Savaş ve Savaş benzeri hallerin Çarter Sözleşmelerinde, Çarterer’in Güvenli Liman Tahsis Etme Yükümlülüğüne Etkileri

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2, 177 - 201, 07.08.2024

Ayca Ucar

Öz

2022 yılı Şubat ayının sonunda başlayan Rusya-Ukrayna savaşı ve yine Ekim 2023 ‘te başlayan Israil -Gazze savaşı dünyada bir çok sektörü etkilediği gibi denizcilik sektörüne etkisi tartışılmazdır1. Her geçen gün savaş kapsamında koşullar ve limanlarda alınan önlemler değiştiği için, yeni koşullara nasıl uyum sağlanması gerektiği üzerinde durulması gereken ayrı bir konudur. Savaş Riskleri söz konusu olduğunda tarafların yükümlülüklerini ele almayı amaçlayan çarter sözleşmelerinde savaş riskleri hükümlerinin dahil edilmesi yaygın bir uygulamadır. Özellikle, hem Yolculuk hem de Zaman Çarteri sözleşmelerinde çartererin (tahsis olunanın) en önemli sorumluluklarından biri güvenli liman sorumluluğudur. Bu makalede, savaş riskleri kapsamında çartererin güvenli liman sorumluluğu Türk hukuku, İngiliz mahkeme kararları ve BIMCO tarafından önerilen ve standart çarter sözleşmelerine eklenebilecek Conwartime, Voywar gibi savaş ve yaptırım klozları çerçevesinde incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Güvenli Liman, Standart Çarter Sözleşmeleri, Conwartime, Savaş riskleri, BIMCO

Kaynakça

• BAATZ Yvonne, Maritime Law, 5th ed.informa law 2015.
• BAUGHEN, Simon: Shipping Law,8th ed.,Routledge,2023
• KANER İnci, Deniz Ticareti Hukuku- I -II (Ders Kitabı) Filiz Kita- pevi, İstanbul, 2020.
• KARA Hacı, Deniz Ticareti Hukuku, On İki Levha, İstanbul, 2020.
• SOYER, Barış/Andrew Tettenborn, Disruptive Technologies, Climate Change and Shipping, Informa Law,2022.
• SÖZER Bülent, Deniz Ticareti Hukuku- I (Ders Kitabı), Giriş- Gemi- Donatan ve Navlun Sözleşmeleri, Gözden geçirilmiş 4. bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2017.
• UÇAR Ayça, Perils of the seas and Inherent vice in Marine Insuran- ce Law “Routledge; 1st edition (October 29, 2020).
• ÜLGENER Fehmi, Çarter Sözleşmeleri I-II Genel Hükümler ve Se- fer Çarter Sözleşmesi, DER Yayınları İstanbul 2017.
• YAZICIOĞLU Emine, KENDER / ÇETİNGİL Deniz Ticareti Hu- kuku, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 15. bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2020.