book review: Eralp, Osman Nuri. (2020). Başka Dünyalarda Canlı Mahlukat Var Mıdır? İstanbul: Karakarga Yayınları.

Yıl 2021, Kış, 227 - 230, 30.03.2021

Ercan Gürova

https://doi.org/10.21733/ibad.836740

Öz

Written by Osman Nuri Eralp, a veterinarian and bacteriologist, and published in 1918, Are There Alive Creatures in Other Worlds? 101 years after its first publication, the work was able to find the opportunity to meet today's readers for the first time in 2019 in Latin letters. It is possible to divide this short work of Eralp into three parts. The first chapter, titled "The Problem of Life on the Earth and the Planets", tries to give scientific answers to the question of whether there is life in other worlds, which is the main subject of the book. In the second part of the work, the author deals with the planets (Mercury, Venus, Mars, Jupiter, Saturn-Uranus-Neptune) and presents scientific data of the period such as the distance, diameter, density, volume, mass, gravity of these planets to the earth, while on the other hand, the dream of life on the planets. His workincludes depictions, creatures, giant plants and animals. The last part of the work is titled "The Earth and the End of Life in These Worlds" and after a summary about the planets and the Sun mentioned earlier, futuristic interpretations are given. The work has neither a fictional structure nor the feature of being the first in the Ottoman Scientific Roman tradition. Therefore, the work cannot go beyond being a "guide to imaginary planets". Nevertheless, it is undoubtedly a remarkable text in that it touches on topics such as extraterrestrials, superior technology, the idea of ​​advanced civilization, imagination of the future, and reflects the scientific understanding of its time.

Anahtar Kelimeler

science fiction, speculative fiction, outer worlds

Kitap incelemesi:Eralp, Osman Nuri. (2020). Başka Dünyalarda Canlı Mahlukat Var Mıdır? İstanbul: Karakarga Yayınları.

Öz

Bir veteriner ve bakteriyolog olan Osman Nuri Eralp tarafından kaleme alınıp 1918 yılında basılan Başka Dünyalarda Canlı Mahlûkat Var mıdır? adlı eser, ilk basımından 101 yıl sonra, 2019 yılında ilk defa Latin harfleriyle tekrar günümüz okuyucusu ile buluşma fırsatı bulabildi. Eralp’in bu kısa eserini üç bölüme ayırmak mümkündür. “Dünyada ve Gezegenlerde Hayat Meselesi” adını taşıyan ilk bölüm kitabın ana konusu olan başka dünyalarda canlı olup olmadığı sorusuna bilimsel cevaplar vermeye çalışır. Eserin ikinci bölümünde yazar gezegenleri (Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter, Satürn-Uranüs-Neptün) ele almakta, bu gezegenlerin dünyaya olan uzaklığı, çapı, yoğunluğu, hacmi, kütlesi, yerçekimi bilgisi gibi dönemin bilimsel verilerini sunarken öte yandan gezegenlerdeki yaşama dair hayal ürünü tasvirlere, yaratıklara, dev bitki ve hayvanlara yer verir. Eserin son bölümü “Dünya ve Bu Dünyalarda Hayatın Sonu” başlığını taşımakta ve daha önce bahsi geçen gezegenler ve Güneş ile ilgili özet yapıldıktan sonra fütüristik yorumlara yer verilmektedir. Eser ne kurmaca bir yapıya ne de Osmanlı Fenni Roman geleneğinde ilk olma özelliğine sahiptir. Dolayısıyla, eser bir “hayali gezegenler kılavuzu” olmaktan öteye gidemez. Buna rağmen, dünya-dışı varlıklar, üstün teknoloji, ileri medeniyet fikri, gelecek tasavvuru gibi konulara temas etmesi ve zamanının bilimsel anlayışını yansıtması bakımından hiç şüphe yok ki kayda değer bir metindir.

Anahtar Kelimeler

bilim kurgu, fenni roman, başka dünyalar

Kaynakça

• Eralp, Osman Nuri. (2020). Başka Dünyalarda Canlı Mahlukat Var Mıdır? İstanbul: Karakarga Yayınları.
• Uyanık, Seda. (2013). Osmanlı Bilim Kurgusu: Fenni Edebiyat. İstanbul: İletişim Yayınları.