Determination of Ammonia Exposures of Workers Working in Broiler Houses

Year 2021, Volume: 7 Issue: 2, 255 - 263, 25.08.2021

İlker Kılıç

https://doi.org/10.24180/ijaws.937290

Abstract

Turkey has an essential role in the production of poultry, which is a cheap protein source. For this reason, the production quality and quantity can be increased by further improving the production conditions. Similarly, the indoor conditions of the poultry house should be improved in terms of both animal welfare and employee health and safety. The most critical parameter affecting the health of the workers in the poultry houses, classified as dangerous workplaces in terms of occupational health and safety, are the polluting gases, particulate matter, and odor in the poultry environment. In this study, ammonia (NH3) concentrations measured in three broiler clusters operating in the Bursa region were evaluated from the perspective of exposure in terms of worker health and safety. For this purpose, indoor temperature, relative humidity, air velocity, and NH3 concentrations were measured continuously for 24 hours in winter and summer seasons in the broiler houses examined in the study. As a result of the measurements, it was observed that the winter season NH3 concentrations obtained in the three poultry houses exceeded the 8-hour exposure limit values specified in the regulations. NH3 concentrations remained above the short-term exposure limit (20 ppm) in 100 %of the Broiler1 house, 34 %(8 hours) in the Broiler2 house, and 87.5 %(21 hours) in the Broiler3 house. Especially in the Broyler1 house, it exceeds the short-term exposure limit of 50 ppm in some measurement hours. On the other hand, in summer, concentration values far below the exposure limit values were obtained even in all three houses. As a result, NH3 concentrations in the broiler house interior environment should be reduced, especially in winter. Among the mitigation techniques, implementing prevention strategies at the source, which prevents the pollutant gas at its source before it is formed, will be the most effective.

Keywords

Ammonia, broiler house, occupational health, exposure

Broyler Kümeslerinde Çalışan İşçilerin Amonyak Maruziyetlerinin Belirlenmesi

Abstract

Ucuz protein kaynağı olan tavuk eti üretimi konusunda ülkemiz dünyada önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle üretim koşulları daha da iyileştirilerek üretim kalitesi ve miktarı artırılabilir. Benzer şekilde kümes iç ortam koşulları hem hayvan refahı hem de çalışan sağlığı ve güvenliği açısından iyileştirilmelidir. İş sağlığı ve güvenliği açısından tehlikeli işyeri olarak sınıflandırılan kümeslerde çalışan sağlığını etkileyen en önemli parametre kümes ortamında bulunan kirletici gazlar, partikül madde ve kokudur. Bu çalışmada Bursa bölgesinde faaliyet gösteren üç adet broyler kümesinde ölçülen amonyak (NH3) konsantrasyonları işçi sağlığı ve güvenliği açısından maruziyet perspektifinde değerlendirmesi yapılmıştır. Bu amaçla çalışmada incelenen broyler kümeslerinde bir yıl boyunca kış ve yaz mevsimlerinde sürekli olarak 24 saat boyunca iç ortamda sıcaklık, bağıl nem ve hava hızı ile NH3 konsantrasyonları ölçülmüştür. Ölçümler sonucunda üç kümes içinde elde edilen kış mevsimi NH3 konsantrasyonları yönetmeliklerde belirtilen 8 saatlik maruziyet sınır değerlerini aştığı görülmüştür. NH3 konsantrasyonları, bir günün, Broyler1 kümesinde %100’ünde, Broyler2 kümesinde %34’ünde (8 saat) ve Broyler3 kümesinde %87.5’ inde (21 saat) kısa süreli maruziyet sınırı (20 ppm) üzerinde seyretmiştir. Özellikle Broyler1 kümesinde ölçüm saatlerinin bir kısmında 50 ppm’lik kısa süreli maruziyet sınırını bile geçmektedir. Buna karşın yaz mevsiminde ise her üç kümeste bile maruziyet sınır değerlerinin çok altında konsantrasyon değerleri elde edilmiştir. Sonuç olarak özellikle kış mevsiminde broyler kümesi iç ortamında bulunan NH3 konsantrasyonlarının azaltılması gerekmektedir. Azaltma yöntemleri arasında kirletici gazı daha oluşmadan kaynağında engelleyen kaynakta önleme stratejilerinin uygulanması en etkili yol olacaktır.

Keywords

Amonyak, broyler kümesi, iş sağlığı, maruziyet

References

• Angel R., Powers W., & Applegate T. (2008). Diet impacts for mitigating air emissions from poultry. Livestock Environment VIII, Iguassu Falls, Brazil.
• Anonim. (2012). İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin işyeri tehlike sınıfları tebliği, Resmi Gazete (26 Aralık 2012 tarihli), Sayı: 28509.
• BESD-BİR. (2021). İstatistikler. https://besd-bir.org/tr/statistikler. Erişim tarihi: 10 Nisan 2021.
• Burns, R., Moore, P., & Moody, L. (2008). Using liquid aluminum sulfate to reduce poultry housing ammonia emissions. National Conference on Mitigating Air Emissions from Animal Feeding Operations, Iowa State University, Iowa,USA.
• Butcher, G. D., & Miles, R. (2019). Heat Stress Management in Broilers. Institute of Food and Agricultural Sciences, Cooperative Extension Service. University of Florida, Florida.
• Cihangir, F. (2020). Türkiye’de etlik piliç sektörünün ekonomik durumu ve sorunları. Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Çakır, M., & Ocaktan, E. (2017). İş sağlığı ve güvenliği yönünden beyaz et üretim sektörünün değerlendirilmesi. 4. Uluslararası Beyaz Et Kongresi, Antalya.
• Çiftçi, M., & Azman, M. A. (2008). Yumurtacı Tavukların Beslenmesi ve Etlik Piliçlerin (Broyler) Beslenmesi, Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları. Medipres Matbaacılık Yayıncılık Ltd. Şti., Ankara.
• FAO. (2021). http://www.fao.org/faostat/en/#data/QA. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021. Keskin, B., & Demirbaş, N. (2012). Türkiye’de kanatlı eti sektöründe ortaya çıkan gelişmeler: sorunlar ve öneriler. U.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 26, 117-130.
• Lora, A., Rostagno, H. S., Albino, L. F. T., Lora, G., Lelis, G. R., & Borsatto C. G. (2008). Nutritional strategies to reduce nutrient excretion in broilers. Livestock Environment VIII, Iguassu Falls, Brazil.
• Naseem, S., &, King, A. J. (2018). Ammonia production in poultry houses can affect health of humans, birds, and the environment-techniques for its reduction during poultry production. Environmental Science and Pollution Research, 25, 15269-15293.
• Olgun, M. (2016). Tarımsal Yapılar. Ankara Üniversitesi Yayınları, Yayın No:1577, Ankara.
• Ritz C. W., Harper L. A., Fairchild, B. D., Czarick, M., & Pavlicek, J. (2006). Evaluation of ferric sulfate as a ammonia control product in commercial broiler production. Journal of Applied Poultry Research, 2006.
• Sarıca, M., Akkalkan, N., & Erensoy, K. (2020). Traditional poultry production and commercial production opportunities in Kastamonu province. Journal of Poultry Research, 17(1), 35-40.
• Schiffman S. S., Auvermann B. W., & Bottcher R. W. (2006). Health Effects of Aerial Emissions from Animal Production Waste Management Systems, Animal Agriculture and the Environment, ASABE, Michigan, USA.
• Tonbak, F., Atasever, M., & Çalıcıoğlu, M. (2017). Kanatlı etlerinde salmonella riski. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 12, 90-98.
• TÜİK. (2021). Kümes hayvancılığı üretimi. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Kumes-Hayvanciligi-Uretimi-Aralik-2020-37214. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021.
• Tümer, E. İ., Ağır, H. B., & Gürler, D. (2018). Broiler üretiminde üretici memnuniyetini etkileyen faktörler. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5, 545–550.
• Türkoğlu, M., Arda, R., Yetişir, M., Sarıca, M., & Ersayın, C. (2018). Tavukçuluk Bilimi, Yetiştirme ve Hastalıkları. Otak From Ofset. Samsun.
• Williams Ischer, S., Farnell, M. B., Tabler, G. T., Moreira, M., O'Shaughnessy, P. T., & Nonnenmann, M. W. (2017). Evaluation of a sprinkler cooling system on inhalable dust and ammonia concentrations in broiler chicken production. Journal of Occupational and Environmental Hygiene, 14(1), 40-48.
• Yazarel, S., Sarıca, Ş., & Karaman, S. (2020). Mitigative practices for ammonia gas emissions from poultry manure. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 8, 111-115.