TRADITIONAL MOTIFS IN TURKISH PAINTING

Year 2018, Volume: 2 Issue: 3, 247 - 264, 26.12.2018

Menekşe Şahin Karadal

Abstract

The use of motifs, fiction and colors of traditional arts in modern Turkish painting is dated to the period after World War II. In this period, Turkish art, the efforts to create a national art away from the imitation of European art is remarkable. In the 1950s, the painters created Traditional Turkish Art; line, miniature, carpet, rug, embroidery, writing etc. is a period in which it approaches traditional sources. In the post-Republican Turkish art of painting, the effort of creating a universal language is observed by the artist of this period who is trying to create a national art language. In the transition from the Ottoman period to the Republic, the role of the intellectual and modern women in the field of art is very important. Nearly all of the female artists who are the last periods of the Ottoman Empire belong to the senior families. In this study, the traditional motifs in the paintings of Güzin Duran, Fahrünissa Zeid and Maide Arel, whose leading women painters in Turkish painting, were examined. In this study, it has been seen that studies aimed at women artists who create original art language by feeding from traditional sources are limited and aimed to contribute to this field.

Keywords

Traditional motif, Turkish painting, folklore, female artists

TÜRK RESMİNDE GELENEKSEL MOTİFLER

Abstract

Geleneksel sanatların motif, kurgu ve renk kullanımlarının çağdaş Türk resminde yer alması 2. Dünya savaşından sonra başlayıp, savaş sorasında etkisi belirgin bir şekilde dikkat çekmektedir. Bu dönem Türk Resminde Avrupa sanatını taklitten uzak bir biçimde milli bir sanat oluşturma çabaları görülür. 1950’ler ise ressamların özgün biçimler geliştirmede geleneksel Türk Sanatlarından; hat, minyatür, halı, kilim, nakış, yazma vb. motiflerine yani geleneksel kaynaklara yöneldiği bir dönemdir. Cumhuriyet sonrası Türk resim sanatında, milli bir sanat dili geliştirme çabasında olan dönemin sanatçısının evrensel bir dil oluşturma gayreti de gözlemlenir. Osmanlı döneminden Cumhuriyete geçişte geçmiş birikimlerini yeni ile yoğuran ve aktaran, aydın ve modern kadının sanat alanındaki rolü oldukça önemlidir. Bu çalışma Tanzimat’tan Cumhuriyet’e geçiş dönemi öncü kadın sanatçılardan Güzin Duran, Fahrünissa Zeid ve Maide Arel’in modern resmin olanakları ile geleneksel unsurları yansıttığı çalışmalarına dikkat çekmektedir. Geleneksel kaynaklardan beslenerek özgün sanat dili oluşturan kadın sanatçılara yönelik çalışmaların sınırlı olduğu görülmüş olup, bu alana katkıda bulunulması amaçlanmıştır. Tanzimatla başlayan modernleşme sürecinde kadının toplumdaki konumu geleneksel ve modernliği aynı anda içermekteydi. Bu konumun sonucu kadın sanatçıların modern yapıtlarında geleneksel kültür öğelerinin yansıması olarak biçimlenmiştir. 

Keywords

Geleneksel motif, Türk resmi, folklor, kadın sanatçılar

References

• Akengin G. ve Arslan A. A. (2017). Türk Resim Sanatı ve Gelenek, International Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art, cilt:3, sayı:3, 1-8.http://www.ijiia.com/wpcontent/uploads/makale_files/23502920_file_name=ijiia%203%20Gultekin%20Akengin.pdf 7.11.2018.
• Atagök, T., I. Kadın, Yaşam, Kültür, https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11421/1023/98746.pdf?sequence=1&isAllowed=y 5.11.2018.
• Bal, A.A. (2015). Mihri Müşfik ile Hale Asaf; Bedeli Ödenmiş Bohem Sanat Yaşamları Route Educational and Social Science Journal, Volume 2(2), 378-388.
• Bayav, D. (2011). 19.yy Sonu ve 20.yy Başında Kadın Ressamlarımız, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (29), 15-28. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423876552.pdf 7.11.2018.
• Bayramoğlu, M. (2013). 20. Yüzyıl Türk Resim Sanatında Geleneksel Türk Sanat Örneklerinin Etkisi, Kalemişi, 1 (2), s.1-40.
• Can, G. Ş. (2016). Tanzimat’tan Cumhuriyet Dönemi Türkiyesi’ne Öne Çıkan Kadın Sanatçılar, idil, 2016, Cilt 5, Sayı 23, 1017-1036. http://www.idildergisi.com/makale/pdf/1465814536.pdf’ 8.11.2018.
• Canikli, İ. C. (2005). Ressam Güzin Duran, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. http://acikerisim.istanbul.edu.tr/bitstream/handle/123456789/25864/40615.pdf?sequence=1&isAllowed=y 7.11.2018.
• Düz, N. (2010). The Influence Of Envıronment To Artıst`S Creatıvıty And Art Educatıon, Akademik Bakış Dergisi, Uluslar arası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, Sayı:19.
• Erzen, J. (2013). Türk Modernizminde Düş ve Bellek. Ankasanat Sergi Kataloğu: Ankarahttps://docplayer.biz.tr/4821481-Turk-modernizminde-dus-ve-bellek.html 7.11.2018.
• Eroğlu, G. (2017). Cumhuriyet Dönemi Kadın Hakları Işığında Öncü Türk Kadın Ressamlar, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Doğuş Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. http://openaccess.dogus.edu.tr/bitstream/handle/11376/2983/10137446.pdf?sequence=1&isAllowed=y 9.12.2018.
• Germaner, S. (1999). Cumhuriyet Döneminde Resim Sanatı, Ayla Ödekan (Editör), Cumhuriyetin Renkleri Biçimleri, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, 8-25.
• Giray, K. (1997). Türkiye İş Bankası Resim Koleksiyonu. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Karoğlu, A. (2014). Folklorik Unsurların Resme Yansıması ve Yaşatılması Bağlamında Bazı Düşünceler, Milli Folklor, yıl:26, sayı:14, 99-109. http://www.millifolklor.com/PdfViewer.aspx?Sayi=104&Sayfa=96 1.11.2018.
• Kılıç, E. (2013). Çağdaş Türk Resminde Geleneksel Etkileşim, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, cilt: 6, sayı:25, 327-340.
• Sisli, N. (2015). Türkiye’de Cumhuriyet Öncesi-Sonrası Kadının Konumu ve Baskı Resim Alanındaki Varlıkları Hakkında Bir Analiz, Yayımlanmamış Yüksek Lisans
• Tezi, Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Şener, D.(2001). Yaşamı Kucaklayan Sanatçı: Fahr el nissa Zeid, Milliyet Sanat, sayı:504, 52-53.
• Toros, T. Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi. TT. 581243http://earsiv.sehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11498/11246/001581243010.pdf?sequence=1&isAllowed=y 5.11.2018.
• Yazkaç, P. (2018). Çağdaş Türk Resim Sanatında Avangart Bir Sanatçı: Fahrelnissa Zeyd, ASOS Journal, The Journal of Academic Social Science , Yıl: 6, sayı:75, 198-212. http://www.asosjournal.com/Makaleler/1144252015_13947%20P%C4%B1nar%20YAZKA%C3%87.pdf 7.11.2018.
• Maide Arel Hayatı ve Eserleri, https://www.istanbulsanatevi.com/turk-ressamlar/maide-arel-hayati-ve-eserleri/#lightbox/1/ 6.11.2018.Taha Toros arşivi, TT. 595457. https://core.ac.uk/download/pdf/84783131.pdf 6.11.2018.
• http://www.sakipsabancimuzesi.org/tr/sayfa/sergiler/feyhaman-duran-iki-dunya-arasinda 7.11.2018.
• http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423876552.pdf 1.11.2018.
• http://www.beyazart.com/sanatci/Fahrelnissa-Zeid 1.11.2018.
• http://www.turkishpaintings.com/index.php?p=37&l=1&modPainters_artistDetailID=617 8.11.2018.
• http://www.beyazart.com/sanatci/Maide-Arel 7.11.2018.
• http://earsiv.sehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11498/12104/001605043015.pdf?sequence=1&isAllowed=y 5.11.2018.
• https://www.youtube.com/watch?v=_2UoFdtgW0o 8.11.2018.
• https://www.artamonline.com/253-muzayede-degerli-tablolar-ve-antikalar/10229-guzin-duran-1898-1981-ada-dan-gorunum 11.12.2018.
• https://www.imgrumweb.com/post/BXR3KiVgTzh