HALKLA İLİŞKİLERİN KAVRAMSAL TANIMLAMALARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 133 - 150, 01.10.2020

Ali Yıldırım

Öz

Halkla ilişkiler, yakın tarih meslekleri arasında yer alan ve günümüzde kavramsal tanımında henüz fikir birliği sağlanamamış bir alandır. Halkla ilişkilerin bilim mi, disiplin mi ya da sıradan bir sektör mü olduğu tartışmaları, literatürdeki yerini halen korumaktadır. Sanayi devrimiyle birlikte ekonomik gelişmenin hızlanması, yeni üretim tesislerinin kurulması ve ürün-hizmet çeşitliliği rekabeti doğurmuştur. Bu rekabette ürün ve hizmet sağlayıcıları, tüketicilerin güvenini kazanmak, onlara ürün satmak veya hizmet sağlamak için onlarla iletişim kurmayı ve sürdürmeyi keşfetmişlerdir. Tüketiciler de ürün ve hizmet seçimlerini bilgi sahibi olduğu ürün ve hizmetlere göre yapmaktadır. Dolayısıyla halkla ilişkiler, üreticiler ve tüketiciler arasında köprü görevi üstlenen ve bilgi sağlayan bir alan olarak 1900’lerin başında gelişmeye başlamıştır. Bu araştırmanın amacı, profesyonel olarak yaklaşık 100 yıllık bir geçmişe sahip olan halkla ilişkiler kavramının tanımlamaları üzerine bir değerlendirme yapmaktır. Değerlendirmenin hedefi, Türkiye’de halkla ilişkilerin sektör profesyonelleri gözünden nasıl görüldüğünü ortaya koyarak, alınan yanıtları literatürdeki tanımlarla karşılaştırıp kavrama ilişkin algıyı ortaya koymaktır. Araştırma bulgularında, sektör profesyonellerinin halkla ilişkileri, kendi iş yapış biçimlerine göre tanımladıkları tespit edilmiştir. Yapılan tanımların birbirinden çok farklı olması, aynı zamanda literatür ile uyuşmaması dikkat çekmiştir.

Anahtar Kelimeler

halkla ilişkiler, tanıtım, iletişim

Kaynakça

• Asna, A. (2004). Bir PR’cının Meslek Anıları, İstanbul: Mediacat Yayınları.
• Bernays, L. E., (1923). Crystallizing Public Opinion, New York: Liveright Publishing Corporation.
• Cutlip, S. M. (1962). Effective Public Relations. India: Pearson Education.
• Flynn, T., Gregory, F., & Valin, J., (2008). “CPRS Public Relations Definition”, https://www.cprs.ca/aboutus/mission.aspx. (Erişim Tarihi: 08.12.2019).
• Green A. (2010). Creativity in Public Relations, London and Philadelphia: Kogan Page.
• Hallahan, K. (1993). The Paradigm Struggle and Public Relations Practice. Public Relations Review, 19(2), 197–205. doi:10.1016/0363-8111(93)90009-2
• Harlow, R. F. (1977). Public relations definitions through the years, Public Relations Review, Volume 3, Issue 1, Pages 49-63, https://doi.org/10.1016/S0363-8111(77)80018-0. (http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0363811177800180)
• Heath, L. R. (2001). Handbook of Public Relations, London: Sage Publications.
• Instituforpr, (2020). http://www.instituteforpr.com, (Erişim Tarihi: 13.08.2020).
• Myers, C. (2016). What’s the legal definition of PR?: An analysis of commercial speech and public relations. Public Relations Review, 42(5), 821-831.
• Okay, A. & Okay, A., (2011). Halkla İlişkiler ‘Kavram, Strateji ve Uygulamaları, İstanbul: Der Yayınları.
• Oliver, S. M. (2009). Public Relations Strategy, London: Kogan Page Publishers.
• PRSA, (2017). “About Public Relations”, https://apps.prsa.org/AboutPRSA/PublicRelationsDefined/#.WMZuchLyiV4, (Erişim Tarihi: 13.03.2017).
• Seaman, Paul, (2010). “Definitions of PR: Keeping it Honest”, https://www.ipra.org/news/itle/definitions-of-pr-keeping-it-honest/, (Erişim tarihi: 13.03.2017).
• Sommerfeldt, E. J. Kent, L. M. (2020). Public relations as “dirty work”: Disconfirmation, cognitive dissonance, and emotional labor among public relations professors, Public Relations Review, Volume 46, Issue 4, https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2020.101933. (http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0363811120300606).
• Theaker, A. (Ed.). (2016). The Public Relations Handbook, London: Routledge.
• TÜHİD, (2015). “Halkla İlişkiler El Kitabı”, http://www.tuhid.org/tuhid-tarafindan-hazirlanan-halkla-iliskiler-el-kitabi-e-kitap-olarak-d-rda.html, (Erişim tarihi: 13.03.2017)
• Wheeler, Jeannine. (2015). “How Do you Define PR”, http://www.talentzoo.com/news/How-Do-YOU-Define-PR/21899.html, (Erişim Tarihi: 13.03.2017).
• Wilcox, D.L, Cameron, G.T., Ault, P.H, Agee, W.K. (2003) Public Relations, Strategies and Tactic, Amerika: Allyn and Bacon