INVESTIGATION OF THE RELATIONS BETWEEN PROACTIVE PERSONALITY CHARECTERISTICS, SELF-CONTROL, AND ACADEMIC EXCELLENCE OF EDUCATION FACULTY STUDENTS

Yıl 2022, Sayı: 12, 409 - 425, 02.08.2022

Emre Er , Arcan Aydemir

https://doi.org/10.21733/ibad.1005392

Cited By: 2

Öz

The aim of this study is to examine the relationships between the proactive personality traits of education faculty students and their self-control and academic perfectionism levels. Within the scope of the study, data were collected from 357 students studying at Artvin Coruh University Faculty of Education. “Abridged Proactive Personality Scale”, “Short Self-Control Scale” and “Academic Perfectionism Scale” were used in the study. Pearson product-moment correlation coefficient, simple linear regression analysis and t-test were used in the analysis of the data obtained in the study. According to the results of the study, the proactive personality traits of the participants are significant predictors of self-control and academic perfectionism. When the differences in the perceptions of the participants according to their gender were examined, there were significant differences in favor of men in the self-control variable and in favor of women in the dimension of academic perfectionism.

Anahtar Kelimeler

Proactive personality, self-control, academic perfectionism

Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Proaktif Kişilik Özellikleri ile Öz Kontrol ve Akademik Mükemmeliyetçilikleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı, eğitim fakültesi öğrencilerinin proaktif kişilik özellikleri ile özkontrol ve akademik mükemmeliyetçilik düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Çalışma kapsamında Artvin Çoruh Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 357 öğrenciden veri toplanmıştır. Çalışmada “Kısaltılmış Proaktif Kişilik Ölçeği”, “ Kısa Özkontrol Ölçeği” ve “Akademik Mükemmeliyetçilik Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen verilerin analizinde Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı, basit doğrusal regresyon analizi ve t-testi kullanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre katılımcıların proaktif kişilik özellikleri öz kontrol ve akademik mükemmeliyetçiliğin anlamlı yordayıcısıdır. Katılımcıların cinsiyetlerine göre algılarındaki farklılıklar incelendiğinde özkontrol değişkeninde erkekler, akademik mükemmeliyetçilik boyutunda ise kadınlar lehine anlamlı farklılıklar elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Proaktif kişilik, özkontrol, akademik mükemmeliyetçilik

Kaynakça

• Akın, A., Abacı, R., Kaya, M., & Arıcı, N. (2011, June). Kısaltılmış proaktif kişilik ölçeğinin (KPÖ) Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. ICES11 International Conference on Educational Sciences, June, 22-25, Famagusta, Cyprus.
• Allen, D. G., Weeks, K. P., & Moffitt, K. R. (2005). Turnover intentions and voluntary turnover: the moderating roles of self-monitoring, locus of control, proactive personality, and risk aversion. Journal of Applied Psychology, 90(5), 980. https://doi.org/10.1037/0021-9010.90.5.980
• Bateman, T. S. & Crant, J. M. (1993). The proactive component of organizational behavior: a measure and correlates. Journal of Organizational Behavior, 14, 103-118. https://doi.org/10.1002/job.4030140202
• Baumeister, R. F. & Alquist, J. L. (2009). Is there a downside to good self-control? Self and Identity, 8(2-3), 115-130. DOI: 10.1080/15298860802501474
• Belwalkar, B. B. & Tobacyk, J. J. (2018). Toward a tripartite model and measurement of proactive personality. Journal of Personality Assessment, 100(5), 529-538. DOI:10.1080/00223891.2018.1480488
• Bolino, M., Valcea, S., & Harvey, J. (2010). Employee, manage thyself: The potentially negative implications of expecting employees to behave proactively. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 83, 325-345. https://doi.org/10.1348/096317910X493134
• Boyalı, C. (2020). Öz-kontrol ile akademik erteleme arasındaki ilişkide akıllı telefon bağımlılığının aracı rolünün incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• ,Bozbayındır, F. & Alev, S. (2018). Öğretmenlerin öz yeterlilik, proaktif kişilik ve değişime açıklık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 293-311. https://doi.org/10.17679/inuefd.346666
• Burns, D. D. (1980). The perfectionists scrip for self-defeat. Psychology Today, 34-51.
• ,Büyükbayraktar, Ç. (2011). Üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçilik ve öfke ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• ,Büyükgöze, H. (2016). Üniversite öğrencilerinin proaktif kişiliklerinin çalışma iradesi algısındaki yordayıcı rolü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 117-123. https://doi.org/10.24106/kefdergi.375678
• Büyükgöze, H. & Gelbal, S. (2016). Lisansüstü eğitime yönelik tutumda proaktif kişilik ve akademik kontrol odağının rolü. In K. Beycioğlu, N. Özer, D. Koşar, & İ. Şahin (Eds.), Eğitim yönetimi araştırmaları (pp. 91-103). Ankara: Pegem Akademi.
• Cai, Z., Guan, Y., Li, H., Shi, W., Guo, K., Liu, Y., & Hua, H. (2015). Self-esteem and proactive personality as predictors of future work self and career adaptability: An examination of mediating and moderating processes. Journal of Vocational Behavior, 86, 86-94. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2014.10.004
• Cao, C. & Meng, Q. (2020). Exploring personality traits as predictors of English achievement and global competence among Chinese university students: English learning motivation as the moderator. Learning and Individual Differences, 77, 1-10. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2019.101814
• Calderon, A. J. (2018). Massification of higher education revisited. RMIT University. Retrieved from: https://www.academia.edu/36975860/Massification_of_higher_education_revisited 20 August 2021.
• Chang, E. C. (2006). Perfectionism and dimensions of psychological well–being in a college student sample: A test of a stress–mediation model. Journal of Social and Clinical Psychology, 25(9), 1001-1022. https://doi.org/10.1521/jscp.2006.25.9.1001
• Crant, J. M. (2000). Proactive behavior in organizations. Journal of Management, 26(3), 435-462. DOI:10.1016/S0149-2063(00)00044-1
• Çelik, E. O. (2019). Dağcılık sporu ile uğraşan bireylerin doğaya bağlılık, bilinçli farkındalık, öz kontrol düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Çini, P. E. (2014). Yönetici ve çalışanların proaktif kişilik özellikleri ve ilişkisel bağımlı benlik düzeylerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Duckworth, A.L., Gendler, T.S., & Gross, J.J. (2014). Self-control in school-age children. Educational Psychologist, 49(3), 199-217. https://doi.org/10.1080/00461520.2014.926225
• Ekşi, H., Turgut, T., & Sevim, E. (2019). Üniversite öğrencilerinde öz kontrol ve sosyal medya bağımlılığı ilişkisinde genel erteleme davranışlarının aracı rolü. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 6, 717−745. https://doi.org/10.15805/addicta.2019.6.3.0069
• Er, F. & Sönmez, H. (2009). Üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçilik: Anadolu üniversitesi örneği. AKÜ Fen Bilimleri Dergisi, 1, 11-15.
• Frost, R. O., Marten, P., Lahart, C., & Rosenblate, R. (1990). The dimensions of perfectionism. Cognitive Therapy and Research, 14(5), 449-468.
• Gordeeva, T.O., Osin, E.N., Suchkov, D.D., Ivanova, T.Yu., Sychev, O.A., & Bobrov, V.V. (2017). Self-control as a personal resource: determining ıts relationships to success, perseverance, and well-being. Russian Education & Society, 59(5-6), 231-255. https://doi.org/10.1080/10609393.2017.1408367
• Gürgan, U. & Gündoğdu, İ. (2019). Fen, matematik ve sosyal bölümlerde okuyan üniversite öğrencilerinin yürütücü biliş becerilerinin akademik mükemmeliyetçiliklerinin ve akademik erteleme davranışlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13(1), 152-175. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.547262
• Hamachek, D. E. (1978). Psychodynamics of normal and neurotic perfectionism. Psychology, 15, 27-33.
• Hançer, A. H. (2016). Ortaokul öğrencilerinin olumlu ve olumsuz mükemmeliyetçilik düzeyleri ile benlik saygısının incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 53, 253-274. DOI : 10.9761/JASSS3804
• Hewitt, P. L. & Flett, G. L. (1991). Perfectionism in the self and social contexts: Conceptualization, assessment, and association with psychopathology. Journal of Personality and Social Psychology, 60, 456-470. https://doi.org/10.1037/0022-3514.60.3.456
• Higgins, G. E. & Makin, D. A. (2004). Does social learning theory condition the effects of low self-control on college students’ software piracy. Journal of Economic Crime Management, 2(2), 1-22.
• Higgins, G. E. & Wilson, A. L. (2006). Low self-control, moral beliefs, and social learning theory in university students’ intentions to pirate software. Security Journal, 19(2), 75-92. https://doi.org/10.1057/palgrave.sj.8350002
• Hollender, M. H. (1978). Perfectionism, a neglected personality trait. Journal of Clinical Psychiatry, 39, 384-385.
• Joo, B. K., Hahn, H. J., & Peterson, S. L. (2015). Turnover intention: the effects of core self evaluations, proactive personality, perceived organizational support, developmental feedback, and job complexity. Human Resource Development International, 18(2), 116-130. https://doi.org/10.1080/13678868.2015.1026549
• Joshanloo, M. & Afshari, S. (2011). Big five personality traits and self-esteem as predictors of life satisfaction in Iranian Muslim university students. Journal of Happiness Studies, 12(1), 105-113. DOI:10.1007/s10902-009-9177-y
• Kale, E. (2019). Proaktif kişilik ve kontrol odağının, kariyer tatmini ve yenilikçi iş davranışına etkisi. Journal of Tourism Theory and Research, 5(2), 144-154. https://doi.org/10.24288/jttr.527358
• Kanten, P. & Deniz, Y. (2020). The effects of perfectionism on proactive and innovative behaviors: Role of psychological climate. Press Academia Procedia, 11(1), 178-184. DOI: 10.17261/Pressacademia.2020.1263
• Kara, E. & Ceyhan, A. A. (2017). Üniversite öğrencilerinin depresyon düzeylerinin bilinçli farkındalık ile ilişkisi: öz-kontrolün aracılık rolü. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 6(1), 9-14. DOI: 10.5455/JCBPR.251016
• Karataş, Z. (2012). Kontrol odağının yordayıcıları olarak saldırganlık ve çok boyutlu mükemmeliyetçilik. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(3), 245-260.
• Kıral, E. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin mükemmeliyetçilik algısı ve kontrol odağı ile ilişkisi. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kim, T. Y., Hon, A. H. Y., & Lee, D. R. (2010). Proactive personality and employee creativity: the effects of job creativity requirement and supervisor support for creativity. Creativity Research Journal, 22(1), 37-45. DOI:10.1080/10400410903579536
• Koydemir, S., Sun Selışık, Z. E., & Tezer, E. (2005). Evlilik uyumu ve mükemmeliyetçilik boyutları arasındaki ilişkiler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(23), 65-75.
• Lin, S. H., Lu, W. C., Chen, M. Y., & Chen, L. H. (2014). Association between proactive personality and academic self-efficacy. Current Psychology, 33(4), 600-609.
• Liu, Y., Zhao, S., Jiang, L., & Li, R. (2016). When does a proactive personality enhance an employee’s whistle-blowing intention?: A crosslevel ınvestigation of the employees in chinese companies. Ethics & Behavior, 26(8), 660-677. https://doi.org/10.1080/10508422.2015.1113382
• Morgan, B. & De Bruin, K. (2010). The relationship between the big five personality traits and burnout in South African university students. South African Journal of Psychology, 40(2), 182-191. https://doi.org/10.1177/008124631004000208
• Mezo, P.G. (2009). The self-control and self-management scale (scms): development of an adaptive self-regulatory coping skills instrument. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 31, 83-93. https://doi.org/10.1007/s10862-008-9104-2
• Nebioğlu, M., Konuk, N., Akbaba, S., & Eroğlu, Y. (2012). The investigation of validity and reliability of the turkish version of the brief self-control scale. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni-Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 22(4), 340-351. DOI: 10.5455/bcp.20120911042732
• Odacı, H., Kalkan, M., & Çıkrıkcı, Ö. (2017). Akademik mükemmeliyetçilik ölçeğinin geliştirilmesi. .Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(1), 353-366.
• Odacı, H. & Kaya, F. (2019). Mükemmeliyetçilik ve umutsuzluğun akademik erteleme davranışı üzerindeki rolü: üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi/Journal of Higher Education and Science, 9(1), 43-51.
• Onursal, M. (2019). Örgütsel dışlanma, olumlu sosyal davranış, saldırgan davranış, iş-yaşam dengesi, öz-kontrol ve zaman yönelimini ilişkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Özgüngör, S. (2003). Mükemmeliyetçilik ve özerklik destekleyici davranışların amaç tarzları ile ilişkisi. Eğitim ve Bilim, 28(127), 25-30.
• Pacht, A.R. (1984) Reflections on perfectionism. American Psychologist, 39, 386-390. https://doi.org/10.1037/0003-066X.39.4.386
• Peker, T. (2018). Öz-yeterlik ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide proaktif kişiliğin aracı rolü. Yüksek lisans tezi. Ordu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ordu.
• Sarı, S. V., Kabadayı, F., & Şahin, M. (2017). Mesleki sonuç beklentisinin açıklanması: öz-aşkınlık, öz-bilinç ve öz-kontrol / öz-yönetim. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(48), 145-159.
• Satıcı, B. (2020). Üniversite öğrencilerinde duygusal zeka ile okul doyumu ilişkisinde akademik mükemmeliyetçilik ve ertelemenin sıralı aracılığı. Yaşadıkça Eğitim, 34(1), 28-41. https://doi.org/10.33308/26674874.2020341142
• Satıcı, B., Göçet Tekin, E., & Deniz, M. E. (2020). Cognitive flexibility and mental well-being: fear of negative evaluation and academic perfectionism as serial mediators. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 386-396. DOI: 10.17556/erziefd.632776
• Seibert, S. E., Crant, J.M., & Kraimer, M. L. (1999). Proactive personality and career success. Journal of Applied Psychology, 84(3), 416-427. DOI:10.1037/0021-9010.84.3.416
• Seibert, S. E., Kraimer, M. L., & Crant, J. M. (2001). What do proactive people do? A longitudinal model linking proactive personality and career success. Personnel Psychology, 54(4), 845-874. https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.2001.tb00234.x
• Sula Ataş, N. & Kumcağız, H. (2020). Ergenlerin akademik erteleme davranışları, akademik öz yeterlik inançları ve mükemmeliyetçilik. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 375-386. DOI: 10.16986/HUJE.2019050341
• Tang, T-W. (2015). Competing through customer social capital: the proactive personality of bed and breakfast operators. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 20(2), 133-151. https://doi.org/10.1080/10941665.2013.866969
• Tangney, J. P., Baumeister, R. F., & Boone, A. L. (2004). High self-control predicts good adjustment, lss pathology, better grades, and interpersonal success. Journal of Personality, 72(2), 271-324. DOI: 10.1111/j.0022-3506.2004.00263.x
• Tibbetts, S. G. & Myers, D. L. (1999). Low self-control, rational choice, and student test cheating. American Journal of Criminal Justice, 23(2), 179-200. https://doi.org/10.1007/BF02887271
• Topçu Demirtaş, E. (2019). Kişilik ve kişiliğin temel kavramlar. D. Gençtanırım Kurt & E. Çetinkaya Yıldız (Ed.). Kişilik kuramları gerçek yaşamdan kişilik analizi örnekleriyle (Genişletilmiş 4.baskı) içinde (s.2-32). Ankara: Pegem.
• Tunca, S., Elçi, M., & Murat, G. (2018). Proaktif kişilik yapısının ve yenilikçi davranışın görev performansına etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 325-335. https://doi.org/10.30803/adusobed.413208
• Tymon, A. & Batistic, S. (2016). Improved academic performance and enhanced employability? The potential double benefit of proactivity for business graduates. Teaching in Higher Education, 21(8), 915-932. https://doi.org/10.1080/13562517.2016.1198761
• Ulu Kalın, Ö. (2020). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarında mükemmeliyetçilik. Studies in Educational Research and Development, 4(1), 1-25.
• Uncuoğlu Yolcu, İ. & Çakmak, A. F. (2017). Proaktif kişilik ile proaktif çalışma davranışı ilişkisi üzerinde psikolojik güçlendirmenin etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(2), 425-438. http://dx.doi.org/10.17130/ijmeb.2017228692
• Uyanık, S. (2007). Üstün yetenekli çocuklarda mükemmeliyetçilik, yalnızlık ve kendine saygı düzeyinin sınav kaygısı üzerindeki etkileri. Yüksek lisans tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Yılmaz, F. Ö., Erişen, M. A., & Banaz, M. (2019). Üniversite öğrencilerinin mükemmeliyetçilik düzeylerinin değerlendirilmesi. Journal of Healthcare Management and Leadership, (1), 27-39. https://doi.org/10.35345/johmal.534808
• Wang, A., Karns, J. T., & Meredith, W. (2003). Motivation, stress, self-control ability, and self-control behavior of preschool children in china. Journal of Research in Childhood Education, 17(2), 175–187. https://doi.org/10.1080/02568540309595008