Türkiye Üniversite Sporları Federasyonu Süper Lig Müsabakalarına Katılan Sporcuların Doping ile İlgili Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi

Year 2022, Volume: 8 Issue: 2, 359 - 374, 30.12.2022

Ercan Zorba , Başak Atalay , Akan Bayrakdar

Abstract

Bu araştırma “Türkiye Üniversite Sporları Federasyonu süper lig müsabakalarına katılan sporcuların doping ile ilgili bilgi düzeylerinin incelenmesi” amacıyla yapılmıştır. İkincil amaç olarak ise; üniversitelerdeki süper lig düzeyindeki sporcuların doping ile ilgili düşünceleri demografik faktörler açısından incelenecek doping kullanımında ne derece yatkın oldukları araştırılmıştır. Bu çalışmanın evrenini; Türkiye Üniversite Sporları Federasyonu tarafından yapılan ve spor organizasyonlarına katılan sporcular oluştururken, örneklem grubunu ise; Türkiye Üniversite Sporları Federasyonu süper lig müsabakalarına katılan basketbol (n=204), voleybol (n=212), hentbol (n=213), futbol (n=240), güreş (n=441) ve atletizm (n=284) branşlarındaki gönüllü katılım sağlayan 1594 sporcu oluşturmuştur. Araştırmada tarama yöntemi ve nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği kullanılmıştır. Ölçek Sargın (2007) tarafından geliştirilen ve 24 maddeden oluşan “Doping Bilgi Düzeyi ve Düşünce Anketi” kullanılacaktır. Araştırmamızda ise Cronbach Alpha güvenirlilik katsayısı 0,90 olarak tespit edilmiştir ve ölçek yüksek derecede güvenilir olduğu görülmüştür. Araştırmanın bulgularına göre; Takım sporu ve bireysel sporlar ile uğraşan sporcuların doping bilgi düzeyleri arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Cinsiyetlere göre doping bilgi düzeyleri karşılaştırıldığında cevaplar arasında p<0,05 düzeyinde anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Sporcuların öğrenim gördükleri bölüme, sınıflara ve spor yaşına göre doping bilgi düzeyleri karşılaştırıldığında cevaplar arasında p<0,001 düzeyinde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Sonuç olarak süper lig müsabakalarına katılan üniversite öğrencilerinin doping bilgi düzeylerinin yeterli düzeyde olmadığı görülmüştür. Sporcuların en çok kullandığı doping maddesi olarak uyarıcılar cevabı verilmiştir. Fakat sporcular arasında en çok kullanılan doping maddesi anabolik ajanlar olarak gösterilmektedir.

Keywords

Spor, Doping, Müsabaka

Investigation of Doping Knowledge Levels of Athletes Participating in Turkish University Sports Federation Super League Competitions

Abstract

This research was carried out to examine the knowledge levels of the athletes participating in the Turkish University Sports Federation super league competitions about doping. As a secondary purpose; The opinions of the athletes at the super league level about doping in universities will be examined in terms of demographic factors and how prone they are in the use of doping has been investigated. The universe of this study; While the athletes participating in the sports organizations organized by the Turkish University Sports Federation constitute the sample group; In the branches of basketball (n=204), volleyball (n=212), handball (n=213), football (n=240), wrestling (n=441) and athletics (n=284) participating in Turkish University Sports Federation super league competitions. 1594 athletes participated voluntarily. Survey method and survey technique, one of the quantitative research methods, were used in the research. The “Doping Knowledge Level and Thought Questionnaire” consisting of 24 items and developed by Sargın (2007) will be used. In our study, the Cronbach Alpha reliability coefficient was found to be 0.90 and the scale was found to be highly reliable. According to the findings of the research; Significant differences were found between the doping knowledge levels of the athletes engaged in team sports and individual sports. When doping knowledge levels were compared according to genders, significant differences were found between the answers at the p<0.05 level. When the doping knowledge levels of the athletes were compared according to their departments, classes and sports age, significant differences were found between the answers at the level of p<0.001. As a result, it was seen that the doping knowledge level of university students participating in the super league competitions was not at a sufficient level. The answer was stimulants as the most commonly used doping substance by the athletes. However, the most commonly used doping agent among athletes is shown as anabolic agents.

Keywords

Sport, Doping, Competition

References

• Dost, T. (2006). Doping. Türkiye Klinikleri J Surg Med Sci, 2(46), 145-51.
• Euvrard, J., Yan, Y., & Mitzi, D. B. (2021). Electrical doping in halide perovskites. Nature Reviews Materials, 6(6), 531-549.
• Zhang, A., Liang, Y., Zhang, H., Geng, Z., & Zeng, J. (2021). Doping regulation in transition metal compounds for electrocatalysis. Chemical Society Reviews.
• Hu, C., & Dai, L. (2019). Doping of carbon materials for metal‐free electrocatalysis. Advanced Materials, 31(7), 1804672.
• Çetinkaya, B. (2019). Türkiye üniversite sporları federasyonu süperlig; Müsabakalarına katılan sporcuların doping bilgi düzeyleri ve doping ile ilgili düşüncelerinin incelenmesi (Master's thesis, Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
• Feng, Y., Wu, J., Chi, Q., Li, W., Yu, Y., & Fei, W. (2020). Defects and aliovalent doping engineering in electroceramics. Chemical reviews, 120(3), 1710-1787.
• Sargın, C. (2007). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü öğrencilerinin doping bilgi düzeyleri (Marmara, Ege ve İç Anadolu örneği) (Master's thesis, Sakarya Üniversitesi).
• Yıldıran, İ., & Bayraktar, I. (2000), ‘’Antrenörlerin Beslenme Bilgi ve Alışkanlıkları’’, Atletizm Bilim ve Teknoloji Dergisi, Sayı:40, S:21
• Süel, E., Şahin, İ., Karakaya, M. A., & Savucu, Y. (2006). Elit seviyedeki basketbolcuların beslenme bilgi ve alışkanlıkları. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 20(4), 271-275.
• Bozkurt, İ., & Nizamlıoğlu, M. (2005). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokullarında Okuyan Aktif Spor Yapan Öğrencilerin Beslenme Alışkanlıklarının Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 209-215.
• Aladağ, A. (2014). Kafkas Üniversitesi Sarıkamış Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğrencilerinin doping bilgi düzeylerinin araştırılması (Master's thesis, Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
• Uslu, B., (2006), Kan Dopingi, http://www.tbf.org.tr/tbfweb/tbfweb2.nsf/($$TBFV1_BasinBulteni_SaglikKose si_WEB_View)/5AAF907E75606D42C225721300346852?OpenDocument, 01.04.2007
• Bayraktar, I., & Yaman, M. (1998), ‘’Olimpik Branş Antrenörlerinin Beslenme Tutumlarının Araştırılması’’ (Ankara İl Örneği). Alıntı: Paker, 1998.
• Yıldız, M., Pala, A., Biner, M., & Göral, Ş. (2016). Bireysel ve takım sporları ile ilgilenen sporcuların doping hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Hakemli Ortopedi Travmatoloji ve Spor Hekimliği Dergisi, 6, 1-12.
• Yıldız, M., Pala, A., Biner, M., & GöraL, Ş. (2015). Bireysel ve Takım Sporları ile İlgilenen Sporcuların Doping Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi, Uluslararası Hakemli Ortopedi Travmatoloji Ve Spor Hekimliği Dergisi. Öztürk, E. G., Suveren, S., & Çolakoğlu, T. (2009). Türkiye’de doping, sporcuların doping bilgi düzeylerinin ölçülmesi (hentbol örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Ankara.
• Dinçer, N., (2010). Elit Sporcuların Doping Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Barkoukis, V., Lazuras, L., & Harris, P. R., (2015). The effects of self-affirmation manipulation on decision making about doping use in elite athletes. Psychology of Sport and Exercise, 16, 175-181
• Sinan, M.F., Koşar, Ş.N., Demirel, A.H., (2006). Vücut Geliştirme Sporcularının Doping ve Ergojenik Madde Kullanım Eğilimleri. Muğla: 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı, 03-05 Kasım
• Alpak, A., (2008). Haltercilerin Doping ve Ergojenik Yardımcılar Hakkında Bilgi Düzeylerinin ve Doping Kullanım Sıklığının Araştırılması Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Sivas
• Eröz, F., (2007). Milli Düzeyde, Atletizm, Güreş, Judo ve Halter Yapan Sporcuların Doping ve Ergojenik Yardım Hakkındaki Görüşlerinin ve Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kütahya
• Zhao, W., Ding, J., Zou, Y., Di, C. A., & Zhu, D. (2020). Chemical doping of organic semiconductors for thermoelectric applications. Chemical Society Reviews, 49(20), 7210-7228.