Batı Avrupa’da Göçmenliğin Değişen Algısı ve Türkiye Kökenli Göçmenler

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 15, 66 - 99, 31.01.2015

Alev Yücel

Öz

Uluslararası göçe ilişkin paradigmanın değişmesi ile
dinamik ulusaşırı alanlar oluşmuştur. Göçmenler artık hedef ülkeler, köken
ülkeler ve başka ülkeler ile iletişimlerini ve bağlarını sürdürmektedirler. Bu
etkileşim sürecinde çoklu kimlikler ve yeni kültürel değerler ürettikleri
görülmektedir. Özellikle ikinci ve üçüncü kuşak göçmenler brikolaj sosyal
yapıların oluşumunda daha aktif ajanlardır. Siyasette, iş dünyasında, çeşitli
bilim ve sanat dallarında etkin kimlikler geliştiren göçmen kökenliler, hem
kendilerini hem de AB ülkelerinin göçmenlere bakışını dönüştürmeye başlamıştır.
Almanya, Fransa ve Hollanda’da yaşayan Türkiye kökenli göçmenlerin eğitim
düzeyleri, mesleki statüleri ve sosyo-ekonomik durumlarına dair yapılan
araştırmalar bu dönüşümün bir bölümünü görmemizi sağlamıştır. Avrupa Birliği ve
üye ülkelerin uyum politikaları çok kültürlü yapıyı destekleyici nitelikte
dönüşümler hedeflemektedir. Ancak diğer taraftan, hem bu politikaların
yarattığı yeniliklerin hem de ulusaşırı alanın ve küresel kültürün getirdiği
kaçınılmaz dinamizmin sonucu olarak bir dizi yeni problem de karşımıza
çıkmaktadır. Bu çalışma, kamuoyu araştırmaları, çeşitli raporlar, meclis
çalışmaları, akademik araştırmalar ve birtakım örnek olayları bir araya
getirerek Batı Avrupa’da Türkiye kökenli göçmenlerin son beş yılına dair bir
portresini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, Göç Politikası, Türk Göçmenler, Uyum, Ulusaşırı Alan

Turkish Immigrants and the Changing Perception of Being Immigrant in Western Europe

Öz

There has been a shift in the paradigm of
international migration which has lead to the formation of dynamic
transnational spaces. Contemporary immigrants are constantly in communication
and in connection with their country of origin, destination or any other
culture.  The second and third
generations are more active agents in creating bricolage social structures. They
are transforming themselves as well as their image in the European Union; while
creating binding identities in politics, business, science and arts. Recent
researches focusing on educational, occupational and socio-economical statuses
of Turkish immigrants in Germany, France and Holland have revealed part of this
transformation. The integration strategies of EU and member countries aim at
the advancement of the multicultural structure. Nevertheless, there are a
series of brand-new problems which is brought by the dynamism caused by these
strategies, transnational space and global culture. This article portraits the
last five years of Turkish immigrants in Western Europe by bringing together
some public and academic researches, parliamentary reports and case studies.

Anahtar Kelimeler

European Union, Migration Policy, Turkish Immigrants, Integration, Transnational Space

Kaynakça

• Appadurai, A. (1997). Modernity at Large: Cultural Dimensions of Globalization. Minnesota: University of Minnesota Press.
• Autant-Dorier, C. (2008). Bilmemekten Tanımaya: Fransa’daki Türkiye Kökenli Göçmenler. Didem D. ve Verda İ. (der.) içinde, Entegrasyonun Ötesinde Türkiye’den Fransa’ya Göç ve Göçmenlik Halleri. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Avar, B. (Yönetmen). (2005). Fransa’da Türk Olmak: Ayrımcılık, Irkçılık ve Önyargılar [Belgesel]. TRT.
• Aydemir, N. Çok Kültürlülüğün Merkezinde Sarsıntı: Van Gogh Cinayeti ve Yansımaları. Uşak Gündem. Erişim Tarihi: 21 Nisan 2013, http://www.usakgundem.com/haber/793/%C3%A7okk%C3%BClt%C3%BCrl%C3%BCl%C3%BCg%C3%BCn-merkezinde-sarsinti-van-gogh-cinayeti-ve-yansimalari.html
• Aydın, Y. (2011, 21 Kasım). Almanya’daki ırkçı cinayetler ve toplumsal değişim. Bianet. Erişim Tarihi: 03 Şubat 2013, http://bianet.org/bianet/bianet/134172-almanya-daki-irkci-cinayetler-ve-toplumsal-degisim
• Berger, J. ve Mohr, J. (2002). Yedinci Adam. İstanbul: İyi Şeyler Yayıncılık.
• Bernard, R. (2005) Les Saisons d’Alsace. No: 26. S: 1.
• BM Özel Temsilcisi V. Munoz. (2006). Deutschlandbesuch, M. 93.
• Bocker, A. (2004, Şubat). The Impact of of host-society Institutions on the Integration of Turkish Immigrants in Germany and Netherlands. Conference on the Integration from Turkey in Austria, Germany and Holland. Boğaziçi Üniversitesi.
• Büyükaslan, A. (2009). Strazburg’da Yaşayan Türklerin Dil Davranışları, Eğitim ve Çift Dillilik Sorunları. M. Erdoğan (ed.) içinde, Yurtdışındaki Türkler: 50.Yılında Göç ve Uyum., Ankara: Orion Kitabevi.
• Canatan, K. (2007). Avrupa Ülkelerinin Azınlık Politikalarında Türkçe Anadil Eğitiminin Konumu: İsviçre, Fransa ve Hollanda Örnekleri. Türkoloji Araştırmaları. C: 2, S: 3.
• Canatan, K. (2011). Hollanda’da Etnik İlişkiler, Gettolaşma ve Paralel Toplum Tartışmaları. Sosyo Ekonomi Dergisi Göç Özel Sayısı. Yıl: 7, Sayı: 15.
• CBS. (2008). Jaarrapport Integratie 2008. Den Haag/Heerlen: Centraal Bureau voor de Statistiek. Communication on Migration. (2011). Council of the European Union, Brüksel. Erişim Tarihi: 02 Mart 2013, http://register.consilium.europa.eu/pdf/en/11/st09/st09731.en11.pdf
• Dagevos, J. ve M. Gijsbert (2008), Over dubbele bindingen en verbinden en verheffen. Sociale contacten van minderheden en de relatie met sociale cohesie en sociaaleconomische positie. Paul Schnabel, Rob Bijl (ed.) içinde, Betrekkelijke betrokkenheid, Studies in sociale cohesie Sociaal en Cultureel Rapport 2008.
• Engin, H. (2011) Almanya’da Paralel Toplumlar Kültürlerarası ve Transkültürel Pedagojinin Bakış Açısından Bir İrdeleme Girişimi. Diegaste. S: 19, Kasım-Aralık 2011.
• Faist, T. (2003). Uluslararası Göç ve Uluslararası Toplumsal Alanlar. (Azad Zana Gündoğan, Çev.) İstanbul: Bağlam Yayınları. Göle, N. (2009). İç içe girişler: İslam ve Avrupa. İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Gramsci, A. (2000). The Gramsci Reader: Selected Writings 1916-1935. (David Forgacs, ed.). New York: New York University Press.
• Hollanda’da erken genel seçim: Seçimin galibi liberaller. (2012, 13 Eylül). Uşak Gündem. Erişim Tarihi: 21 Nisan 2013, http://www.usakgundem.com/haber/76291/hollanda-39-da-erken-genel-se%C3%A7im-se%C3%A7imin-galibi-liberaller.html
• International Organization for Migration. (2010). Migration and Transnationalism: Opportunities and Challenges. Erişim Tarihi: 31 Mart 2013, http://www.iom.int/jahia/webdav/shared/shared/mainsite/microsites/IDM/workshops/migration_and_transnationalism_030910/background_paper_en.pdf
• Kadın hakları için sözleşme var uygulama yok. (2009, 27 Ekim). Bianet. Erişim Tarihi: 30 Mart 2013, http://www.bianet.org/bianet/dunya/117894-kadin-haklari-icin-sozlesme-var-uygulama-yok
• Karakaya, F. (2012, 04 Eylül). Binlerce Türk akılsız mı? Haber7. Erişim Tarihi: 29 Mart 2013, http://www.haber7.com/yazarlar/fatih-karakaya/920908-binlerce-turk-akilsiz-mi/
• Kaya, A. (2001a). Berlin’deki Küçük İstanbul: Diasporada Kimliğin Oluşumu. İstanbul: Büke Yayınları.
• Kaya, A. (2001b). Türkiye’deki Çerkes Diasporası ve Siyasal Katılım Stratejileri. F. Gümüşoğlu (der.) içinde, 21. Yüzyıl Karşısında Kent ve İnsan (s. 201-216). İstanbul: BağlamYayınları.
• Kaya, A. (2011). Türkiye’de Çerkesler Diaspora’da Geleneğin Yeniden İcadı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Kaya, A. ve Kentel, F. (2005). Euro-Türkler: Türkiye ile Avrupa Birliği arasında Köprü mü, Engel mi?. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Mortan, K. ve Sarfati, M. (2011). Vatan Olan Gurbet Almanya’ya İşçi Göçünün 50.Yılı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• OECD. (2010). PISA 2009 Results: Executive Summary. Erişim Tarihi: 03 Nisan 2013, http://www.oecd.org/pisa/pisaproducts/46619703.pdf
• OECD. (2013). Education Rankings. Erişim Tarihi: 03 Nisan 2013, http://ourtimes.wordpress.com/2008/04/10/oecd-education-rankings/
• Roth, H.J. (2007). Multilingualität und Monolingualität. Wolf-Dietrich B., Claudia N., Erika S. ve Erol Y. (ed.) içinde, Was heißt hier Parallelgesellschaft?. Wiesbaden: VS, Verlag für Sozialwissenschaften.
• Sarıkamış, L. (2013, 17 Nisan). Hollanda’da 3. Nesil Türklerin Sorunları ve Eğitim Seferberliği. Erişim Tarihi: 20 Mayıs 2013) http://sahipkiran.com/2013/04/17/hollandada-3-nesil-turklerin-sorunlari-ve-egitim-seferberligi/
• Selm, van J. (2005, 1 Ekim). The Netherlands: The Death of a Filmmaker Shakes a Nation. Erişim Tarihi: 19 Nisan 2013, http://www.migrationinformation.org/Profiles/display.cfm?ID=341
• Simmel, G. (1994). Bridge and Door. Theory, Culture and Society, Şubat 94.
• Şahin, B. (2010). Almanya’daki Türkler Misafir İşçilikten Ulusötesi (Transnasyonel) Bağların Oluşumuna Geçiş Süreci. Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Şeker, M. (Yönetmen). (2005). Almanya Rüyası [Belgesel]. Almanya.
• T.B.M.M. İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu. (2010). Fransa Raporu. Erişim Tarihi: 01 Şubat 2013, http://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/belge/fransa_raporu.pdf
• Türk ismi meslek şansını yüzde 24 azaltıyorsa bu bir skandaldır. (2012, 13 Kasım). Zaman Avrupa. Erişim Tarihi: 30 Mart 2013, http://zaman-online.de/turk-ismi-meslek-sansini-yuzde-24-azaltiyorsa-bu-bir-skandaldir-6516
• Ural, A. (2012). Türk Asıllı Göçmenlerin Hollanda’daki Temel Eğitim Uygulamalarına Yönelik Ayrımcılık Algıları. Eğitim ve Bilim. C: 37, S: 165.
• Üç göçmen kadından biri ayrımcılığa maruz kalıyor. (2013, 14 Ocak). Zaman Avrupa. Erişim Tarihi: 30 Mart 2013, http://zaman-online.de/uc-gocmen-kadindan-biri-ayrimciliga-maruz-kaliyor-11991
• Üçte birinin eğitimi yok. (2012, 31 Ekim). Deutsche Welle. Erişim Tarihi: 05 Nisan 2013,http://www.dw.de/%C3%BC%C3%A7te-birinin-e%C4%9Fitimi-yok/a-16346450
• Yabancıların olmadığı Almanya. (2012, 5 Haziran). Deutsche Welle. Erişim Tarihi:15 Nisan 2013, http://www.dw.de/yabanc%C4%B1lar%C4%B1n-olmad%C4%B1 %C4%9F %C4%B1-almanya/a-15998298
• Yağcı, Y. (2004, 22 Kasım). Müslümanları Uçaklara Bindirip Yollamak İstediler. Aksiyon. Erişim Tarihi: 21 Nisan 2013, http://www.aksiyon.com.tr/aksiyon/haber-14867-34-muslumanlari-ucaklara-bindirip-yollamak-istediler.html