KAZAKİSTAN’DA 2019-CUMHURBAŞKANI ERKEN SEÇİMİ VE SONRASINDA YAŞANAN GELİŞMELER

Year 2019, Volume: 1 Issue: 2, 177 - 207, 03.09.2019

Hayrettin Sağdıç

Abstract

Öz: Kazakistan
Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, yaklaşık on yıldır iktidar değişiminin
altyapısını ustaca hazırlamış, ülkesinin bu dönemeci yumuşak ve sancısız
biçimde geçmesini sağlamıştır. Sürpriz bir zamanlama ile başkanlığı Kasımjomart
Tokayev’e bırakan Nazarbayev; daha önceden Anayasa ve yasalarla tahkim ettiği Kurucu
Başkan-Ulus Lideri, Güvenlik Konseyi Başkanı, Anayasa Konseyi Üyesi vb.
unvan ve yetkileriyle devlet mekanizmasının en tepesinde bulunmaya devam
edecektir. Müesses nizamın temel dış politika tercihlerini çıkarlarına aykırı
bulan Batılı güçler, Nazarbayev sonrası dönemde etkili olabilmek adına 2018
Nisan’ından itibaren Avrupa’daki Kazak muhalefetini harekete geçirmiştir. 4
Şubat 2019’da Astana’da bir evde çıkan yangında beş kız çocuğunun feci şekilde
can vermesi, bu odaklarca bir fırsat görülmüş, yaşanan facia ve ekonomik
sıkıntılar köpürtülerek özellikle sosyal medya üzerinden ülkede bir
istikrarsızlık ortamı oluşturulmaya çalışılmıştır. Nazarbayev; sürpriz istifası
ve erken seçim kararıyla bu odakların hamlesini boşa çıkarmıştır. Bunun üzerine
muhalifler, seçimlerde usulsüzlükler yapıldığını ileri sürerek sokaklara
dökülüp Sorosvari yöntemlerle protesto gösterileri düzenlemiştir. Gösteriler
sırasında atılan sloganlar ve dile getirilen talepler göstermektedir ki hedef;
“özgür ve adil seçim” değil, devletin dış politika stratejileridir.

Keywords

Kazakistan Seçimleri, Kurucu Başkan-Ulus Lideri

References

• Andican, A.Ahat. (1996). Değişim Sürecinde Türk Dünyası. İstanbul: Emre Yayınları.
• Çjen Kun Fu. (1999). Geopolitika Kazahstana-Mejdu Proşlım i Buduşçim. Almatı: Jeti Jarğı.
• Gadjiyev, K.S. (2001). Vvedeniye v Geopolitiku. Moskvo: Logos.
• Haussig, Hans Wilhelm. (2001). İpek Yolu ve Orta Asya Kültür Tarihi, Çev. Kayayerli, Müjdat. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
• Tajin, Marat. (2007). Kazakistan Tarihi- Makaleler, Çev. Türk Tarih Kurumu. Ankara: TTK Yayınları.
• Heyet. (1996). Elbası. Almat: Ana Tili.
• Jambılov, Diyas. (1999). Tauelsizdik Jane Sayasiy Sana. Almatı: Jeti Jarğı.
• Kesici, Kayyum. (2003). Dün Bugün ve Hedefteki Kazakistan. İstanbul: IQ Kültürsanat Yayıncılık.
• Nazarbayev, Nursultan; Çev. Arıkan, Fatma; Arıkan, Serdar. (2000). Tarihin Akışında. İstanbul: OM Politika.
• Tatimov, Makaş. (1993). Kazak Alemi. Almatı: Atamura.
• Tokayev, Kasım Jomart. (2003). Belasu- Diplomatiyalık Oçerkter. Almatı: Deuir Baspası.
• ……………………….. (2001). Diplomatiya Respubliki Kazahstan. Astana: “Elorda” Baspası.
• Yalçınkaya, Alâeddin. (1997). Sömürgecilik  Panislamizm Işığında Türkistan 1856’dan Günümüze. İstanbul: Timaş.