atma Davaları, Yetkin Yayınları Ankara.
• Yıldırım, F. (2016). Türk Hukuk Sisteminde Alternatif Bir Çözüm Yolu Olarak Arabuluculuk, International Journal of Social Sciences and Education Research, 2 (3), 748-762.
• Yıldırım, R. (2012). İdare Hukuku Dersleri I, Mimoza, Konya.
• Zevkliler, A. (1977). “Kamulaştırma Satım Sözleşmesinin Özel Bir Çeşidi Midir?”, Prof. Dr. Osman F. Berki’ye Armağan, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 411, Ankara.