Analysis of Occupational Safety Conditions in Construction Sector in Southeastern Anatolia Region

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 68 - 78, 28.12.2017

Berivan Polat , N. Seval Bayram , Alper Polat

https://doi.org/10.29132/ijpas.341909

Cited By: 1

Öz

Occupational cause socioeconomic losses
in Turkey as in all the world. In our country, there are many losses especially
in the field of construction. Therefore, various studies are made in this scope
and the regulations are brought in to force. However, in can be seen from the
of fatal occupational accedents that measures taken in recent years are not
enough. Especially, since June 2003, when the Labor Act. No. 4857 brought in to
force. Occupational security in the western religion of Turkey has been relatively
disciplined. However, the situation is still the same in the eastern region.
Occupational safety has not taken its place in social culture as a content.
This causes occupational accidents to be experienced intensively in this
region.

In this study, it was aimed to measure
the occupational safety consciousness of employees by analizing the factors
that cause occupational accidents and the effects of working conditions on the
work accidents in Southeastern Anatolia Region. In this context, it was tried to
raise awareness by asking people questionnaire-based questions.

For this purpose, face-to-face
interviews were hold with 350 people in 7 cities in the Southeastern Anatolia
Region in Turkey. In the firs part of the study, field researches with 50
people from each city working in Diyarbakır, Mardin, Batman, Adıyaman, Şırnak,
Gaziantep and Şanlıurfa in Southeastern Anatolia Region were examined and the
result were analyzed by using statistical methods.

The data obtained show that in
Southeastern Anatolia Region the biggest causes of occupational accidents in
the construction sector are; lack of inspection, lack of training and the punishments
are not deterrent.

Anahtar Kelimeler

Construction, occupational safety, occupational accident, construction site

Güneydoğu Anadolu Bölgesi için İnşaat Sektöründeki İş Güvenliği Koşullarının İncelenmesi

Öz

İş kazaları tüm dünyada olduğu gibi
Türkiye’de de sosyo-ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Özellikle inşaat
alanında çok fazla kayıpların verildiği ülkemizde, bu kapsamda çeşitli
çalışmalar yapılarak yönetmelikler yürürlüğe konmaktadır. Ancak son yıllarda
alınan önlemlerin yeterli olmadığı, ölümlü iş kazası sayılarından
görülebilmektedir. Özellikle 4857 sayılı İş Yasası’nın yürürlüğe girdiği
Haziran 2003 tarihinden itibaren, Türkiye’nin batı bölgelerinde işçi sağlığı ve
güvenliği (İSG) denetimi nispeten disipline edilmiş olmasına rağmen, Güneydoğu
Anadolu Bölgesi’nde mevcut durumun ne olduğunu gösteren çok fazla çalışma
bulunmamaktadır. İş güvenliği olgusunun içerik olarak toplumsal kültür
içerisinde kendine bir yer edinememesi, iş kazalarının bu bölgede hala yoğun
olarak yaşanmasına sebep olabilmektedir. 

Bu çalışmada, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde
iş kazalarına sebep olan etmenler ve çalışma şartlarının iş kazaları üzerindeki
etkisi irdelenerek, aynı zamanda çalışanlarda iş güvenliği bilincinin ölçülmesi
amaçlanmıştır. Bu kapsamda, anket bazında sorulan sorularla kişiler üzerinde
farkındalık yaratılmaya çalışılmıştır.

Bu amaçla, çalışma kapsamında Türkiye’nin
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 7 farklı şehirde toplam 350 kişi ile birebir görüşmeler
yapılmıştır. Çalışmanın bu bölümünde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Diyarbakır,
Mardin, Batman, Adıyaman, Şırnak, Gaziantep ve Şanlıurfa illerinde, inşaat
sektöründe çalışan 350 kişi ile yapılan saha araştırmaları incelenerek sonuçlar
istatistiksel yöntemlerle incelenmiştir.

Elde edilen veriler, Güneydoğu Anadolu
Bölgesi’nde, inşaat sektöründeki iş kazalarının en büyük sebeplerinin denetim
eksikliği, eğitimsizlik ve caydırıcı cezaların olmaması sonucunu ortaya
çıkarmıştır.

Anahtar Kelimeler

İnşaat, iş güvenliği, iş kazası, şantiye

Kaynakça

• Baradan, S., 2006. Türkiye’de inşaat sektöründe iş güvenliğinin yeri ve gelişmiş ülkelerle kıyaslanması. DEÜ Mühendislik Fakültesi, Fen ve Mühendislik Dergisi, 8:87-100.
• Ceylan, H., 2011. Türkiye’deki iş kazalarının genel görünümü ve gelişmiş ülkelerle kıyaslanması. International Journal of Engineering Research and Development, 3(2):18-24.
• ÇSGB, 2004a, Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, RG. T. 07.04.2004, S.25426.
• ÇSGB, 2004b, İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliği, RG. T. 06.04.2004 – 25425.
• ÇSGB, 2012, İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği, RG. T. 29.12.2012-28512.
• Ercan, A., 2010. Türkiye’de yapı sektöründe işçi sağlığı ve güvenliğinin değerlendirilmesi. Politeknik Dergisi, 13:49-51.
• European Agency for Safety and Health at Work (EASHW), 2003. Gender issues in safety and health at work: A review. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities.
• Frank, J. van Dijk., 2015, Evaluation studies on education in occupational safety and health: Inspiration for developing economies. Annals of Global Health, 81:548-560.
• Gibb, A.G.F., Haslam, R. 1996. Causes of accidents and priorities for intervention, in Proceedings of the First International Conference of CIB Working Commission W99, Lisbon, Portugal.
• Gürbüz, S., Şahin, F. 2016, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, s.471.
• Hämäläinen, P., Saarela, K. L., Takala, J., 2009. Global trend according to estimated number of occupational accidents and fatal work related diseases at region and country level. Journal of Safety Research, 40:125-139.
• International Labour Organization (ILO), 1998. Administration of Social Security, Geneva.
• İlter, İ., Köksalan B., 2011. Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine olan tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21:113-128.
• Karadeniz, O., 2012. Dünya’da ve Türkiye’de iş kazaları ve meslek hastalıkları ve sosyal koruma yetersizliği. Çalışma ve Toplum, 34:15-72.
• Karasar, N. 2008. Bilimsel Araştırma Yöntemi. (17. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• McKenna, S.P, Hale, A.R., 1981. The effect of emergency first aid training on the incidence of accidents in factories. Journal of Occupational Accidents, 4:47-59.
• Müngen, U., 2011. İnşaat sektörümüzdeki başlıca iş kazası tipleri, Türkiye Mühendislik Haberleri, 56/2011-5, Sayı:469.
• Polat, B. ve Polat, A., 2017, İnşaat sektöründe Doğu Anadolu Bölgesi için iş güvenliği koşullarının incelenmesi. International Journal of Pure and Applied Sciences, 3:24-32.
• Özdemir, M., 2010. Nitel veri analizi: sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11:323-343.
• Sawacha, E., Naoum, S., and Fong, D., 1999. Factors affecting safety performance on construction sites. International Journal of Project Management, 17:30-315,
• Sousa, V., Almeida, N.M., Dias, L.A., 2014. Risk-based management of occupational safety and health in the construction industry-Part 2: Quantitative model. Safety Science, 74:184-194.
• Teo, E.A.L., Ling F.Y.Y., Chong, A., 2005. Framework for project managers to manage construction safety. International Journal of Project Management, 23:329-341.
• URL-1, 2017. European Agency for Safety and Health at Work (OSHA), Key safety and health statistics, http://osha.europa.eu/statistics, 25 Eylül 2017.
• URL-2, 2017. http://laborsta.ilo.org, ILO (International Labour Office), 13 Eylül 2017.
• URL-3, 2017. http://europa.eu.int/comm/eurostat, Eurostat, “European Statistics on Accidents At Work (ESAW)”, 28 Eylül 2017.
• URL-4, 2017. http://www.isteguvenlik.tc/2014%20SGK%20Analiz.pdf, 2014 Yılı SGK iş kazası istatistiklerinin analizi, 28 Eylül 2017.
• URL-5, 2017. www.01.ibm.com/software/tr/analytics/spss, SPSS yazılımı, Tahmine dayalı analitik yazılımı ve çözümleri, 25 Eylül 2017.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. 2003. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınları, Ankara.
• Yılmaz, F., 2015, Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği teftişlerinin istatistiksel açıdan değerlendirilmesi. The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 17:76-91.
• Yılmaz, F., Tan, O., 2015. Bir inşaat şantiyesinde iş kazalarının neden olduğu iş- günü kayıplarının işverene maliyetinin belirlenmesi. International Journal of Economic and Administrative Studies, 7:143-156.