ETKİNLİK TURİZMİNİN ALGILANAN SOSYO-EKONOMİK ETKİLERİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK İSTANBUL DESTİNASYONUNDA BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2010, Cilt: 11 Sayı: 1, 35 - 50, 01.12.2010

Selma MEYDAN Uygur Ayşe Çelik

Öz

Etkinlik turizmi, etkinliklerin yapıldığı destinasyonları birçok yönden etkilemektedir. Bu etkiler; ekonomik, sosyo-ekonomik, sosyo-kültürel, fiziksel, politik, turizm ve psikolojik etkilerdir. Araştırma, bir destinasyonda etkinliklerin meydana getirdiği etkilerden sosyo-ekonomik etkilerin belirlenmesini amaçlanmaktadır. İstanbul’un 2010 yılı Avrupa Kültür Başkenti seçilmesinden dolayı araştırmanın evreni İstanbul ilinde faaliyet gösteren A grubu seyahat acentaları ve fuar organizatörleri olarak belirlenmiştir. Araştırmada, Gürsoy, Kim ve Uysal (2004) tarafından etkinliklerin sosyo-ekonomik etkilerinin ölçülmesi için geliştirilen sosyoekonomik ölçek kullanılmıştır. Anket yöntemi kullanılarak toplanan verilere güvenilirlik analizi, faktör analizi ve t testi uygulanmıştır. Analizler sonucunda algılanan sosyo-ekonomik etkilere yönelik dört faktör tespit edilmiştir. Bu faktörler; “topluluk bağdaşımı”, “ekonomik yarar”, “sosyal yarar” ve “sosyal maliyet” faktörleri olarak isimlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarının Gürsoy vd. (2004) tarafından ölçeğin geliştirildiği araştırma sonuçları ile paralellik gösterdiği tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Etkinlik Turizmi, Sosyo-ekonomik Etki, Seyahat Acentası, Fuar Organizatörü

A RESEARCH ON DETERMINING PERCEIVED SOCIOECONOMIC IMPACTS OF EVENT TOURISM AT DESTINATION OF ISTANBUL

Öz

Event tourism has effects on destinations that events ocur in, in many ways. These impacts are economic, socio-economic, socio-cultural, physical, political, tourism and psychological impacts. This research aims to determine socio-economic impacts of events in a destination. A group travel agencies and fair organizations act in Istanbul city that has been chosen as “European Capital of Culture” for 2010 were determined as research universe. In the study, socio-economic scale that used for collecting data is taken from Gursoy, Kim and Uysal (2004) who were developed the scale in order to measure socio-economic impacts of events. Reliability analysis, factor analysis and T-test analysis were performed to the data which were collected by way of questionnares. Four factors that related to perceived socio-economic impacts are determined as findings from the study. These factors are named as respectively “community cohesive”, “economic benefit”, “social benefit” and “social cost”. It is determined that findings of the study are parallel to the results of the Gursoy, Kim and Uysal’s study based on which socioeconomic scale was developed

Anahtar Kelimeler

Event Tourism, Socioeconomic Impact, Travel Agency, Fair Organization

Kaynakça

• Allen, J., O’toole, W., Harris, R. & Mcdonnell, I. (2002). Festival and Special Event Management, Third Edition, Sydney.
• Altunışık, R., Coşkun R., Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E. (2007). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamaları, 5. Baskı. İstanbul: SakaryaYayıncılık.
• Balcı, V. & İlhan, A. (2006). Türkiye’deki Üniversite Öğrencilerinin Rekreatif Etkinliklere Katılım Düzeylerinin Belirlenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2006, 4(1), 11-18.
• Burns, J., Hatch, J. & Mules, T. (1986). The Adelaide Grand Prix: The İmpact of a Special Event. Adelaide: The Centre for South Australian Economic Studies.
• Collins, A., Jones, C. & Munday, M. (2009). Assesing the Environmental Impacts of Mega Sporting Events: Two Options? (Article in Pres). Tourism Management, 30(6), 828-837.
• Della Bitta, A., Loudon, D., Booth, G. & Weeks, R. (1978). Estimating The Economic Impact Of A Short-Term Tourist Event. Journal of Travel Research, 16, 10-15.
• Getz, D. (1997). Event Management and Event Tourism, 1st Edition. New York: Cognizant Communications Corp.
• Getz, D. (2008). Event Tourism: Definition, Evolution, and Research. Tourism Management, 29, 403-428.
• Gürsoy, D., Kim, K., & Uysal, M. (2004). Perceived Impacts of Festivals and Special Events By Organizers: An Extension And Validation, Tourism Management, 25(2), 171-181.
• Hall, C.M. (2000). Tourism Planning: Policies, Processes, Relationships. London: Prentice Hall.
• Tursab.org.tr (2009). İstanbul Seyahat Acentaları. İndirilme Tarihi: 01.05.2009. WWW:Web:http://www.tursab.org.tr/content/turkish/ sorgu/acenta.asp
• Karaküçük, S. (1997). Rekreasyon Boş Zamanlı Değerlendirme Kavram Kapsam ve Bir Araştırma. Ankara: Seren Ofset.
• Karagöz, D. (2006). Etkinlik Turizmi ve Etkinlik Turizmi Bağlamında Yabancı Ziyaretçi Harcamalarının Ekonomiye Etkisi: Formula 1 2005 Türkiye Grand Prix Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Kim, K. & Uysal, M. (2003). Perceived Socio-Economic Impacts of Festivals and Events Among Organizers. Journal of Hospitality & Leisure Marketing, 10(3/4), 159-171.
• Mathieson, A. & Wall, G. (1993). Tourism: Economic, Physical and Social Impacts. New York: Longman Pres.
• Organizatör Rehberi (2009) İstanbul Fuar Organizatörleri. İndirilme Tarihi: organizator
• WWW:Web:http://www.fuarplus.com/tr/
• Pennington-Gray, L. & Holdnak, A. (2002). Out of the Stands and into the Community: Using Sports Events to Promote a Destination. Event Management, 7(3), 177-186.
• Raj, R. & Morpeth, N. (2006). Local Community Structures in Events and Festivals: Opportunities for Destination Marketing or Communities “Caring for Place”? Tourism Today, Fall(6), 82-95.
• Ritchie, J.R.B. & Beliveau, D. (1974). Hallmark Events: An Evaluation of a Strategic Response To Seasonality İn The Travel Market. Journal of Travel Research, 14, 14–20.
• Ritchie, J.R.B. (1984). Assessing The Impacts Of Hallmark Events: Conceptual and Research Issues. Journal of Travel Research, 23(1), 2–11.
• Ritchie, J.R.B. (1997). Beacons of Light in an Expanding Universe: An Assesement of the State-of-the-Art in Tourism Marketing/ Marketing Research. Journal of Travel and Tourism Marketing, 5(4), 49-84.
• Van Der Wagen, L. (2001). Event Management for Tourism, Cultural, Business and Sporting Events, 2nd Edition. Frenchs Forest, NSW: Pearson Education.
• Waitt G. (2003). Social Impacts of The Sydney Olympics. Annals of Tourism Research, 30(1), 194-215.