ÇİN SİNEMASINDA BAĞIMSIZ FİLM ÜRETİMİNİN ÖNCÜLERİ : BEŞİNCİ VE ALTINCI KUŞAK ÇİN SİNEMASI

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 21, 01.04.2020

Muhammet Dilek

Öz

Bağımsız sinemayı incelemek, zor bir sınıflandırma yapmayı gerektirir. Hangi
filmlerin ana akım olarak kabul edileceği kolay olsa da bağımsız filmleri
sınıflandırmak zor bir çabadır. Hangi filmler bağımsız olarak kabul edilebilir?
Bağımsız sinema neyden / kimden bağımsızdır? Sinema endüstrisinde ağırlıkla
yabancıların söz sahibi olduğu ya da endüstrinin tamamen devlet kontrolünde
olduğu koşullarda bağımsız sinemadan söz edilebilir mi? Bu gibi sorular Çin’de
bağımsız film üretimi incelendiğinde göz ardı edilemeyen temel başlangıç
noktalarını oluşturmaktadır. Bu çalışmada betimsel analiz yöntemi kullanılarak
başlangıcından 2000’lere Çin sinemasına değinilerek, ülkede değişen koşulların
Çin sinemasına ve bağımsız film üretimine etkileri incelenecektir. Bu inceleme
Çin’de bağımsız film üretiminin çeşitli nedenlerle 1980’li yıllara kadar mümkün
olmadığını, bağımsız film üretiminin gerçekleşebilmesinin belirli koşullara bağlı
olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Çin Sineması, Beşinci Kuşak, Altıncı Kuşak, Bağımsız Sinema

RUGGED ROAD TO MAKING INDEPENDENT FILMS IN CHINA : FIFTH AND SIXTH GENERATION CHINESE CINEMA

Öz

Examining independent cinema requires a tough classification process. It is easy to distinguish mainstream films but distinguishing independent films is complex.
Which films can be considered independent? Who or what independent cinema is
independent from? Is it possible to discuss about independent cinema in a country
where the cinema industry is heavily influenced by foreigners or when the industry
is under total government control? These types of questions are the starting points
that can’t be ignored when examining Chinese independent filmmaking. Using
descriptive analysis method, in this work Chinese cinema will be examined from
its beginning to 2000’s and effects of the changing conditions on cinema will
be discussed. This examination shows us that for various reasons producing
independent films in China was not possible until 1980’s and independent
filmmaking process requires certain conditions.

Anahtar Kelimeler

Chinese Cinema, Fifth Generation, Sixth Generation, Independent Cinema

Kaynakça

• Armes, R. (1987). Third World Film Making and the West. California: University of California Press.
• Berry, C. (2004). Postsocialist Cinema in Post-Mao China: The Cultural Revolution after the Cultural Revolution. New York: Routledge.
• Berry, C. (2008). 1949’dan Önce Çin. G. Nowell-Smith içinde, Dünya Sinema Tarihi (s. 467-471). İstanbul: Kabalcı.
• Braester, Y. (2012). From Urban Films to Urban Cinema The Emergence of a Critical Concept. Y. Zhang içinde, A Companion to Chinese Cinema (s. 346-358). West Sussex: Blackwell Publishing.
• Chaudhuri, S. (2007). Contemporary World Cinema: Europe, The Middle East, East Asia and South Asia. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Clark, P. (2012). Artists, Cadres, and Audiences: Chinese Socialist Cinema, 1949–1978. Y. Zhang içinde, A Companion to Chinese Cinema (s. 42-56). West Sussex: Blackwell Publishing.
• Cui, S. (2003). Women Through the Lens: Gender and Nation in a Century of Chinese Cinema. Honolulu: University of Hawai‘i Press.
• Kabadayı, L. (2007). Devrim ve Gelenek: Çin’in Beşinci Kuşak Sinemacıları ve Üçüncü (Dünya) Sinema Estetiği. E. Biryıldız, & Z. Çetin-Erus içinde, Üçüncü Sinema ve Üçüncü Dünya Sineması (s.251-278). İstanbul: Es Yayınları.,
• Levy, E. (1999). Cinema of Outsiders: The Rise of American Independent Film. New York: New York University Press.
• Lin, X. (2002). New Chinese Cinema of the ‘Sixth Generation’: A Distant Cry of Forsaken Children. Third Text, 16(3): 261-284.
• McNeill, W. H. (2002). Dünya Tarihi. Ankara: İmge Kitabevi. Oylum, R. (2017). Uzakdoğu Sineması. İstanbul: Seyyah Kitap.
• Pang, L. (2006, Spring). Walking Into and Out of the Spectacle: China’s Earliest Film Scene. Screen, 47(1): 66-80.
• Sivas, A. (2007). Türk Sinemasında Bağımsızlık Anlayışı ve Temsilcileri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Şahin, A. (2012). Çağdaş Çin Sinemasında Kanının Sunumu: Zhang Yimou Örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Thompson, K., & Bordwell, D. (2003). Film History: An Introduction. New York: McGraw-Hill.
• Tzioumakis, Y. (2015). Amerikan Bağımsız Sineması. İstanbul: Doruk Yayınları.
• Yau, E. (2008). Devrim Sonrası Çin. G. Nowell-Smith içinde, Dünya Sinema Tarihi (s. 789-801). İstanbul: Kabalcı.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zhang, Y. (2003). Industry and Ideology: A Centennial review of Chinese Cinema. World Literature Today, 77(3/4): 8-13.
• Zhang, Y. (2012). Directors, Aesthetics, Genres: Chinese Postsocialist Cinema, 1979–2010. Y. Zhang içinde, A Companion to Chinese Cinema (s. 57-74). West Sussex: Blackwell Publishing.
• URL-1: https://www.history.com/topics/china/cultural-revolution adresinden alındı (Erişim Tarihi: 07.08.2020)
• Dilek, M. (2020). Çin Sinemasında Bağımsız Film Üretiminin Öncüleri: Beşinci ve Altıncı Kuşak Çin Sineması. İletişim Çalışmaları Dergisi, 6(1): 1-21