SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK BAĞLAMINDA MODA VE SANAT İLİŞKİSİ

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 191 - 207, 30.06.2021

İrem Akdemir , F. Deniz Korkmaz

Öz

Dünyadaki bilimsel gelişmeler, endüstrileşme, yaşam standartlarının değişmesi ve hızlı nüfus artışıyla birlikte insanlar daha fazla üretmeye ve tüketmeye başlamıştır. Artan tüketim oranları kaynakların hızla tükenmesine ve atık maddelerin çoğalmasına sebep olmuştur. Bu doğrultuda, son yıllarda sürdürülebilirlik kavramı önem kazanmaya başlamıştır. Çevreyi olumsuz yönde etkileyen, üretim ve tüketimin en çok olduğu alanlardan birisi de moda ve tekstildir. Bu alanda, tüketim öncesi ve tüketim sonrası oluşan atıkların çeşitli yollarla geri ka-zandırılarak tekrar kullanımı sağlanmaktadır. Bu sayede, atıkların çevreye olumsuz etkisi en aza indirgenerek, ürünlerin kullanım ömrünü arttırmak hedeflenmektedir. Çalışmada, sürdürülebilirliğin moda ve tekstil sektörüne ne şekilde etkide bulunduğu araştırılmış ve bunun sanat ürünlerine yansımaları örneklerle incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Moda, Sürdürülebilir Sanat

RELATIONSHIP OF FASHION AND ART IN THE CONTEXT OF SUSTAINABILITY

Öz

People have started to produce and consume more with the scientific developments in the world, industrialization, change of living standards and rapid population growth. Increasing consumption rates have led to the rapid depletion of resources and the proliferation of waste materials. In this respect, the concept of sustainability has started to gain importance in recent years. One of the areas that affect the environment negatively and where production and consumption is the most is fashion and textile. In this area, pre-consumption and post-consumption wastes are recovered in various ways and reused. In this way, it is aimed to increase the lifetime of the products by minimizing the negative impact of wastes on the environment. In this study, the effect of sustainability on fashion and textile sector was investigated and its reflections on art products were examined with examples.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Sustainable Fashion, Sustainable Art

Kaynakça

• Altunbaş, D. (2004). Uluslararası sürdürülebilir kalkınma ekseninde türkiye’deki kurumsal değişimlere bir bakış. Yönetim Bilimleri Dergisi (1-2), 103-118.
• Atalay, D. (2015). Kendiliğinden Sürdürülebilir: Türkiye'de Etik Moda. Ş. Kipöz (Ed.), Sürdürülebilir Moda içinde (31-42. ss). İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Baudrillard, J. (2018). Tüketim Toplumu: Söylenceleri / Yapıları. (Çev. N. Tutal, F. Keskin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bebek, E. (2020). Sanatta Sürdürülebilir Duyumlar, Vogue Metropol. Erişim adresi https://vogue.com.tr/metropol/sanatta-surdurulebilir-duyumlar
• Busch, O. V. (2017). Moda Praksisi. (Çev. D. Kılıç). İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Birleşmiş Milletler. (2012). İstediğimiz Gelecek. Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı (Rio+ 20), Rio de Janeiro, Brezilya.
• Cambridge Dictionary (t.y). Cambridge Dictionary. Erişim adresihttps://dictionary.cambridge.org/tr/sözlük/ ingilizce-türkçe/proactive
• Cuc, S. ve Vidovic, M. (2011). Environmental sustainability through clothing recycling. Operations and Supply Chain Management, 4(2/3), 108-115.
• Dal, N. E. (2017). Tüketim toplumu ve tüketim toplumu üzerine yöneltilen eleştiriler üzerine bir tartışma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 1-21.
• Eser, B., Çelik, P., Çay, A., ve Akgümüş, D. (2016). Tekstil ve konfeksiyon sektöründe sürdürülebilirlik ve geri dönüşüm olanakları. Tekstil ve Mühendis, 23(101), 43-60.
• Featherstone, M. (1996). Postmodernizm ve tüketim kültürü. (Çev. M. Küçük). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Fletcher, K. (2007). Slow fashion. The Ecologist, 37(5), 61.
• Fletcher, K. (2014). Sustainable fashion and textiles: design journeys. London: Routledge.
• Foglar, C. (2011). Etik moda tasarımı: Bir trend mi, bir gelecek hareketi mi?. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tekstil ve Moda Tasarımı Anasanat Dalı, İstanbul.
• Fraser, I. (2008). Hegel ve Marks İhtiyaç Kavramı. (Çev. B. S. Aydaş). Ankara: Dost Kitabevi.
• Joy, A., Jr, J. F., Venkatesh, A., Wang, J. ve Chan, R. (2012). Fast fashion, sustainability, and the ethical appeal of luxury brands. Fashion theory, 16(3), 273-295.
• Karaman, A. (1996). Sürdürülebilir turizm planlaması için ekolojik bir çerçeve. M. Çubuk (Ed.), Türkiye’de 19. Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu Sürdürülebilir Turizm; Turizm Planlamasına Ekolojik Yaklaşım. İstanbul; Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
• Kawamura, Y. (2016). Moda-loji: Moda Çalışmalarına Giriş. (Çev. Ş. Özüdoğru). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kaypak, Ş. (2011). Küreselleşme sürecinde sürdürülebilir bir kalkınma için sürdürülebilir bir çevre. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(20), 19-33.
• Kipöz, Ş. (2015). Ahimsa: Giysilerin Öteki Yaşamı (A Serisi). Ş. Kipöz (Ed.), Sürdürülebilir Moda içinde (63-76. ss). İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Lawless, E., ve Medvedev, K. (2016). Assessment of sustainable design practices in the fashion industry: experiences of eight small sustainable design companies in the Northeastern and Southeastern United States. International Journal of Fashion Design, Technology and Education, 9(1), 41-50.
• Mangır, A. F. (2016). Sürdürülebilir kalkınma için yavaş ve hızlı moda. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 19(41. Yıl Özel Sayısı), 143-154.
• Özlü, P. G. ve Saatçioğlu, K. (2015). Etik moda kavramı ve tasarımcılar. İdil Dergisi, 4(15), 87-110.
• Takuş, Ş. (2010). Tüketim kültürü ve moda. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Tekstil Anasanat Dalı, İstabul.
• Torlak, Ö. (2000). Tüketim: Bireysel Eylemin Toplumsal Dönüşümü. İstanbul: İnkılâb Kitabevi.
• Türkmen, N. (2009). Tekstil ve moda tasarımı açısından sürdürülebilirlik ve dönüşüm. (Yayımlanmamış sanatta yeterlik tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tekstil ve Moda Tasarımı Anasanat Dalı, İstanbul.
• Wang, Y. (2006). Recycling in textiles. Cambridge England: Woodhead.
• WCED, S. W. (1987). World commission on environment and development. Our common future, 17(1), 1-91.
• Yanıklar, C. (2010). Tüketim kültürü, kapitalizm ve insan ihtiyaçları arasındaki ilişki üzerine bir tartışma. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34(1), 25-32.
• Yıldırım, L. (2017). Geri dönüşüm/ileri dönüşüm/tekrar kullanım kapsamında ikinci el giysiler ve sürdürülebilirlik. Art-e Sanat Dergisi, 10(20), 484-503.
• Yıldırım, Y. (2015). Tüketici davranışları bağlamında aslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisinin yeniden incelenmesi ve gösterişçi tüketim. The Journal of Academic Social Science Studies, 403-428.