İSLAHİYE İLÇESİ İÇİN SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR YEREL KALKINMA MODELİ ÖNERİSİ

Year 2014, Volume: 1 Issue: 1, 1 - 18, 15.12.2014

Hakan Altıntaş

Abstract

Son çeyrek yüzyılda küreselleşme ile birlikte uluslararası ve uluslarüstü kurumların da

etkisiyle kamu yönetimi kamu işletmeciliğine doğru evrilmiş, yönetişim, stratejik planlama,

toplam kalite yönetimi, yerelleşme, yerindenlik, performans yönetimi ve denetimi, açıldık,

çok düzlemlilik gibi yeni kavramlar geliştirilerek bu ilke ve kavramlar doğrultusunda yeni

' .

kurumlar oluşturulmaya başlanmıştır. Yerel yönetimlerin genelde, belediyelerin özelde,

sorumluluk üstlemneye başladıkları göreceli yeni alanlardan birisi olarak yerel kalk:ımna ön

r

plana çık:ınaktadır.

Yerel Kalkınmaya yönelik tüm girişimlerin toplumun ihtiyaçlarını karşılayabilmesi

için yerelde planlanarak, yeniden düzenlenınesi ve uygulanınası gerek:ınekte. Türkiye'de

kalk:ımnanın, bölgesel rekabet avantajlarını ön plana çıkaracak projeler ve bunları

destekleyecek politikaların oluştunılması ile sağlanabileceği ülke deneyimleriyle ortaya

konulmuştur. Ancak ülkemizde daha çok devletin görevi olarnk algılanan kalkımna sürecinin

yerelin yaşam kalitesini bir üst seviyeye çıkarma çabasının yerelde yaşayanlar tarafından

l

l r

[

gerçekleştirileceği konusunda henüz bir oıiak anlayış oluşmamıştır.

2013 yılında verilerine göre İslahiye ilçesinin nüfusu 66.170 Bu nüfus, 33.646 erkek

ve 32.524 kadından oluşmaktadır. Yüzde olarak ise: %50,85 erkek, %49,15 kadındır. Bu

nüfusa sayıları 15'bini aşan (resmi -gayriresıni) Suriyeli sığınınacıları da dahil ettiğimizde

ilçede sanayi yatırımlarının ivme kazamnası ve Organize Sanayi Bölgesi'nin kurulması ile

ilçeyi çekim merkezi haline getirmiş bu da nüfusta büyük artışa sebep olmuştur.

Çevre il, ilçe ve köylerden ilçe merkezine doğru gerçekleşen göç, ilçede mesken

ihtiyacını arttırmış, buna bağlı olarak da inşaat sektörünü harekete geçirmiştir.

İslahiye'nin ekonomisi tarıma dayılı sanayidir. Yetiştirilen başlıca bitkiler, buğday,

soğan, şeker pancarı, pamuk, arpa, biber, baklagiller, zeytin, sarımsak, soya fasulyesi, mısır,

Antep fıstığı ve üzümdür. Su boylarında sebzecilik ve meyvecilik yapılmaktadır. İlçenin

dağlık kesimlerinde hayvancılık ve ormancılık ön plandadır. Sığır, koyun ve kıl keçisi

yetiştirilir. İlçe topraklarında boksit ve dolomit yatakları vardır (Fiziksel ve kimyasal yapısına

bağlı olarak dolomitin 30'dan fazla kullanım alanı vardır. Fiziksel nitelikleri itibariyle dolomit

özellikle yol inşaatlarında (karayolu, demiryolu) ve beton yapımında kullanılmaktadır.

Kimyasal niteliklerinden istifade söz konusu olduğunda ise çok daha geniş bir kullanım alanı

ortaya çıkmaktadır. İçerdiği MgO'den dolayı dolomit ziraatta (gübre yapımında, toprak

ıslahında), tuğla, çimento, Dolomitik sönmemiş kireç, cam, soda sanayinde kullanılmaktadır.

Basta boya olmak üzere kimya sanayicinde de dolgu maddesi olarak önemli bir hammaddedir.

A yr ıca filtrasyon işlemleri alkali ve ferrosilicon imali ve gene kimya sanayicinde beyazlatıcı

olarak önemli bir kullanım alanı vardır. Fakat asil önemli tüketim alanı Demir-Çelik

sanayidir).

Geçim kaynakları olarak; tarım ve hayvancılık dışında ilçede küçük sanayi sitesinde

200 dönümlük bir alanda lOO'den fazla iş yeri faaliyet sürdürmektedir. İslahiye Ticaret

Odasına kayıtlı bulunan 650 fırına bulunmaktadır. Ticaret Odasına kayıtlı, 31 tane entegre

biber fabrikası, 1 adet yem fabrikası, 1 adet un fabrikası, 2 adet salça fabrikası, 1 adet bitkisel

yağ fabrikası(ayçiçeği yağı), 1 adet hazır beton santrali,! adet maden cevheri zenginleştirme

tesisi, 1 adet kum ocağı işleme tesisi, 1 boksit madeni işleme tesisi, 2 adet tuğla fabrikası, 1

adet süt imalathanesi, 2 adet süt sığırcılığı ve besi hayvancılığı tesisi, sirke ve nar ekşisi

üretim fabrikası, 1 adet meşrubat imalatı yapan firma bulunmaktadır.

ı-

Kalıcı yerel kalkınma için İslahiye'un fırsat ve tehditleriyle karşı karşıya olduğu

durumun

bütüncül

olarak

sorgulanması

ve

rekabetçi

avaı1lajlarının

belirlenmesi

gerekmektedir. Sürdürülebilir kalkınma için ölçülebilirlik, somut göstergelerle kıyas

önemlidir. Kalkınmanın rasyonel altyapısını kunnak için İslahiye'un yerel kalkınınada

başarılı olmuş kent örnekleriyle kıyaslaınnalıdır. Yol haritaları, hedeflere ulaşıp,

ulaşılmadığına bakılarak yerelin cezası ve ödülü bu esasa göre yapılmalıdır. AB gelişmişlik

göstergeleriyle kıyaslanması, somut hedeflerle ülke refahının sürdürülebilirliği ve yerelin

perforınansını ölçebilmek ancal< yenilikçi bir vizyonla sağlanabilir. Refah ve zenginlik

yaratabilmek için tüm göstergeler önemsenerek, ilçenin ve bölgenin AB standartlarıyla kıyası

geleceğin inşasını kolaylaştıracak ve gelir dağılımındaki farklılıkları azaltacaktır.Ölçülemeyen, değerlendirilemeyen gelişme, güvenilir, kalıcı bir gelişme olamayacağı gibi·

hedef alınacak standardın da AB olması, değişimi ve performansı sürekli kılacaktır.

Bu çalışmamızda yerel kalkınmanın temel ilkeleri ve belediyelerin misyonu bu

misyona ve temel amaçlara dönük olarak belediyelerin etkinlikleri incelenerek İslahiye yerel

kalkınma modeli önerisini gerçekleştirerek temel organizasyon yapısı ortaya konularak

sorunlar ve çözüm önerileri konularında açıklamalar yapılacaktır.

Keywords

Yere! Kalkınma, Yere, Kalkınma Modeli, Sürdürülebilir Kalkınma, Yerel Farklılıklar

References

• ÇUBUK, Mehmet, "21. Yüzyılda Beşerileşmiş Ve Sürdürülebilir Şehircilik İçin Düşünceler", Kentsel Çevre ve Sürdürülebilirlik Paneli, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Kentsel Araştırma ve Geliştirme Merkezi, 2000.
• *GÖYMEN, Kore!, "Yerel kalkımna önderi ve paydaşı olarak belediyeler", http://ipc.sabanciuniv.edu/tr/ ArastirmaAlanlari/ documents/Korel Goymen. pdf model alınmıştır
• ŞEVKİ, Abdullah, "Kentlerimizdeki Yaşam Biçiminin Düşünsel ve Toplumsal Temelleri Üzerine" ' http://www.mevsimsiz.net/Y azilar/Mevsimsiz _ Deneme/Kentlerimizdeki_ Yasam_ Biciminin _ Dusunsel_ ve_ Toplumsal_ Temelleri_ Uzerine-3144/
• K.ARAKURT TOSUN, Elif, "Sürdüriilebilirlik Olgusu ve Kentsel Yapıya Etkileri",
• PARADOKS, Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, (e-dergi), http://www.paradoks.org,
• ISSN 1305-7979, Yıl:5 Sayı:2 (Temmuz-2009), http :/ /www.paradoks.org/makale/yil5 _ sa yi2/ ekarakurt5 2. pdf.
• TEKELİ, İlhan Demokratik Geleceğin Demokratik Planlaması, "Geleceği Planlamak Dünya Şehircilik Günü 24. Kolokyıunu", (2001), s.27-32.