ŞEYHOĞLU DERVİŞ OSMAN VE VESÎLE-NÂME ADLI ESERİ

Year 2021, Issue: 27, 83 - 99, 31.07.2021

Feriştah Funda Arı

Abstract

Türk yazı ve konuşma dilinin 18. yüzyıldaki tarihî gelişimini göstermek amacıyla çalışılmaya değer bulunan Vesîle-nâme adlı eser, Klâsik Osmanlı Türkçesi döneminde nesir türünde yazılmış dinî-didaktik bir metindir. Vesîle-nâme, Şeyhoğlu Derviş Osman tarafından vücuda getirilmiştir. Yedi bâbdan oluşan ve halveti tarikatı adabından bahsedilen bu eser, halk hikâyeleriyle zenginleştirilerek dinî bilgiler verilmiştir. Verilen bilgiler, ayet ve hadislerle de desteklenmiştir. Koç Üniversitesi Kütüphanesi Yazma no: MS 135 / 79, BP 189.V47’de kayıtlı tek nüshası tespit edilen Vesîle-nâme bugüne kadar çalışılmamıştır. Eser 55 varak ve 17 satırdan oluşmaktadır. Bozuk nesihle yazılan eserin bazı özel isimleri, vurgulanmak istenen ifadeler gibi yerleri kırmızı mürekkeple, geri kalanı siyah mürekkeple yazılmıştır. Bu çalışmada Şeyhoğlu Derviş Osman ve onun eseri Vesîle-nâme’nin içeriği hakkında bilgiler verilmeye çalışılmıştır.

Keywords

Şeyhoğlu Derviş Osman, Osmanlı Türkçesi, halvetilik, dinî-didaktik, Vesîle-nâme

References

• AKALIN Şükrü Halûk ve diğerleri, Türkçe Sözlük, 11. Basım, Ankara: TDK Yayınları, 2019.
• ALTUN Mustafa, Sî-Nâme-i Hümâmî, Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, 2017.
• CANIM Rıdvan, Latîfî Tezkiretü’ş-ŞuǾarâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ (İnceleme-Metin), Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı, 2000.
• CEYHAN Semih, Türkiye’de Tarikatlar Tarih ve Kültür, 2. Basım, Ankara: İSAM Yayınları, 2018.
• Kastamonılı Latîfî, Tezkire-i Latîfî, Tabii ve Nâşîr: Ahmet Cevdet, İstanbul: Akdam Matbaası, H. 1314.
• ÖZTÜRK Mehmet Cemal, “Ramazâniyye”, Türkiye Diyanet İslam Ansiklopedisi, Cilt 34, Ankara: TDV Yayınları, 2012.
• TATCI Mustafa ve AKDEMİR Ümit, Pîr-i Halvetî Seyyid Yahyâ-yı Şirvânî Kitabı, 1. Baskı, İstanbul: H yayınları, 2018.