60 YAŞ VE ÜSTÜ BİREYLERE VERİLEN AFET BİLİNCİ EĞİTİMİNİN AFET BİLİNCİ VE HAZIRLIĞINA ETKİSİNİN İNCELENMESİ: ALANYA ALAADDİN KEYKUBAT TAZELENME ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 3, 266 - 277, 03.01.2024

Hatice Gülsoy , Zehra Aslan , Ümmühani Uslu , Özgür Nalbant

https://doi.org/10.54409/hod.1398082

Cited By: 1

Öz

Amaç: Son yıllarda yaşadığımız afetlerin sıklığı ve çeşitliliği giderek artmaktadır. Afetlerin zararlarını azaltmak toplumsal ve bireysel alınacak önlemlerle mümkün olacaktır. Afet hazırlık aşamasında yer alan afet bilinci eğitimleri büyük öneme sahiptir. Bu çalışma afet bilinci eğitimi alan tazelenme üniversitesi öğrencilerinin afet bilinci ve afete hazırbulunuşluk bilgi düzeylerini incelemek amacıyla uygulanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Katılımcılar 2023-2024 eğitim öğretim güz dönemi Alanya Tazelenme Üniversitesi Projesinde kayıtlı ve çalışmaya gönüllü katılan öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırma eğitim öncesi ve eğitim sonrası ölçekler uygulanarak ön test son test tasarımında uygulanmıştır.
Bulgular: Araştırmaya toplam 32 kişi katılmıştır. Katılımcıların %78,1’i kadın, %75,0’nin 65-70 yaş aralığında olduğu, %43,8’ i lisans ve ön lisans mezunuyken, %93,8 ‘i daha önce afet bilinci eğitimi almadığını belirtmiştir. Tazelenme Üniversitesi Projesi kapsamında 4 saat süre ile verilen afet bilinci eğitimi öncesi ve sonrası Afet Hazırbulunuşluk (AH) ve Genel Afet Hazırlık İnanç (GAHİ) ölçeği toplam puan ortalamaları arasındaki farklar istatistiksel olarak anlamlı çıkmıştır (p≤0,05). AHÖ ön test 29,00±6,96 son test 35,50 ±11,04 p=0,029 iken, GAHİÖ ön test 94,16±18,27, son test 103,83±19,75 p=0,041 olarak bulunmuştur.
Sonuç: Çalışmanın sonucunda verilen afet bilinci eğitiminin bireylerde, afetlere hazırbulunuşluk ve genel afet hazırlık inanç ölçeklerinden aldıkları toplam puan ortalamalarında anlamlı artışlar bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Afet, Afet Bilinci, 60 Yaş ve Üstü Bireyler, Sağlık, Afet Bilinci Eğitimi

DISASTER AWARENESS TRAINING FOR INDIVIDUALS 60 YEARS OF AGE AND OLDER INVESTIGATION OF THE EFFECT ON DISASTER AWARENESS AND PREPAREDNESS: THE CASE OF ALANYA ALAADDIN KEYKUBAT REFRESHMENT UNIVERSITY

Öz

Objective: In recent years, the frequency and variety of disasters we have experienced have been increasing. Reducing the damages of disasters will be possible with social and individual measures. Disaster awareness trainings in the disaster preparation phase are great importance. This study was conducted to examine the disaster awareness and disaster preparedness knowledge levels of refreshment university students who received disaster awareness training.
Materials and Methods: The participants consisted of students enrolled in the Alanya Refreshment University Project in the autumn term of the 2023-2024 academic year and voluntarily participated in the study. The research was applied in a pre-test post-test design by applying pre-training and post-training scales. A total of 32 people participated in the study. 78.1% of the participants were female, 21.9% were male, 75.0% were in the age range of 65-70 years, 43.8% were undergraduate and associate degree graduates, and 93.8% they had not received disaster awareness training before.
Results: The differences between the Disaster Readiness (DR) and General Disaster Belief (GDB) scale total mean scores before and after the disaster awareness training given for 4 hours within the scope of Refreshment University Project were statistically significant (p≤0.05). While the pre-test 29,00±6,96 post-test 35,50±11,04 p=0,029, the pre-test 94,16±18,27 and post-test 103,83±19,75 p=0,041 were found.
Conclusion: As a result of the study, significant increases were found in the total mean scores of the disaster preparedness and general disaster belief perception scales of the disaster awareness training.

Anahtar Kelimeler

Disaster, Disaster Awareness, Individuals aged 60 and over, Health, Disaster Awareness Education

Kaynakça

• Açkın, B, Tokem, Y. (2023). Afetlerde Geriatrik Yaklaşım. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 8(2), 653-659.
• AFAD (2023). Afete Hazır Aile. Afet ve Acil Durum Eğitim Merkezi. https://www.afad.gov.tr/afadem/afete-hazir-aile, 17.11.2023.
• Alpar, R (2010).Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik. Detay Yayıncılık.Ankara 1. Baskı. ss313-385. Bahadır, Z, Ay, F, Özgün B, G. (2022). Türkiye’de Huzur Evlerinde Yaşayan Yaşlılar: Betimleyici Bir Çalışma. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 15(2), 83-97. Doi.Org 10.46414 Yasad. 1131354.
• Büyüköztürk, Ş, Çakmak, K E, Akgün, Ö,E, Karadeniz, Ş, Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Teknikleri. Pegem Akademi. Ankara.
• Cornell, V, J, Cusack, L, ve Arbon, P. (2012). Older People and Disaster Preparedness: A Literature Review. Australian Journal of Emergency Management, 27(3), 49-53.
• Çakır, Ö, ve Atalay, G. (2020). Afetlerde Özel Gereksinimli Grup Olarak Yaşlılar. Resilience, 4(1), 169-186. Dikmenli, Y, Yakar, H. (2019). Öğretmen Adaylarının Afet Bilinci Algı Düzeylerinin İncelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 386-416.
• Help Age International, (2013). Displacement And Older People The Case Of The Great East Japan Earthquake And Tsunami Of 2011. Https://Www.Helpage.Org/Silo/Files/Displacement-And-Older-People, 15.11.2023.
• İnal, E, Altıntaş, K,H, Doğan, N. (2019). General Disaster Preparedness Belief And Related Sociodemographic Characteristics: The Example Of Yalova University, Turkey. Turkish Journal Of Public Health, 17(1), 1-15. İnce, C. (2020). Afetlerde Sosyal Savunmasız Bir Grup Olarak Yaşlılar: Covıd-19 Örneği. Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(9), 184-198.
• Naser, W,N, Saleem, H, B. (2018). Emergency And Disaster Management Training; Knowledge And Attitude of Yemeni Health Professionals: A Cross-Sectional Study. BMC Emergency Medicine, 18(23), 1-12.
• Nofal, A, Alfayyad, I, Khan, A, Aseri Al, Z. (2018). Knowledge, Attitudes, And Practices Of Emergency Department Staff Towards Disaster And Emergency Preparedness At Tertiary Health Care Hospital İn Central Saudi Arabia. Saudi Medicine Journal, 39(11), 1123-1129.
• Özyer, Y, Dinçer, S. (2020). Afetlerde Hemşirelerin Psikolojik İlk Yardım Rolleri. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (7), 198-206.
• Panuş, Ü, Karadakovan, A. (2023). Afet ve Acil Durumlarında Yaşlıya Yönelik Hizmetlerin Planlaması. Hastane Öncesi Dergisi, 8(1), 119-128.
• Saidam, NM, Eljedi, Y, A. (2020). Palestinian Emergency Nurses’ Knowledge And Role Perception About Disaster Management: A Need For İmmediate Actions. International Journal Of Community Medicine And Public Health, 7(3), 831-836.
• Şahin, Ş. (2019). Türkiye’de Afet Yönetimi ve 2023 Hedefleri. Türk Deprem Araştırma Dergisi, 1(2), 180-196. Şahin, Y, Lamba, M, Öztop, S. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Afet Bilinci ve Afete Hazırlık Düzeylerinin Belirlenmesi. Medeniyet Araştırmaları Dergisi, 3(6), 149-159.
• Şentuna, B, Fahri, Ç. (2020). Balıkesir Örnekleminde Bir Ölçek Geliştirme Çalışması: Afet Hazırbulunuşluk Ölçeği. İdealkent, 11(31), 1959-1983.
• Şentürk, S, Büyükdavraz, G, Keskin, A, Y. (2020). Yoğun Bakım Hemşirelerinin Afet Yönetimi Hakkındaki Bilgi, Görüş ve Yaklaşımları. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 8(3), 527-546.
• Şenuzun Ergün, F, Karadakovan, A. (2005). Violence Towards Nursing Staff İn Emergency Departments İn One Turkish City. International Nursing Review, 52(2), 154-160.
• Taşkıran, G, Baykal, Ü. (2017). Afetler ve Türkiye’de Hemşirelerin Afetlere Dazır Olma Durumları: Literatür İnceleme. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 2(4), 79-88.
• Tichy, M, Bond, A, E, Beckstrand, R, L, Heise, B. (2009). Nurse Practitioners’ Perception Of Disaster Preparedness Education. American Journal of Nurse Practitioners, 13(1), 10-22.
• Usher, K, Mayner, L. (2011). Disaster Nursing: A Descriptive Survey Of Australian Undergraduate Nursing Curricula. Australian Emergency Nursing Journal, 14(2), 75-80.
• Vatan, F, Salur, D. (2010). Yönetici Hemşirelerin Hastanelerdeki Deprem Afet Planları Konusundaki Görüşlerinin İncelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(1), 32-44.