Mâide sûresinde hırsızlığın cezasını bildiren âyet asırlarca bütün âlimler tarafından, hakîkî anlamı olan “ellerini kesin” şeklinde anlaşılmış olmasına rağmen günümüzde onun “insanları refah içinde yaşatmak suretiyle hırsızlık yapma güçlerini kesin, hırsızlık yapmalarını önleyin” anlamında mecâz olduğu iddiasında bulunanlar olmuştur. Bu çalışmada evvela sözkonusu âyetteki kelimelerin sözlük anlamları arasında böyle bir anlamın bulunma ihtimali, bulunduğu varsayılsa bile âyetteki ifadenin iddia edilen anlamda olma ihtimali üzerinde durulmuştur. Âyetin sözkonusu yorumunun ne denli isabetli olduğunu tespit için anlamı belirlemede önemli role sahip olan hırsızlık âyetlerindeki karinelere başvurulmuş; iddia ayrıca “Sözde asl olan hakikattir”, “Mecazda kıyas geçersizdir” gibi temel dil ve fıkıh usulü kuralları ışığında incelenmiştir. Ayrıca sünnetteki verilere, Hz. Peygamber döneminden bu yana asırlar boyunca süregelen uygulamaya ve alimlerin icmasına değinilmiştir. Nihayet, yorum sahiplerinin aklî argümanlardan ve mantık yürütmelerden ibaret gerekçeleri değerlendirilmeye tabi tutulmuştur.
وبالرغم من فهم جميع العلماء عبر القرون «قطع اليد» في آيات السرقة في سورة المائدة بأنها قطع اليد حقيقة، ففي العصر الحاضر من قال بأنها مجازية والمعنى «اجعلوا الناس أغنياء فتمنعوهم من السرقة». ففي هذا المقال بحث أولا في كتب المعاجم عن معاني كلمات القطع واليد، وعن المعنى عند استعمالهما معاً. ثم بحث على فرضية صحة هذا الزعم مدى احتمال كون الكلمات في الآية استعملت بالمعنى المجازي المذكور. وقد استعين في ذلك بقرائن كثيرة في آيات السرقة. كما نوقشت المسألة في ضوء بعض القواعد اللغوية والأصولية مثل قاعدة «الأصل في الكلام الحقيقة» وقاعدة «لا يجوز القياس في المجاز». وبالإضافة إلى ذلك، تم البحث عن السنة النبوية والتطبيق عبر القرون منذ عهد النبي. وأخيرًا، تمت مناقشة أدلة أصحاب هذا الرأي التي ليست أدلة شرعية من القرآن والسنة النبوية، وإنما هي أفكار شخصية لأصحاب هذا الرأي
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Religion, Society and Culture Studies |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | April 30, 2020 |
Submission Date | November 1, 2019 |
Published in Issue | Year 2020 Issue: 35 |