MODERN İRAN ŞİİRİ ve ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİ

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 256 - 279, 24.12.2017

İsmail Söylemez

Öz

Meşrutiyet döneminde Nima-i Yuşic’in
öncülüğüyle başlayan Modern İran Şiiri, İran sosyal yapısındaki değişimlerin de
etkisiyle hızlı bir şekilde gelişmiş ve birçok isim yetiştirmiştir. Bu
çalışmada Modern İran Şiiri anlatıldıktan sonra anılan dönemde eser vermiş ve bu dönemin en önemli isimleri olan on iki
şair tanıtılacak ve şiirlerinden birer örnek sunulacaktır. Bu şairler
Fereydun Tevelleli, Fereydun Moşiri, Huşeng İbtihac (Saye), Nadir Nadirpur,
Foruğ Ferruhzad, Simin Behbehani, Mehdi Ehevan Salis, Ahmed Şamlu, Siyaveş
Kisrayi ve Sohrab Sipihri’dir. 

Anahtar Kelimeler

İran, Meşrutiyet, Modern Şiir, Nima-i Yuşic.

Kaynakça

• Abdulğaffar Tehuri, "Didâr der Lehze-i Merg", Muerrifî ve Şinâht-ı Sohrâb-i Sipihrî, (Ed.: Şehnaz Muradikuçi) Neşr-i Katre, Tahran 1380.
• Daryuş Aşuri, Kerim-i İmami, Hoseyn Ma’sumi Hemedani, Peyâmî Der Râh, Kitâbhâne-i Tehûrî, Çâp-i Çeharom, Tahran 1371.
• Derya Örs, “Çağdaş İran Şiirinin Öncülerinden Fereydûn-i Muşîrî”, Nüsha, Bahar 2001.
• Hadi Kezayi, Zindeginame-yi Nivisendegan ve Şairan: ez Rudeki ta Dowletabadi, Tehran 1385.
• Hicabi Kırlangıç, Meşrutiyetten Cumhuriyete İran Şiiri, Hece Yay., Ankara 2014.
• Hicabi Kırlangıç, Yalnız Yürüyen Adamın Şarkısı: Ahmed Şâmlû ve Şiiri, Ağaç Yayınları, İstanbul 2010.
• Mehmet Kanar, Çağdaş İran Edebîyatının Doğuşu ve Gelişmesi, Say Yayıncılık, İstanbul 2013.
• Mehmet Kanar, Modern İran Şiiri Antolojisi, Şule Yay., İstanbul 1999.
• Monirulsadat Miraci, Aşnayi ba Zindeginame-i Şoera-yi Nami-yi İran, Neşr-i Ferheng-i İmruz, Tehran 1379.
• Muhammed İsti'lâmî, Bugünkü İran Edebîyatı Hakkında Bir İnceleme, (Çev. Mehmet Kanar), Kültür Ba-kanlığı Yayınları, Ankara 1981.
• Muhammed Şukrullahzade, “Sohrab-i Sipihri”, Rûznâme-i Câm-i Cem, 01 Ordibihişt 1388. (Sohrâb’ın ölüm yıl dönümü nedeniyle verilen özel sayıda)
• Nasır Feyz, Gozide-i Şi’r-i Moasır-i İran, Encomen-i Şairan-i İran, Tehran, 1386.
• Periduht Sipihri, Sohrâb, Morğ-i Mohâcir, Çâp-i Heştom, Kitâbhâne-i Tehûrî, Tahran 1382.
• Pervin Kaimi, Çi Kesî Bûd Sedâ Zed Sohrâb, İntişârât-i Govher-i Manzûm, Tahran 1388.
• Semane İftihari , “Goftugû bâ Abdulalî-yi Destğayb, Sohrâb-i Sipihrî ez Merg-i Reng tâ Mâ Hîç, Mâ Nigâh”, www.kefshhayemkoo.persianblog.ir/ , Ordibihişt, 1389/Nisan, 2010.
• Semane İftihari, “Goftogû bâ Sîmîn-i Dânişver: Sohrâb-i Sipihrî ez Merg-i Reng tâ Mâ Hîç, Mâ Nigâh”, www.kefshhayemkoo.persianblog.ir , Ordibihişt, 1389.
• Semane İftihari, “Sohrâb-i Sipihrî: Ez Merg-i Reng tâ Mâ Hîç, Mâ Nigâh”, www.kefshhayemkoo.persianblog.ir , Ordibihişt, 1389 hş., 15.06.2011.
• Sohrab Sipihri, Henûz Der Seferem (Haz. Perîduht-i Sipihrî) Çâp-i Heştom, Neşr-i Ferzân, 1388.
• Sohrab Sipihri, “Muamma Kuşu”, (Çev: İsmail Söylemez) Yedi İklim, S. 286, Ocak, 2014.
• Sohrab Sipihri, Sekiz Kitap, (Çev.: Mehmet Kanar), Şûle Yayınları İstanbul 1999.
• Şefi’i Kedkeni, Edvâr-ı Şi'r-i Fârsî, ez Meşrutiyet tâ Sukût-i Saltanat, Neşr-i Sohen, Tahran 1380.
• Şehnaz Muradikuçi, "Şair-i Nekkâş ve Nekkâş-i Şâir", Muerrifî ve Şinâht-i Sohrâb-i Sipihrî, (Ed. Şehnâz-i Murâdikûçî) Neşr-i Katre, Tahran 1380.
• Şems Lengerudi, Târih-i Tahlîlî-yi Şi'r-i Nov, Cild-i Evvel, Neşr-i Merkez, Çâp-i Şişom, Tahran 1390.