“Foreign Land Searching for a Homeland”: A Study on Food Elements in Âşık Mürsel Sinan's Poems

Year 2023, Volume: 8 Issue: 1, 15 - 24, 30.05.2023

Fatih Kıran

https://doi.org/10.58648/inciss.1269298

Cited By: 1

Abstract

Minstrel Mürsel Sinan Uğursu, born on March 5, 1956 in Dikme village of Kars, has an important place in today's minstrel tradition. Mürsel Sinan, who learned the tradition during Murat Çobanoğlu's apprenticeship, frequently dealt with the themes of love, human love, unity and homelessness in his poems. The lover who left Kars at the age of twenty-two and settled in Istanbul, He used the geographical and cultural elements of Kars in his poems in accordance with the dialect characteristics of the region. Mürsel Sinan's poems, which are the subject of our study, are taken from Seyfettin Gelekçi's master's thesis on mistrel. In addition, interviews were conducted with the minstrel for information on the use of food elements in the poems. In some of the analyzed poems of the minstrel, it has been seen that expatriate, being abroad and longing for home are matched with the food culture of the region. In our study, based on the fact that taste and smell are a powerful stimulant that activates the human memory, the poems used by the lover in this context have been determined. It is emphasized that the poems in question are reminders of the years the lover lived in Kars.

Keywords

Âşık Mürsel Sinan, Kars, food, taste-smell-memory

“Gurbetin Aradığı Memleket”: Âşık Mürsel Sinan’ın Şiirlerinde Yemek Unsurları Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Kars’ın Dikme köyünde 5 Mart 1956’da doğan Âşık Mürsel Sinan Uğursu, günümüz âşıklık geleneği içinde önemli bir yere sahiptir. Murat Çobanoğlu’nun çıraklığında geleneği öğrenen Mürsel Sinan, şiirlerinde aşk, insan sevgisi, birlik-beraberlik ve gurbet konuları sıklıkla işlemiştir. Yirmi iki yaşında Kars’tan ayrılıp İstanbul’a yerleşen âşık, doğduğu şehrin coğrafi ve kültürel unsurlarını, bölgenin ağız özelliklerine uygun olarak şiirlerinde kullanmıştır. Mürsel Sinan’ın değerlendirmelerimize konu olan şiirleri, Seyfettin Gelekçi’nin âşıkla ilgili yaptığı yüksek lisans tezinden alınmıştır. Ayrıca, şiirlerde geçen yiyecek unsurlarının kullanımına dair bilgiler için de âşıkla görüşmeler yapılmıştır. Âşığın incelenen şiirlerinin bir kısmında gurbet, gurbette olma ve sıla özleminin, bölgenin yemek kültürüyle eşleştirilerek verildiği görülmüştür. Çalışmamızda tat ve kokunun insan hafızasını harekete geçiren güçlü bir uyarıcı olması gerçeğinden yola çıkarak, âşığın bu bağlamda kullandığı şiirler tespit edilmiş ve adı geçen şiirlerin âşığın Kars’ta yaşadığı yılların hatırlatıcısı olma özelliği üzerinde durulmuştur.

Keywords

Âşık Mürsel Sinan, Kars, yemek, tat-koku-bellek

References

• Arı, B. (1997). Karacaoğlan’da Yemek Motifi” VI. Hatay Tarih ve Folklor Sempozyumu Bildiri Kitabı, Hatay Folklor Araştırmaları Derneği Yayınları, s. 1-13, Antakya.
• Artun, E. (2008). Âşık Edebiyatı Araştırmaları, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Beşirli, H. (2010). Yemek, Kültür ve Kimlik, Millî Folklor, Yıl 22, Sayı 87, s. 159-169.
• Boratav, P.N. (2000). Yüz Soruda Türk Halk Edebiyatı, İstanbul: K Kitaplığı.
• Çobanoğlu, Ö. (2000). Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Durbilmez, B. (2014). Karslı Âşık Murat Çobanoğlu Hayatı Sanatı ve Eserleri, Kayseri: Kardeşler Ofset.
• Gelekçi, S. (2007), Âşık Mürsel Sinan (Hayatı-Sanatı-Eserleri). Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kut, G. (2002). Türklerde Yemek Kültürü, Türkler Ansiklopedisi, C. IV, Yani Türkiye Yayınları, Ankara, s. 368-381.
• Lupton, D. (1996). Food, The Body and The Self, Sage Publications.
• Öğüt Eker, G. (2018). Farklı Görme Biçimiyle Modern Dünya Ritüeli Olarak Yemek Kültürü: Sınanma/Erginlenme ve İntikam Alma Gizli İşlevleri, Millî Folklor, Yıl 30, Sayı 120, s 170-183.
• Parlatır, İ. vd. (1998). Türkçe Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Proust, M. (2021). Kayıp Zamanın İzinde / Swann’ların Tarafı, Ankara: Mirhan Kitap.
• kars.gov.tr .(2022). Erişildi (Erişim tarihi: 25.10.2022): http://www.kars.gov.tr/ilcelerimiz
• teis.yesevi.edu.tr. (2022).“Yamanî/Sinan, Mürsel Sinan Uğursu”. Erişildi (Erişim tarihi: 25.10.2022): http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/yamani-sinan-mursel-sinan-ugursu
• KK1. Mürsel Sinan Uğursu, 1965, Kars, (Kişisel Görüşme: 12.10.2022/17.10.2022).