CARL SCHMITT’İN MODERN ANAYASACILIK ELEŞTİRİSİNİN FRIEDRICH AUGUST VON HAYEK ÜZERİNDEN DÜŞÜNÜLMESİ

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 2, 411 - 421, 31.12.2020

Akasya Kansu

https://doi.org/10.21492/inuhfd.742430

Öz

Carl Schmitt’in liberal, burjuva anayasal devletinin eleştirisi, parlamenter sistemin boşlukları üzerine kurulmuştur. Friedrich August Von Hayek, Schmitt tarafından eleştirilen sistematik, liberal anayasacılığın temel bileşenlerini düşüncesinin merkezine koyar. Her ne kadar Schmitt’in modern anayasacılık eleştirileri Hayek’in düşüncesinin temelini oluşturmasa da, iki düşünürün bazı teorik noktalarda benzeştiği görülür. Bu benzerlikler, modern anayasacılık fikrinin gelişmesinde oldukça etkili olmuştur. Schmitt’in eleştirileri üzerinden yürütülen fikirler, modern burjuva anayasacılığının kimi boşlukları üzerinde akademik bir yol açılmasına neden olmuştur. Hayek’in liberal özgürlükler üzerine geliştirdiği fikirler bir yandan bazı düşünürlere örnek olsa da diğer yandan bazı eleştirilerin temelini oluşturmuştur. Bu makalede, Schmitt’in modern (liberal) anayasacılık eleştirisi, liberal teori açısından çok önemli bir yere sahip olan Hayek dolayımıyla tartışılırken, Hayek’in düşüncesinin kökenleri ise Schmitt’in kavram seti üzerinden ele alınmaktadır. Bu bağlamda makale, bir yandan Schmitt ve Hayek’in modern anayasacılıkta ayrıştıkları ve benzeştikleri sorunsalları merceğine alırken, diğer yandan güçler ayrılığı, liberalizm, bireysel özgürlükler gibi, modern anayasacılığın temel kavramlarını irdelemeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Carl Schmitt, Friedrich August Von Hayek, Liberal Anayasacılık, Güçler Ayrılığı

CONSIDERING CARL SCHMITT'S MODERN CONSTITUTIONAL CRITICISM THROUGH FRIEDRICH AUGUST VON HAYEK

Öz

The criticism of Carl Schmitt's liberal, bourgeois constitutional state is based on the gaps of parliamentary system. Friedrich August Von Hayek puts the basic components of systematic liberal constitutionalism which were criticized by Schmitt at the center of his thought. Although Schmitt's criticisms of modern constitutionalism do not form the basis of Hayek's thought, it seems that both thinkers are similar in some theoretical points. These similarities have influenced the development of the modern constitutionalism. Ideas based on Schmitt's criticisms led to an academic pathway on the gaps of modern bourgeois constitutionalism. Although Hayek's ideas on liberal freedoms are an example for some thinkers, they formed the basis of some criticisms. In this article, Schmitt's critique of modern (liberal) constitutionalism is examined through Hayek, which has a very important place in terms of liberal theory, while the origins of Hayek's thought are addressed through Schmitt's set of concepts. In this context, the article aims to focus on the problems that Schmitt and Hayek dissociate and resemble in modern constitutionalism and to discuss the basic concepts of constitutionalism such as separation of powers, liberalism, individual liberties.

Anahtar Kelimeler

Friedrich August von Hayek, Seperation of Powers, Carl Schmitt, Liberal Constitutionalism

Kaynakça

• BONEFELD, Werner: “Freedom and the Strong State: On German Ordoliberalism”, New Political Economy, 17(5), 2012.
• CRISTI, F. Renato: “Hayek and Schmitt On The Rule Of Law”, Canadian Journal Of Political Science, 17(3), 1984.
• DYZENHAUS, David: “The Concept of the Rule-of-Law State in Carl Schmitt’s Verfassungslehre”. The Oxford Handbook of Carl Schmitt, in Meierhenrich, Jens/ Simons, Oliver (ed.), Oxford University Press, New York, 2016.
• GÖZTEPE, Ece: “Bir Klasik Eser Olarak Carl Schmitt’in ‘Anayasa Öğretisi’”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, XXIII(1), 2015.
• GÜNSOY, Funda: “Hıristiyan Epimetheus: Bir Carl Schmitt Biyografisi”, Felsefe Arkivi, 46(I), 2017.
• HAYEK, Friedrich August Von: “Liberal Bir Sosyal Düzenin İlkeleri”, Sosyal ve Siyasi Teori, in Yayla, Atilla (ed.), Siyasal Yayınları, Ankara, 1999.
• HAYEK, Friedrich August Von: The Constitution Of Liberty. Routledge & Kegan Paul, London, 1960.
• HIRST, Paul: “Carl Schmitt’in Kararcılığı”, Carl Schmitt’in Meydan Okuması, (Çev. Hivren Demir Atay- Hakan Atay), in Mouffe Chantal (ed.), İletişim Yayınları, İstanbul, 2019.
• IRVING, S.: “Limiting Democracy And Framing The Economy: Hayek, Schmitt And Ordoliberalism”. History Of European Ideas, 44(1), 2018, s.113-127.
• KARADAĞ, Ulaş: “Schmitt’in Uğrakları Üzerine: ‘Kararcılık’tan ‘Somut Düzen’e”, Hukuk Kuramı, 5(2), 2018.
• KUKATHAS, Chandran: “Hayek And The State”, Law, Liberty And State, in Dyzenhaus, David / Poole,Thomas (ed.),Cambridge University Press, Cambridge, 2015.
• MARX, Karl: “Fransa’da Sınıf Mücadeleleri”, Fransız Üçlemesi, (Çev. Erkin Özalp), Yordam Kitap, İstanbul, 2016.
• MILLER, E. F.: Hayek’s The Constitution of Liberty, The Institute of Economic Affairs, London, 2010.
• MOUFFE, Chantal: “Giriş: Schmitt’in Meydan Okuması”, Carl Schmitt’in Meydan Okuması, (Çev. Hivren Demir Atay- Hakan Atay),in Mouffe, Chantal (ed.), İletişim Yayınları, İstanbul, 2019.
• ÖZTÜRK, Armağan: Liberal Adalet Çağdaş Liberal Siyaset Felsefesinde Adalet Sorunu: Rawls, Hayek, Nozick Örneği, Doruk Yayınları, İstanbul, 2013.
• SCHEUERMAN, William: “The Unholy Allıance Of Carl Schmitt And Friedrich A. Hayek”, Constellations: An International Journal of Critical & Democratic Theory, 4(2), 1997.
• SCHMITT, Carl: Constitutional Theory, (Çev. Jeffrey Seitzer), Duke University Press, London, 2008.
• SCHMITT, Carl: Parlamenter Demokrasinin Krizi, (Çev. Emre Zeybekoğlu), Dost Yayınları, Ankara, 2014.
• SCHMITT, Carl: Siyasi İlahiyat. (Çev: Emre Zeybekoğlu), Dost Yayınları, Ankara, 2016.
• ŽIŽEK, Slavoj: Post-Politika Çağında Carl Schmitt. Carl Schmitt’in Meydan Okuması, (Çev. Hivren Demir Atay- Hakan Atay), in Mouffe, Chantal (ed.), İletişim Yayınları, İstanbul, 2019.