How do Mobility Programs Change EFL Students' Point of View?

Year 2013, Volume: 44 Issue: 44, 181 - 188, 01.06.2013

Binnur Genç İlter

Abstract

Erasmus öğrencisi olarak üniversite eğitimini yurt dışında almak günümüzde çok popüler bir hale gelmektedir. İngilizce Öğretmenliği Bölümü öğrencileri Erasmus değişim programlarını genellikle dilsel, kültürel ve bireysel gelişim kazanmak için seçmektedirler. Gittikleri ülkelerin kültürlerini öğrenerek kültürlerarası deneyim kazanmayı amaçlamaktadırlar. Farklı kültürlere ve dillere duyulan bu ilgi beraberinde öğrenci hareketlilik programlarının üniversite öğrencileri için etkili olup olmadığı sorusunu getirmektedir. Bu çalışma, Erasmus hareketlilik programının üniversite öğrencilerinin bakış açılarını değiştirip değiştirmediği ve farklı ülkeler hakkında kültürel ve dilsel farkındalıklarını arttırıp arttırmadığı konusunu araştırmaktadır. Bu çalışma Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İngilizce Öğretmenliği Bölümünde 1 dönem öğrenci hareketliliği programına katılmış öğrencilerle yarı-yapılandırılmış teknik kullanılarak gerçekleştirilmiş nitel bir araştırmadır.

Keywords

değişim programları, kültürlerarası yeti, kültürel farklılıklar, dil gelişimi

References

• Arndt, R.T. (1984). Rethinking international education. In W. C. Olson & L. D. Howell (Eds.). International education: The unfinished agenda. Indianapolis. IN: White River Press.
• Council of Europe. (2007). Common European Framework of Reference for Languages: Learning, teaching, assessment. Cambridge: Cambridge University Press.
• Crotty, M. (1996). Phenomenology and nursing research. South Melbourne, Australia: Pearson Professional.
• Dignes, N. (1983). ‘Intercultural competence’. In D. Landis & R. W. Brislin (Eds.), Handbook of intercultural training. Volume 1. Elmsford. NY: Pergamon Press, Inc.
• Higgs, J. (2001). Charting standpoints in qualitative research. In H. Byrne-Armstrong, J. Higgs & D. Harsfall (Eds.), Critical moments in qualitive research. Oxford, UK. Butterworth-Heinemann.
• International Relations Office. (2009). Retrieved July 24, 2012, from Akdeniz University: http://uluslararasi.akdeniz.edu.tr/en
• Jakson, J. (2005). ‘Assessing intercultural learning through introspective accounts’ Frontiers: The Interdisciplinary Journal of Study Abroad.
• Kealey, D. J. (1990). Cross-cultural effectiveness: A study of Canadian technical advisors overseas. Hull. Quebec: Canadian International Development Agency.
• Krzaklewska, E., & Krupnik, S. (2008). The Role of the Erasmus Programme in Enhancing Intercultural Dialogue. Presentation of the Results from the Erasmus Student Network Survey 2007. Proceedings of the 4th International Barcelona Conference on Higher Education, Vol. 6. Higher education for intercultural dialogue and multiculturalism. Barcelona: Global University Network for Innovation.
• Lessard-Clouston, M. (1997). Towards an understanding of culture in L2/FL education. In Ronko, K. G. Studies in English, Vol. 25, 131-150. Japan: Kwansei Gakuin University Press.
• Lindlof, T. R & Taylor, B. C. (2002). Qualitative communication research methods. (2nd eds). Sage Publications. Thousands Oaks. CA.
• Mountfort, A & Smith, NW. (2000). British studies: intercultural perspectives. Longman.
• Paige, R. M. (2006). Dimensions of intercultural learning. In R. M. Paige, A. D. Cohen, B, Kappler, J. C. Chi & J. P. Lassegard (Eds.). Maximizing study abroad: A student’s guide to strategies for language and culture learning and use. (2nd eds.). Minneapolis: Center for Advanced Research on Language Acquisition. University of Minnesota. Peck, D. (1988). Teaching culture: Beyond language. Yale: New Haven Teachers Institute.
• Rathje, S. (2007). Intercultural competence-status and future of a controversial concept. Journal for language and intercultural communication.
• Roskosa, A. (2009). Teaching/learning English in a multicultural environment. Presentations Erasmus intensive programs 2007-2008. The National Agency in Austria.
• Saliba, M. (1995). An institutional framework for international education. In J. Callega. (Eds.). International education and the university. Bristol. PA: Jessica Kingsley.
• Seelye, H. N. (1988). Teaching culture. Lincolnwood, IL. National Company.
• Teichler, U. (2003). Mutual recognition and credit transfer in Europe: Experiences and problems. Journal of studies in international education.7:312. Sage.
• Ting-Toomey, S. & F. Korzenny (Eds.). (1989). Language, communication, and culture: current directions. Newbury Park. CA: Stage.
• Warwick, D. (1982). ‘Tea Room Trade: Means and Ends in Social Research’ in M. Bulmer (Eds.). Social research ethics: An examination of the merits of covert participant observation. London: Macmillan. GENİŞLETİLMİŞ ÖZET
• Dilsel ve kültürel farkındalık sadece Avrupa’da değil, Türkiye’de de giderek artmaktadır. Bu alanda yapılan çalışmalar öğrenci hareketlilik programlarının kültürlerarası ve bireysel duyarlılığı arttırdığını belirtmektedirler. Teichler (2003) çalışmasında öğrenci hareketlilik programlarının yatay ve dikey boyutlu olarak iki yönlü olduğundan söz eder.
• Dikey boyutunun eğitim amaçlı yer değiştirmeyi, yatay boyutunun ise kültürel, eğitimsel ve bireysel farklılıkları kapsadığını açıklar. Arnt (1984) ve Saliba (1995) çalışmalarında farklı kültürlerde ve farklı toplumlarda yaşamanın öğrencinin bakış açısını olumlu yönde değiştirdiğini ve daha hoşgörülü olduklarını belirtmektedirler. Chen ve Starasta (1996) çalışmalarında kültürlerarası yetinin tutum, bilgi ve beceriler olmak üzere üç unsurundan bahsetmektedir. Avrupa Konseyi Ortak Çerçeve Program İlkeleri’ne göre (2006) çok dillilik ve çok kültürlülük programları bireyin dilsel olgunluğunu geliştirirken, kişisel değişime de katkılarda bulunmaktadır. Son yıllarda bu konu üzerinde çalışan dilbilimciler ve araştırmacılar kültürler arası programların dilbilimsel yönlerini de incelemektedirler. Ting-Toomey ve Korzenny (1985) çalışmalarında dil öğretiminin aynı zamanda farklı kültürlerle ilişki kurma yeteneğini de kapsadığını belirtmektedirler. Kealey (1990, s.5) çalışmasında ise bu farklı kültürlerarası ilişki kurma yeteneğinin bireyin empati kurma yetisini geliştirdiğini, daha esnek ve farklı düşünebilme yetisine sahip olduğunu, hoşgörü ve öğrenme limitlerinin arttığını açıklamaktadır. Bu kültürel farkındalık ve çok dillilik ortamları daha etkili ve iyi dil öğrenmeyi de beraberinde getirmektedir. .
• Byram (1997) çalışmasında da aynı şekilde kültürlerarası yetiyi dilbilimsel ve kültürel yetinin bileşkesi olarak tanımlamaktadır. Ayrıca keşfederek öğrenme, tartışma ve eleştirel düşünme farkındalığını kazanma da kültürlerarası yetinin en önemli unsurlarıdır. Dignes (1983) ve Jakson (2005) çalışmalarında kültürlerarası yetinin öğrencilerin bakış açılarını geliştirdiğini, onların yeni ortamlara uyum sağlamalarını kolaylaştırdığını ve böylece daha yaratıcı fikirler ortaya koyduklarını belirtmişlerdir. Bu yetiye sahip olan öğrenciler daha bağımsız bir kimlik geliştirirken, özerk öğrenenler olarak da küresel bir bakış açısı kazanmaktadırlar.
• Erasmus programı ile yurt dışında bulunan öğrencilerin bakış açılarında nasıl bir değişiklik olduğunu algılayabilmek için Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İngiliz Dili Eğitimi Bölümünde öğrenim gören ve değişim programlarıyla 1 dönem yurt dışına giden 20 öğrenciye değişim programları ile ilgili sorular yöneltilmiştir. Yarı yapılandırılmış nitel araştırma tekniği kullanılarak yapılmış bu çalışmada 20 öğrencinin görüşleri kaydedilmiş, 10 tanesinin görüşlerine de bu araştırmada yer verilmiştir. Öğrencilerle yapılan görüşme süresince İngiliz Dili ve Eğitimi Bölümünden bir uzman da görüşmelere katılmış ve notlar almıştır. Öğrencilere toplamda 7 soru sorulmuş ve veri analizleri yapılırken ülkelerin sıralanmasına özen gösterilmiştir. 30 dakikalık süre içinde görüşme tekniği kullanılarak yapılan bu çalışmada öğrencilere değişim programlarının dilsel, kültürel ve bireysel etkileri ile ilgili aşağıdaki sorular sorulmuştur; Değişim programları İngilizce dil becerinin gelişimine ne oranda katkıda bulunmuştur? Öğrenciler bulundukları ülkenin dilini ve kültürünü öğrenmek için neler yapmışlardır? Öğrenciler farklı bir kültürde yaşamalarından dolayı oluşan zorlukların üstesinden nasıl gelmişlerdir? Bulundukları ülkenin insanlarını gücendirmemek için neler yapmışlardır? Yurt dışına gitmek farklı kültürler ve dillere karşı bir farkındalık oluşturmalarını sağlamış mıdır? Bu programdaki dilsel, kültürel ve bireysel olarak en önemli kazanımları nelerdir? Bu programdan ne umuyorlardı ve beklentilerini elde ettiler mi? Öğrencilerin bu sorulara verdikleri yanıtlar sonucunda değişim programına katılanların olumlu kazanımlar elde ettikleri anlaşılmıştır. Öğrencilerin yanıtları onların sadece bireysel kazanımlar elde etmediklerini aynı zamanda da sosyal sorumluluk geliştirdiklerini ortaya koymuştur. Bu program sayesinde öğrenciler 4 temel dil becerisini (dinleme-konuşmaokuma-yazma) geliştirmiş, bulundukları toplumun kültürleri ile ilgili bilgi edinmiş kültürel farklılıklara saygı duymayı öğrenmişlerdir. Bu programlar, öğrencilere kendi kültürlerine karşı da farklı bir bakış açısı kazanmalarını sağlamıştır. Öğrenciler bu program sayesinde daha hoşgörülü, açık fikirli ve kültürel farkındalığa sahip olduklarını belirtmişlerdir. Erasmus öğrencileri bu programlara katıldıktan sonra dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerinin her birini geliştirdiklerini fakat konuşma ve dinleme beceri gelişimlerinin çok yüksek olduğunu belirtmişlerdir. Bunun nedeni olarak da gittikleri ülkede İngilizce anadil olmamasına rağmen iletişim kurabildikleri tek dilin İngilizce olmasını göstermektedirler. Zaman zaman gittikleri ülkenin anadilini öğrenmekte zorluk çeken Erasmus öğrencileri, katıldıkları sosyal ortamlarda edindikleri farklı ülkelerden arkadaşları ile de İngilizce konuştuklarını ve dilde akıcılık kazandıklarını söylemişlerdir. Katıldıkları etkinliklerde o ülkenin sosyo-kültürel özelliklerini daha iyi algıladıklarını ve günlük konuşma dilini daha çabuk öğrenebildiklerini belirtmişlerdir. Karşılaştıkları sorunları çözebilmek için hem Türkiye’deki hem de bulundukları ülkelerdeki koordinatörlerden yardım alsalar da bazı sorunları kendileri çözerek problem çözme yetilerini geliştirdiklerini açıklamışlardır. Kültürel farklılıklardan doğan bazı yanlış anlaşılmaları da yine problem çözme yetilerini kullanarak, hoşgörülü ve sabırlı davranarak çözebildiklerini belirtmişlerdir. Bulundukları ülkenin kültürel değerlerine saygı duymayı öğrenmiş, farklılıkların bir zenginlik olduğunu kabul etmişlerdir. Farklı bir ülkede ve kültürde olmanın kendilerine farklı bir pencere açtığını ve dünyada binlerce farklı dilin ve kültürün olduğunun farkına vardıklarını belirtmişlerdir. Bir İngilizce öğretmeni olarak farklı dilleri ve kültürleri öğrenmenin kendilerini zenginleştirdiğini, önyargılardan uzaklaştırdığını, daha farklı, duyarlı ve hoşgörülü olduklarını belirtmişlerdir. Son olarak da değişim programına katılan öğrencilerin hemen hemen hepsi farklı kültürlerde yaşayan, farklı dilleri konuşan bireylerin de çok iyi arkadaşlıklar kurabileceklerini ve birbirlerini anlayabileceklerini gözlediklerini belirtmişlerdir. Kazanımları sadece kültürel ve dilsel gelişim düzeyinde olmamış, bireysel olarak da çok büyük kazanımlar elde etmişlerdir. Bu çalışma Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İngiliz Dili ve Eğitimi Bölümüne devam eden ve Erasmus programı ile yurt dışına giden 10 öğrenci ile sınırlıdır.