HİZMET SEKTÖRÜNDE GELİR UNSURUNUN İŞ MOTİVASYONUNA VE AİLE İÇİ HUZURA ETKİSİ: KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 2, 995 - 1016, 30.12.2018

Hülya Çağıran Kendirli , Metin Bahadır

https://doi.org/10.21733/ibad.478127

Cited By: 1

Öz

Bir
hizmet sektörü kuruluşu olan üniversitelerde görev yapan akademik ve idari
personelin gelirlerinin çalışanların iş motivasyonuna ve aile içi huzurlarına
etkisini ölçme amacıyla gerçekleştirilen anket çalışmasına, Kastamonu
Üniversitesi akademik ve idari personelinden 350’si katılmıştır. SPSS
istatistik programı kullanılarak istatistik çözümlemeleri yapılan verilerin
sonuçlarına göre, demografik değişkenlerden eğitim ile iş motivasyonu arasında
anlamlı bir farklılık bulunmuş, ancak çalışanların iş motivasyonu ile cinsiyet,
yaş, mesleki deneyim, personel statüsü ve ücret düzeyi arasında anlamlı bir
farklılık bulunmamıştır. Yine eğitim ve
gelir değişkenleri ile çalışanların maaş yetersizliği yaşamalarının oluşturduğu olumsuz durumlar arasında
anlamlı bir farklılık bulunmuştur. 
Araştırmaya katılan personelin büyük çoğunluğunun 26-45 arasında olduğu,
eğitim düzeylerinin yine %91 gibi bir oranla lisans düzeyi ve üstünde olduğu
görülmüştür. Anket çalışmasının verileri
öncelikle SPSS 22 istatistik programında analize tabi tutulmuştur. Verilerin
analizinde araştırmada kullanılan demografik özellikler için frekans tabloları
ve diğer değişkenler için ise parametrik olmayan Kruskal-Wallis ve Mann-Whitney
U test teknikleri uygulanmıştır. Ayrıca veriler faktör analizi ve güvenirlik
analizlerine de tabi tutulmuştur. Dört faktör altında toplanan araştırma sonuçlarına
göre araştırmaya katılan personelin genel olarak kurumsal politikaların ve
işleyişin iş motivasyonu üzerinde yüksek derecede etkisi olduğu, çalışanların
gelirlerinde meydana gelebilecek düşüşlerin ailevi huzuru pek fazla
etkilemediği, maaşa ek olarak verilecek ekonomik ödüllerin (prim, ikramiye vb.)
çalışanın iş motivasyonunu arttırdığı, çalışanların yaptıkları işe göre
aldıkları ücretin yetersiz bulunduğuna dair buna benzer bulgulara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hizmet Sektörü, Motivasyon

Kaynakça

• Ağırbaş, İ., Çelik, Y. & Büyükkayıkçı, H. (2005). Motivasyon araçları ve iş tatmini: Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı hastane başhekim yardımcıları üzerinde bir araştırma. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8(3), 326-350.
• Aktaş, Y., Cesur, E.E., Cesur, E., Özkan, E. & Soysal, P. (2015). Bir bakışta insan kaynakları yönetimi. İstanbul: Dora yayıncılık.
• Akyar, A. (2013). Etkili yönetim ve yöneticilik II. (3. Baskı). İzmir: İlya İzmir Yayınevi.
• ATİK, H. (1994). Hizmet Ekonomisi Ders Notları. Kayseri.
• Balcı, A. (2006). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem,teknik ve ilkeler. (6. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Baş, T. & Ardıç, K. (2002). Yükseköğretimde iş tatmini ve tatminsizliği. İktisat İşletme ve Finans, 17(198), 72-81.
• Bilgiç, R. (1998). The relationship between job satisfaction and personal characteristics of Turkish workers. The Journal of Psychology, 132(5), 549-557.
• Birinci, N. (1999). Bursa’da görev yapan hekimlerde iş doyumu ve bunu etkileyen etmenler. Doktora tezi. Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Bozkurt, Ö. & Bozkurt, İ. (2008). İş tatminini etkileyen işletme içi faktörlerin eğitim sektörü açısından değerlendirilmesine yönelik bir alan araştırması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 1-18.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör Analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 32(32), 470-483.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (22. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• CAN, H. (1997). Organizasyon ve Yönetim. (4. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çağan, S. N. (2012). Performans ve motivasyon arasındaki ilişki: GATA hemşirelik hizmetleri örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Çam, O., Akgün, E., Gümüs, A. B., Bilge, A. & Keskin, G. Ü. (2005). .Bir ruh sağlığı ve hastalıkları hastanesinde çalışan hekim ve hemşirelerin klinik ortamlarını değerlendirmeleri ile is doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6(4), 213-220.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Dağdeviren, N., Musaoğlu, Z., Ömürlü, İ. K. & Öztora, S. (2011). Akademisyenlerde İş Doyumunu Etkileyen Faktörler. Balkan Medical Journal, 2011(1), 69-74.
• Demirci, K. (1999). İnsan kaynaklarının motivasyonunda sosyo-psikolojik faktörlerin önemi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (3), 319-328.
• Dost, M. T. & Cenkseven, F. (2008). Öğretim elemanlarının sosyodemografik değişkenlere ve üniversitelerini değerlendirmelerine göre iş doyumları. Eğitim ve Bilim, 33(148), 28-39.
• Eğinli, A. T. (2009). Çalışanlarda iş doyumu: Kamu ve özel sektör çalışanlarının iş doyumuna yönelik bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3), 35-52.
• Eren, E. (2001). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, (7. Baskı). İstanbul: Beta Yayınevi.
• Erol, V. (1998). İş tatmini ve örgütsel bağlılık. Yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Gümüş, S. & Göker, Ü. E. (2012). Hizmet kalitesinin hizmet performansına etkisi: Bir hastanede uygulama. (1. Baskı). İstanbul: Hiperlink Yayınları.
• Gümüş, S. & Sezgin, B. (2012). Motivasyonun örgütsel bağlılığa ve performansa etkisi. (1. Baskı) . İstanbul: Hiperlink Yayınları.
• Gümüş, S. & Tütüncü, M. (2012). Hizmet, hizmet pazarlaması, Türkiye’de bireysel emeklilik sistemi ve pazarlama stratejileri. (1. Baskı). İstanbul: Hiperlink Yayınları.
• Javalgi, R. G., & Steven White, D. (2002). Strategic challenges for the marketing of services internationally. International Marketing Review, 19(6), 563-581.
• Kantar, H. (2010). İşletmede Motivasyon. (2.Baskı). İstanbul: Kum Saati Yayınları.
• Karadağ, E., Başaran, A. & Korkmaz, T. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin algıladıkları liderlik biçimleri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), 32-45.
• Karahan, K. (2000). Hizmet Pazarlaması. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım.
• Karakaya, A. & Ay, F. A. (2007). Çalışanların motivasyonunu etkileyen faktörler: Sağlık çalışanlarına yönelik bir araştırma. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,, 31(1), 55-67.
• Karalar, R. (2004). Pazarlama Yönetimi. (2.Baskı). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 1478.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (24. Basım). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Kaya, M. F. (2013). Sürdürülebilir kalkınmaya yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi,(28), 175-193.
• Kırkbeşoğlu, E. (2015). “İş Yeri Teknolojisi ve Tasarımı”, (Ed. Ömür N. Timurcanday Özmen), Örgüt Kuramları ve Tasarımı Anlamak. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Kobu, B. (2003). Üretim Yönetimi. (11. Baskı). İstanbul: Avcıol Basım Yayın.
• Koyuncu, S. C. (2013). Örgütsel yabancılaşma olgusunun iş tatmini üzerine etkisi: Niğde ilinde bir araştırma. Yüksek lisans tezi. Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Mucuk, İ. (2001). Pazarlama İlkeleri. (13. Basım). İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Özaltın, H. (1997). Türk Silahlı Kuvvetleri’nde görev yapan muvazzaf tabip ve ordu hemşirelerinin iş doyumlarının analizi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. GATA Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özaltın, H., Kaya, S., Demir, C. & Özer, M. (2002). Türk silahlı kuvvetlerinde görev yapan muvazzaf tabiplerinin iş doyum düzeylerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 44(4), 423-427.
• Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Özer, M., Şahin, B., Çetin, M. & Demir, C. (2005). Ankara ilinde bulunan üç askeri hastanede çalışan askeri hekimlerin iş doyum düzeylerini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8(1), 31-49.
• Öztürk, H. (2002). Hemşirelerin motivasyon düzeyleri ve performans düzeyleri. Doktora tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Öztürk, S. A. (1998). Hizmet Pazarlaması. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 1028.
• Öztürk, Z. & Dündar, H. (2003). Örgütsel motivasyon ve kamu çalışanlarını motive eden faktörler. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 57-67.
• Pelit, E. & Öztürk, Y. (2010). Otel işletmeleri işgörenlerinin iş doyum düzeyleri: Sayfiye ve şehir otel işletmeleri işgörenleri üzerinde bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi,, 2(1), 43-72.
• Sayım, F. & Aydın, V. (2011). Hizmet sektörü özellikleri ve sistematik olmayan risklerin sektörel menkul kıymetleri ile etkileşimine dair teorik bir çalışma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(29), 246-259.
• Schoell, W. F., & Guiltinan, J. P. (1995). Marketing: Contemporary Concepts and Practices. New Jersey: Prentice Hall, Inc.
• Songur, A. (2009). Hizmet işletmelerinde pazar yönlülük ve Türk bankacılık sektörü işletme uygulamalarının değerlendirilmesi: Isparta il merkezinde bir uygulama. Yüksek lisans tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Sökmen, A. (2010). Yönetim ve Organizasyon. (1. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Sun, H. Ö. (2002). İş doyumu üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış uzmanlık yeterlilik tezi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Şimşek, Ş. M. & Çelik, A. (2009). Yönetim ve Organizasyon. (1. Baskı). Ankara: Eğitim Akademi Yayınları.
• Tekin, N. V. (2014). SPSS uygulamalı istatistik teknikleri klasik ve bilgisayarlı çözümler. (3. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Uzunoğlu, S., Alkin, K., Gürlesel, C. F. & Civelek, U. (2000). Bölgesel Finans ve Hizmet Merkezi: İstanbul. İstanbul: Lebib Yalkın Yayınları.
• Yıldırım, Y. (1999). Sağlık Bakanlığına bağlı genel hastanelerde çalışan hastane yöneticilerinin iş doyumu. Bilim uzmanlığı tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldız, N., Yolsal, N., Ay, P. & Kıyan, A. (2003). İstanbul Tıp Fakültesi’nde çalışan hekimlerde iş doyumu. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 66(1), 56-61.
• Yılmaz, L. A. (2010). Motivasyon araçlarının çalışanların performansı üzerindeki etkisi: Türk Telekom personeli üzerinde bir uygulama. Yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yılmazer, A. & Eroğlu, C. (2012). Davranış bilimleri ve örgütsel davranış. (3. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• İNTERNET KAYNAKLARI
• www.tdk.gov.tr. Erişim yılı, 28 Ocak 2016.
• yunus.hacettepe.edu.tr/~yurdugul/3/indir/Kuresellik.pdf Erişim yılı, 15 Ocak 2018.