AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ MEDYASINDA 15 TEMMUZ DARBE GİRİŞİMİ

Year 2020, Volume: 4 Issue: 15 Temmuz Özel Sayısı, 25 - 43, 29.09.2020

Muhammed Mücahid Dalkılıç

Abstract

Bu araştırma 15 Temmuz 2016 gecesi gerçekleştirilmek istenen darbe girişimi esnasında ve sonrasında yaşanan gelişmelerin Amerika Birleşik Devletleri medyasında nasıl ele alındığını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Medya artık yasama, yürütme ve yargı erklerinin ardından gelen dördüncü büyük güç olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla bir haberin medyada yer alıp almaması kadar, o haberin medyada nasıl yer bulduğu da önemli bir husustur. ABD medyasının tutumuna dair analiz yapabilmek için bu araştırma kapsamında ABD medyasının önde gelen gazetelerinden dört tanesinin internet haber sayfalarına anahtar kelimeler aracılığıyla tarama yapılmıştır. Analiz edilen haberlerde gazetelerin haber aktarma işlevinden ziyade niyet okuma yoluyla fikir yazılarına daha fazla yer verdikleri gözlemlenmiştir. Haber başlıklarında ‘darbe, darbe girişimi, kargaşa’ gibi terimleri kullanan bu gazetelerin, fikir yazılarında darbe girişimine giden süreci meşrulaştırmaya çalıştığını ve darbeye karşı direnen halkın direnişini görmezden geldiğini ileri sürmek yanlış olmayacaktır.

Keywords

15 Temmuz 2016, Darbe Girişimi, Türkiye, ABD Medyası, Eleştirel Söylem Analizi

References

• ABD ANKARA BÜYÜKELÇİLİĞİ (15 Temmuz 2016). “Emergency Message for U.S. Citizens: Shots Heard in Ankara, Bridges Closed in İstanbul”, https://tr.usembassy.gov/emergency-message-u-s-citizens-shots-heard-ankara-bridges-closed-istanbul/, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• ABD DIŞ İŞLERİ BAKANLIĞI (18 Temmuz 2016). “Joint Press Availability With EU High Representative Federica Mogherini”, https://2009-2017.state.gov/secretary/remarks/2016/07/260174.htm, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• AKMAN, Filiz B. (2017). 15 Temmuz Darbe Girişimi Batı Medyası Söylem Analizi Neo-Empreyalizm, İslamofobi ve Oryantalizm, Kadim Yayınları, Ankara.
• ALPAR, M. (2017). “Sonuçları İtibarıyla 15 Temmuz Darbesi”, Turkish Studies, C. 12, S. 16, ss. 53-64.
• ANADOLU AJANSI (2016). Dakika Dakika FETÖ’nün Darbe Girişimi, İstanbul: Anadolu Ajansı Yayınları-27.
• ARANGO, T. ve YEGİNSU, C. (17 Temmuz 2016). https://www.nytimes.com/2016/07/18/world/middleeast/turkey-coup-erdogan.html, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• ATAMAN, M. ve SHKURTI, G. (2016). “Batı’nın Darbe Sicili ve 15 Temmuz Darbe Girişimine Tepkisi”, ADAM Akademi, C. 6, S. 2, ss. 51-73.
• ÇAGAPTAY, S. (16 Temmuz 2016). https://www.washingtonpost.com/opinions/global-opinions/the-coup-attempt-is-bad-news-for-turkeys-democracy/2016/07/16/8d357d28-4b64-11e6-bdb9-701687974517_story.html?utm_term=.c818461dc8a3, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• DORELL, O. (20 Temmuz 2016). https://www.usatoday.com/story/news/world/2016/07/20/turkey-crackdown-coup-attempt/87335358/, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• DURANDO, J. (15 Temmuz 2016). https://www.usatoday.com/story/news/world/2016/07/15/turkey-president-erdogan/87152776/, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• EDİ, A. ve YILMAZ, U. (2017). “15 Temmuz Kalkışmasının Diyarbakır Basınına Yansıması”, TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, C. 9, S. 35, ss. 199-206.
• ERSOY, P. (20 Temmuz 2016). https://www.usatoday.com/story/news/world/2016/07/20/women-being-silenced-turkeys-crackdown/87329486/, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• GÜNGÖR, N. (2011). İletişim ve Kuramlar ve Yaklaşımlar, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• HUBBARD, B. (17 Temmuz 2016). https://www.nytimes.com/2016/07/18/world/europe/many-turks-prefer-even-flawed-democracy-to-coup.html, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• İNCEOĞLU, M. (2010). Tutum, Algı, İletişim, İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınevi.
• LEVİN, N. ve COKER, M. (21 Temmuz 2016). https://www.wsj.com/articles/turkey-enters-state-of-emergency-after-failed-coup-1469098871, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• LEVİN, N.; CANDEMİR, Y. ve PEKER, E. (16 Temmuz 2016). https://www.wsj.com/articles/after-turkish-coup-attempt-jubilation-on-streetsand-worries-about-what-comes-next-1468692785, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• MARANS, D. (16 Temmuz 2016). https://www.huffpost.com/entry/cia-officials-turkey-coup-advice_n_578a2d02e4b08608d334c32c, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• MORRİS, L. (24 Temmuz 2016). https://www.washingtonpost.com/world/law-is-suspended-turkish-lawyers-report-abuse-of-coup-detainees/2016/07/24/dc240998-4e9f-11e6-bf27-405106836f96_story.html?utm_term=.0495dd561ba1, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• MÜTERCİMLER, E. (2016). İsyanlar, İhtilaller, Darbeler, İstanbul: Asi Kitap.
• NAYLOR, H. (19 Temmuz 2016). https://www.washingtonpost.com/world/middle_east/with-turkey-in-chaos-its-secular-citizens-feel-even-more-nervous/2016/07/19/8dd37dd8-4d31-11e6-bf27-405106836f96_story.html, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• NİSAN, F. ve ŞEKER, N. T. (2017). “Demokrasiyi Sekteye Uğratan Darbe Haberlerinin Çerçevelenmesi: 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi Örneği”, TRT Akademi, C. 2, S. 3, ss. 68-96.
• ÖLÇEKÇİ, H. (2018). “15 Temmuz Öncesi FETÖ Medyasında Psikolojik Savaş Gazeteceiliği”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 7, S. 1, ss. 427-454.
• ÖNDER, M. ve GÜLER, H. (2017). “Batı Medyasında 15 Temmuz Darbesine İlişkin İlk İzlenimler”, Kartepe Zirvesi Uluslararası 15 Temmuz ve Darbeler Sempozyumu, ss. 263-290.
• PALETTA, D. (28 Temmuz 2016). “Pentagon Allies Jailed in Turkey Amid Coup Backlash, General Says”, https://blogs.wsj.com/washwire/2016/07/28/pentagon-allies-jailed-in-turkey-amid-coup-backlash-general-says/, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• PARKİNSON, J. ve PEKER, E. (17 Temmuz 2016). https://www.wsj.com/articles/failed-coup-is-an-opportunity-for-turkish-president-erdogan-1468798773, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• PETERS, R. (16 Temmuz 2016a). https://twitter.com/FoxNews/status/754112160423215104, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• PETERS, R. (16 Temmuz 2016b). “Turkey Last Hope Dies”, https://www.foxnews.com/opinion/turkeys-last-hope-dies, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• REUTERS (15 Temmuz 2016). “Kerry Says Hopes for Peace and Stability in Turkey”, http://www.reuters.com/article/us-turkey-security-usa-russia-idUSKCN0ZV2NQ, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• SOLOMON, J. (17 Temmuz 2016). https://www.wsj.com/articles/q-a-turkish-imam-fethullah-gulen-1468812568, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• STRAUSS, V. (16 Temmuz 2016). https://www.washingtonpost.com/news/answer-sheet/wp/2016/07/16/fethullah-gulen-the-islamic-scholar-turkey-blames-for-failed-coup/?noredirect=on, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• THAROOR, I. (15 Temmuz 2016). https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2016/07/15/turkeys-erdogan-always-feared-a-coup-he-was-proved-right/?utm_term=.e443696d49bb, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• THE NEW YORK TİMES (15 Temmuz 2016). https://www.nytimes.com/2016/07/16/world/europe/tumult-in-turkey-what-we-know-and-what-we-dont-know.html, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• THE NEW YORK TİMES (25 Temmuz 2016). https://www.nytimes.com/2016/07/26/opinion/fethullah-gulen-i-condemn-all-threats-to-turkeys-democracy.html, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• THE WHITE HOUSE (16 Temmuz 2016). “Readout of the President’s Update on the Situation in Turkey”, https://www.whitehouse.gov/the-press-office/2016/07/16/readout-presidents-update-situation-turkey, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• TÜRK DİL KURUMU (2019). http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=DARBE, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• USA TODAY (16 Temmuz 2016). https://www.usatoday.com/story/news/world/2016/07/16/military-coup-turkey-what-we-know-now/87171074/, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• WALL STREET JOURNAL (17 Temmuz 2016). https://www.wsj.com/articles/turks-flood-streets-in-shows-of-unity-after-failed-coup-but-divisions-persist-1468788526, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI (2016), “Türkiye’de Gerçekleşen 15 Temmuz Darbe Girişiminin Arkasındaki Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ)”, https://www.yargitaycb.gov.tr/documents/15temmuzbrosurTR.pdf, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• YEGİNSU, C. (28 Temmuz 2016). https://www.nytimes.com/2016/07/28/world/europe/turkey-media-newspapers-shut.html, Erişim Tarihi: 30.03.2019.
• ZOROYA, G. (16 Temmuz 2016). https://www.usatoday.com/story/news/world/2016/07/16/alleged-mastermind-attempted-coup-turkey----cleric-living-quietly-usa/87176144/, Erişim Tarihi: 30.03.2019.