Tarihin Yıkımına Karşı

Yıl 2025, Cilt: 2025 Sayı: 1, 150 - 180, 31.01.2025

Sümeyra Çalışkan

https://doi.org/10.55543/insan.1614440

Öz

Bu çalışmada tarihçi Paul Veyne’in Türkçe’ye “Tarih Nasıl Yazılır”adıyla çevrilmiş kitabı ele alınmıştır. Bir kitap eleştirisi olmaktan ziyade Veyne’in tarih ve tarih yazımına dair görüşlerinin hataları işaret edilmiştir. Veyne’in yaklaşımını tarih ve tarih yazımını nasıl yoksullaştırdığı ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Tarih metodolojisi için dikkat edilmesi gereken vurgularına rağmen oldukça önemli konularda hatalı düşünmeye sevk edeceği bulgulanmıştır. Tarih kavrayışı ve metodolojik yaklaşım söz konusu olduğunda Veyne’in görüşlerine eleştirel yaklaşılması gerektiği anlaşılmaktadır. Tarih felsefesi konusundaki reddiyeci tutumunun perspektif oluşturmaya mani olacağı düşünülmektedir. Kitabın tamamından ziyade bu çalışmanın sınırları ve önem atfedilen hususlar dikkate alınmıştır. Diğer konuların da başka araştırmacılar tarafından sorgulanması gereğine ulaşılmıştır. Veyne’in tarihin bilim olup olmadığına dair tartışma bağlamındaki görüşleri ele alınmamıştır. Bunun nedeni bu konuda yeterli birikime sahip olmadan yargıda bulunmanın bilimsel sorumluluğa zarar vereceği düşüncesidir.

Anahtar Kelimeler

Paul Veyne, Tarih Metodolojisi, Tarih Felsefesi, Tarihin Doğası, Tarihsellik

Kaynakça

• Alatlı, A. (2014). Batı’ya yön veren metinler C.2: Rönesans / Protestan Reformu Erken Dönem / Modern Dönem / Bilim Çağı (1350-1650). İstanbul: Alfa Yayınları
• Attwood, B. (2005). Telling the truth about Aboriginal history. Allen & Unwın, Australia.
• Aydon, C. (2015) İnsanlık Tarihi, I. Yıldız (Çev.). İstanbul: Say Yayınları
• Aysevener, K. (2015). Tarih felsefesi. İstanbul: Say Yayınları.
• Bernal, M. (1998). Kara Atena, Ö. Buze (Çev). İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Boyer, P - Wertsch, J. (2015). Zihinde ve kültürde bellek, Y.A. Dalar (Çev). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Carr, E. H. (2018). Tarih nedir, G. Gürtürk, (Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Collingwood, R. G. (2015). Tarih tasarımı, K. Dinçer (Çev.). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Davis, J. C. (2019). İnsanın hikâyesi /Taş devrinden bugüne hikâyemiz, B. Bıçakçı (Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
• Dilthey, W. (2011). Hermeneutik ve tin bilimleri, D. Özlem (Çev.). İstanbul: Notos Kitap.
• Eliade, M. (2003). Dinsel inançlar ve Düşünceler Tarihi-Gotama Budha’dan Hıristiyanlığın Doğuşuna, A. Berktay (Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Eliade, M. (2003-a). Dinsel inançlar ve düşünceler tarihi-Muhammed’den reform Çağına, A.Berktay (Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Foucault, M. (1995). Akıl ve akıl bozukluğu / Klasik çağda deliliğin tarihi, M.A. Kılıçbay (Çev.). Ankara: İmge Kitabevi.
• Foucault, M. (2023). Cinselliğin tarihi, H. U. Tanrıöver (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (200). Hapishanenin doğuşu, M. A. Kılıçbay (Çev.). Ankara: İmge Kitabevi.
• Galilei, G. (2008). İki büyük Dünya sistemi hakkında diyalog, R. Aşçıoğlu (Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Gökberk, M. (1997). Kant ve Herder’in tarih anlayışları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Halbwachs, M. (2019). Kolektif bellek., Z. Karagöz (Çev.). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Hawking, S. (2017). Zamanın kısa tarihi, B Gönülşen (Çev). İstanbul: Alfa Yayınları.
• Hegel, G. W. F. (2010). Tarih felsefesi, A.Yardımlı (Çev.) İstanbul: İdea Yayınları.
• Hegel, G. W. F. (2014). Tarihte akıl, Ö. Sözer (Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Herder, J. G. (2020). Tarih felsefesi, B. Arvasi (Çev.). Ankara: Doğu Batı, Yayınları.
• Kutsal Kitap: Tevrat, Zebur İncil. İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi - Yeni Yaşam Yayınları, 2002.
• Moore, B. (2012). Diktatörlüğün ve demokrasinin toplumsal kökenleri, Ş.Tekeli-A. Şenel (Çev.). Ankara: İmge Yayınları.
• Özlem, D.- Ateşoğlu, G. (Haz.), Tarih felsefesi-Seçme metinler. Ankara: Doğu Batı Yayınları,2017
• Özlem, D. (2010). Tarih felsefesi, İstanbul: Notos Yayıncılık.
• Polanyi, K. (2010). Büyük dönüşüm., A. Buğra (Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ribard, A. (2010). İnsanlık tarihi- 2 cilt, N. Işık (Çev.). İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
• Setton, K. (1997). Papacy And The Levant Volume 2 The Fifteenth Century. Philadelphia: American Philosophıcal Society.
• Setton, K. (1984). Papacy And The Levant Volume 3 The Sixteenth Century. Philadelphia: Ameri American Philosophıcal Society.
• Söylemez, M. M. (2017). “Kur'ân- Tarih İlişkisi Üzerine”. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4 /7 (2017), 13-44.
• Trouillot, M. R. (2015). Geçmişi susturmak, S. O. Zeybek (Çev.). İstanbul: İthaki Yayınları.
• Van Loon, H. W. (2021). İnsanlığın hikayesi, D. Satılmış (Çev). İstanbul: Dorlion Yayınları.
• Veyne, P. (2014). Tarih nasıl yazılır, N. Özyıldırım (Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Wertsch, J. (2004). Voices of Collective Remembering. Cambridge: Cambridge University Press.